خیونان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Luckas-bot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات: افزودن bg:Хионити
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی
خط ۸:
 
== تاریخچه ==
[[توران|تورانیان]]یان که افراد آن از جمله [[ارجاسب]]، رقیب [[کی گشتاسب]] بودند. قبیله‌های دانو و خوَئیون که در پهلوی و حماسهٔ [[یادگار زریران]] خیون گفته شده، دو قبیله تورانی بوده‌اند که در زمان [[کی گشتاسب]] کیانی، ایرانیان با این گروه جنگهای فراوانی کردند که بسیار مشهور و به جنگهای مذهبی معروف می‌باشد. در [[یشت]] ها، [[ارجاسب]]، خیَ اُنی خوانده شده و آشکار است که این نام هم اسم قبیله و هم نام اسکان این قبیله بوده‌است. به موجب [[یشت]] نوزدهم و رسالهٔ مذکور پهلوی، همهٔ پهلوانانی که در جنگهای مذهبی با [[ویشتاسب]] و [[اسفندیار]] و [[زریر]] و سایر پهلوانان ایرانی رقیب و هم نبرد بودند، خیونی خوانده شده‌اند. در روایات ساسانی برخی از قبایل زردپوست شمالی خیون نامیده می‌شدند و پادشاهان ساسانی با خیونان نبردهای بسیار داشتند. [[آمیانوس مارسلینوس]] مورخ رومی که در سدهٔ چهارم میلادی می‌زیست، از خیونان و شاه آنان [[گرومباتس]] که منازعات و جنگهایی با [[شاپور دوم]] داشت، یاد می‌کند.<ref>دانشنامهٔ مزدیسنا، ص ۲۶۸</ref>
 
[[امیانوس مارسلینوس]] (Ammianus Marcellinus)، تاریخ‌نگار [[یونان باستان|یونانی]] سدۀ چهارم میلادی، نخستین نویسنده‌ای است که از خیون‌ها یاد کرده. او مقام ارشدی بود که وقایع تاریخ نخستین خیون‌ها را ثبت کرده، دوره‌ای که با فرمانروایی [[شاپور دوم]]، امپراتور [[ساسانیان|ساسانی]] (۳۷۹-۳۰۹ م.) هم‌عصر بوده‌است.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/chionites-lat Wolfgang Felix, 1991, 'CHIONITES', Encyclopaedia Iranica]</ref> خیون‌ها در اواسط دورهٔ ساسانی ساکن دشت‌های [[مرو]] (واقع در کشور [[ترکمنستان]] کنونی) بوده‌اند. نام آنها در جزء افواجی که به یاری [[شاپور دوم]] آمده بودند، دیده می‌شود اما این طایفه در دوستی ایران وفادار نماندند و بعد از مرگ شاپور دوم مکرر به [[خراسان بزرگ]] هجوم آوردند و در این سرحدات دشمن عمدهٔ ایران به شمار می‌رفتند.<ref>کریستن سن، ص ۳۰۳</ref>
خط ۲۸:
* غفوروف، باباجان. تاجیکان. تاریخ قدیم، قرون وسطی، و دورهٔ نوین. دوشنبه: مؤسسهٔ انتشاراتی عرفان، لیتوگرافی چاپ و صحافی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۷
* اوشیدری، جهانگیر. دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه‌نامهٔ توضیحی آیین زرتشت. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۱ ،
ISBN 964۹۶۴-305۳۰۵-307۳۰۷-5۵
* مظاهری، علی. جادۀ ابریشم، ترجمهٔ ملک ناصر نوبان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۷۳
 
[[رده:تاریخ افغانستان پیش از اسلام]]
[[رده:تاریخ ازبکستان]]
[[رده:آسیای مرکزی]]
[[رده:اقوام باستانی]]
[[رده:تاریخ ازبکستان]]
[[رده:تاریخ افغانستان]]
[[رده:تاریخ افغانستان پیش از اسلام]]
 
[[bg:Хионити]]