ذهبیه یکی از سلسله (فرقه)های تصوف اسلامی است که در ایران و سایر کشورها پیروانی دارد.{{مدرک}} اگرچه برخی اقطاب ذهبیه منسوب به مذاهب غیر شیعی هستند (مانند [[احمد غزالی]] که شافعی مذهب است <ref>''جستجو در تصوف ایران''، عبدالحسین زرین‌کوب، نشر امیرکبیر، ۱۳۸۵، صفحهٔ ۱۱۰</ref>) لیکن ذهبیه به عنوان یکی از سلسله (فرقه)های تصوف شیعی شناخته می‌شود. {{مدرک}}
قدمت سلسله دراویش ذهبیه را به قرن سوم هجری قمری و به ''ابو محفوظ معروف بن فیروز کرخی ([[معروف کرخی]])'' نسبت می‌دهند. {{مدرک}} از مشایخ آن می‌توان شیخ [[جنید بغدادی]] و شیخ سری سقطی و شیخ [[احمد غزالی]] و شیخ [[نجم الدین کبری]] را نام برد. در فارس، خراسان، آذربایجان، خوزستان و برخی بلاد دیگر، فقرای این سلسله پراکنده‌اند.{{مدرک}}
== سلسله ذهبیه یا فرقه ذهبیه ==
در خصوص اینکه ذهبیه (و سایر نحله‌های فکری و اجتماعی) تصوف را '''سلسله''' بنامیم و یا '''فرقه'''، اختلاف نظر عمیق و مسکوتی وجود دارد.<ref>
</ref> معتقدند که می‌بایست این طرق مختلف را '''فرقه''' خواند و در مقابل اقطاب و مشایخ و دراویش عمدتا طریق خود را '''سلسله''' می‌نامند. البته این موضوع مطلق نبوده و حتی برخی از مخالفین [[تصوف]] نیز در نوشتار و گفتار خویش مرز دقیق این دو را مشخص نکرده‌اند و گاهی اوقات از این طرق با عنوان '''فرقه''' و گاهی با عنوان '''سلسله''' یاد کرده‌اند. عرفا و متصوفه هر چند یک انشعاب مذهبی در اسلام تلقی نمیشوند و خود نیز مدعی چنین انشعابی نیستند و در همه فرق و مذاهب اسلامی حضور دارند، در عین حال یک گروه وابسته و به هم پیوسته اجتماعی هستند. یک '''سلسله''' افکار و اندیشه‌ها و حتی آداب مخصوص در معاشرتها و لباس پوشیدنها و احیانا آرایش سر و صورت و سکونت در خانقاهها و غیره، به آنها به عنوان یک '''فرقه''' مخصوص مذهبی و اجتماعی رنگ مخصوص داده و میدهد. لذا تفکیک این دو واژه از هم بسیار سخت خواهد بود. <ref>
صوفیان معتقدند که هر صوفی، باید بتواند از عهده اثبات '''سلسله''' برآید. یعنی '''سلسله''' خود را بدون انقطاع به ائمه برساند، چون مدعی هستند که قطبیت ادامه امامت و یا حداقل نیابت خاص است. شیخ [[هبة اله جذبی اصفهانی]]، از مشایخ تصوف در [[رساله باب ولایت و راه هدایت]] گفته است <ref>هبةاله جذبی اصفهانی. رساله باب ولایت و راه هدایت. انتشارات حقیقت شهر، تهران:۱۳۸۱ صفحه ۲۹۱</ref>:
{{نقل قول |مُجازین در زمان غیبت باید دارای نص اجازه '''سلسله''' باشند که به امام منتهی گردد. }}
همچنین میرزاحسن اصفهانی، ملقب به [[صفی علیشاه]] در این باره می گوید <ref>مقدمه دیوان صفی صفحه ۱۶</ref> :
{{نقل قول | مرشد طریقت باید از عهده اثبات '''سلسله''' برآید که یداً به ید می رسد به امام. }}
