|
'''حکمت مشاء''' اولین شیوه و شاخه‌ای از فلسفه اسلامی از فلسفهٔ یونان و به ویژه ارسطو و تفاسیر نوافلاطونی آن سرچشمه گرفته‌است.<ref>[http://www.iptra.ir/vdcdytkx009.html کانون ايرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت - آشنايي با يك مكتب نوظهور<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
{{منبع}}
استدلال و برهان در فلسفه ارسطویی و مشاء بهره گرفته می‌شود و در فلسفه افلاطونی و اشراقی علاوه بر استدلال، کشف و شهود نیز راه دارد.<ref>[http://noorportal.net/394/579/593/13983.aspx آشنايى با حكمت مشاء و اشراق<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
کلمه مشا که به معنی راه رونده یا بسیار راه رونده‌است.<br />
مشاء. [ م َش ْ شا ] نام روشی فکری در علوم عقلی، مقابل اشراق . در باب وجه تسمیه ٔ مشاء گویند چون ارسطو تعلیم خود را در ضمن گردش افاضه می‌کرد، پیروان او را مشائی می‌گویند. و در یونانی این کلمه «پریپاتتیکوس » است . <ref>از سیر حکمت ص ۲۲</ref> و گویند چون آنان برای کشف حقیقت متوسل به تعقل می‌شدند و فکر را به کار می‌انداختند آنان را مشاء گفتند، یعنی مشی فکر می‌کردند. لغتنامه دهخدا<ref>لغتنامه دهخدا</ref>
تقسیم فلسفه به مشائی و اشراقی در عین اینکه یکی از تقسیمات فلسفه اسلامی است. در حقیقت پیروان ارسطو عموما مشائی و پیروان افلاطون اشراقی نامیده میشوند. در وجه تسمیه مشاء اقوال مختلفی گفته شده‌است. برخی علت این نامگذاری را عادت ویژه ارسطو در تدریس ذکر کرده اند. گفته می‌شود ارسطو به هنگام تدریس فلسفه قدم می زده‌است. برخی نیز وجه آن را این دانسته اند که چون عقل و اندیشه این فلاسفه پیوسته در مشی و حرکت بوده فلسفه آنان به فلسفه مشاء مشهور شده است؛ چرا که حقیقت فکر همان حرکت به سوی مقدمات و از مقدمات به سوی نتایج است. در میان فلاسفه اسلامی کندی، فارابی، ابن سینا، خواجه نصیر طوسی و ابن رشد اندلسی از بزرگان فلسفه مشائی شمرده می شوند. در جهان اسلام فلسفه مشاء با نام ابن سینا شناخته و آموزش داده می شود.<ref>[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=9936 فلسفه مشاء<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
<br />
در مکتب مشایی برای تحقیق در مسایل فلسفی و مخصوصا حکمت الهی تفکرات عقلی کافیست، برای کشف حقایق تکیه فقط بر استدلا ل است.
در مفابل مکتب مشایی مکتب اشراقیان قرار دارد. در روش اشراقی برای تحقیق در مسایل فلسفی و مخصوصا حکمت الهی تنها استدلا ل و تفکرات عقلی کافی نیست، سلوک قلبی و مجاهدات نفس و تصفیه آن نیز برای کشف حقایق ضروری و لا زم است.<br />
[[ارسطو]] در پنجاه و سه سالگی پس از بازگشت به آتن مدرسه خود [[پیشینه نظریه‌های آموزش و پرورش|"لوکیون" (لیسیوم)]] را بنا نهاد. ارسطو در هنگام تدریس معمولاً قدم می‌زد و بدین سبب «لیسیوم» به مدرسه مشائی (راه رونده) معروف گردید.<br />
لفظ اشراق که به معنی تابش نور است برای افاده روش اشراقی مفید و رسا است ولی کلمه مشا که به معنی راه رونده یا بسیار راه رونده‌است صرفا نامگذاری است روش مشایی را افاده نمی‌کند.<br />
علت اینکه ارسطو و پیروانش را مشایین خواندند این بود که ارسطو عادت داشت که در حال قدم زدن و راه رفتن افاده و افاضه کند. پس اگر بخواهیم کلمه‌ای را بکار بریم که مفید مفهوم روش فلسفی مشایین باشد باید کلمه "استدلا لی" را به کار بریم و بگوییم فلاسفه دو دسته‌اند: اشراقیون و استدلالیون.<br />
البته در اینکه به ارسطو و پیروانش مشایین می‌گفته‌اند و این تعبیر در دوره اسلا می‌هم ادامه داشته‌است نمی‌توان تردید کرد. آنچه مورد تردید و قابل نفی و انکار است این است که افلا طون و پیروانش [[اشراقیون]] خوانده شده باشند.
{{خرد}}
{{مکتب‌های فلسفی یونان}}
{{انبار-رده|Lykeion}}
<references/>
== منابع ==
*فروغی، محمدعلی "سیر حکمت در اروپا" به ضمیمه «گفتار در روش» رنه دکارت با تصحیح و تحشیه امیر جلالدین اعلم. تهران: نشر البرز، ۱۳۸۳.<br />
[http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-cba65cf0c1714e6999fb715f368cdb3f-fa.html "لغتنامه دهخدا"]
[[رده:جنبش‌هایفلسفه فلسفیاسلامی]]
[[رده:واژگان فلسفی]]
{{فلسفه}}
[[af:Peripatetiese skool]]
[[ar:مدرسة المتجولين]]
[[bg:Ликейска школа]]
[[ca:Escola peripatètica]]
[[cs:Peripatos]]
[[de:Peripatos]]
[[el:Περιπατητική Σχολή]]
[[en:Peripatetic school]]
[[es:Escuela peripatética]]
[[et:Peripateetikud]]
[[fi:Peripateettinen koulukunta]]
[[fr:École péripatétique]]
[[he:האסכולה הפריפטטית]]
[[hy:Պերիպատետիկ դպրոց]]
[[it:Scuola peripatetica]]
[[ja:逍遙学派]]
[[kk:Ликей, Лицей]]
[[ko:소요학파]]
[[nl:Peripatetische School]]
[[pt:Escola peripatética]]
[[ru:Перипатетики]]
[[sh:Peripatetici]]
[[sk:Peripatetici]]
[[sl:Peripatetiki]]
[[sq:Peripatetikët]]
[[sv:Peripatetiska skolan]]
[[th:สำนักศึกษาเพริพาเททิก]]
[[uk:Перипатетики]]
[[ur:مشائیت]]
| 