سفرنامه‌نویسان انگلیسی و ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سفرنامه‌هاسفرنامه ها به ایران '''

بیشترین سفرنامه‌هاسفرنامه ها از سفر به ایران به [[انگلیسی]]‌ها ها اختصاص دارد البته [[روسها]] ، [[فرانسوی]]‌ها، پرتغالی‌هاها، پرتغالی ها و دیگران هم سفرنامه‌هاییسفرنامه هایی از ایران دارند اما یا ترجمه نشده‌استنشده است و یا کمتر مورد توجه قرار گرفته‌استگرفته است.

جالب اینکه همه این [[سفرنامه]] نویسان اشاره به [[خلیج فارس]] (Persian gulf) و مسائل آن دارند.دارندتعدادی از سفرنامه های مربوط به ایذان:

# - آرمسترانگ، تیتي. بیبي. خاطرات سفر به میدانهایميدانهاي جنگ اخیراخير [[روسیهروسيه]] و [[ترکیهترکيه]]، لندن ۱۸۳۱1831

# - آرنولد، آرتور، مسافرت در سرتاسر ایرانايران با [[کاروان]]، ۲2 جلد، لندن ۱۸۷۷1877

# - آلکوک، توماس، مسافرتهاییمسافرتهايي در روسیه،روسيه، ایران،ايران، ترکیهترکيه و یونانيونان در سالهایسالهاي ۲۹29-۱۸۲۸،1828، لندن ۱۸۳۱1831

# - استاک، ادوارد، شش ماه در[[ایرانايران]]، ۲2 جلد، لندن ۱۸۸۲1882

# - استاکلر، جواشیمجواشيم هیوارد،هيوارد، پانزده ماه سفر زیارتیزيارتي در جاده‌هایجاده هاي مالرو خوزستان و ایرانايران در سالهایسالهاي ۳۲32-۱۸۳۱،1831، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۲1832

# - استرن، هنری،هنري، غروب آفتاب در شرق، با یادداشتهاییيادداشتهايي توراتی،توراتي، تاریخیتاريخي و آماریآماري درباره اشخاص و اماکن که در خلال مأموریتیمأموريتي نزد یهودیانيهوديان ایرانايران و کردستان و میانرودانميانرودان تهيه تهیهشده شده‌است،است، لندن ۱۸۵۴1854

# - استیوارت،استيوارت، چارلز ادوارد، در سراسر ایرانايران با لباس مبدل،[[ لندن]] ۱۹۱۱1911

# - استوارت، چارلز، یادداشهایيادداشهاي اقامت در شمال ایرانايران و ایالاتايالات مجاور آن در ترکیه،ترکيه، لندن ۱۸۵۴1854

# - اوزلی،اوزلي، سرویلیام،سرويليام، مسافرت در کشورهایکشورهاي گوناگون شرقیشرقي بویژهبويژه ایران،ايران، ۳3 جلد، لندن ۲۳23-۱۸۱۹1819

# - ایستویک،ايستويک، ادوارد، خاطرات سه سال اقامت یکيک [[دیپلماتديپلمات]] در ایران،ايران، ۲2 جلد، لندن ۱۸۶۱1861

# - باکینگهام،باکينگهام، جورج سیلک،سيلک، سفرهاییسفرهايي به آشور، [[ماد]] و [[پارس]]، لندن ۱۸۲۹1829

# - براون، ادوارد. ج. ، انقلاب ایرانايران ۱۹۰۹1909-۱۹۰۶،1906، لندن ۱۹۱۰1910 ( به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**# تاریختاريخ ادبیادبي ایران،ايران، ۴4 جلد، کمبریجکمبريج ۱۹۲۴1924-۱۹۰۲1902 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**# یکيک سال در میانميان [[ایرانیانايرانيان]]، لندن ۱۸۹۳1893 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**# شرح مختصریمختصري از رویدادهایرويدادهاي اخیراخير ایران،ايران، لندن ۱۹۰۹1909

**# تاریختاريخ مطبوعات و ادبیاتادبيات ایرانايران در دوره [[مشروطیتمشروطيت]]، ۳3 جلد، کمبریجکمبريج ۱۹۱۴1914 ( به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**# برنز، آلکساندر، سفر[[ بخارا]]، ۳3 جلد، لندن ۱۸۳۴1834

**# بریجز،بريجز، سر هارفورد جونز، شرح مذاکرات سفارت اعلیحضرتاعليحضرت پادشاه انگلستان در دربار ایرانايران در سالهایسالهاي ۱۸۱۱1811- ۱۸۰۷،1807، لندن ۱۸۳۴1834

# - بینینگ،بينينگ، رابرت، یادداشتهایيادداشتهاي سفر به ایرانايران و سیلانسيلان و نقاط دیگر،ديگر، ۲2 جلد، لندن ۱۸۵۷1857

# - بیشاپ،بيشاپ، [[ایزابلاايزابلا]]، مسافرت به ایرانايران و [[کردستان]]، ۲2 جلد، لندن ۱۸۹۱1891

# - بیکر،بيکر، والنتاین،والنتاين، ابرهاییابرهايي در شرق، لندن ۱۸۷۶1876

# - پاتینجر،پاتينجر، هنری،هنري، مسافرت در بلوچستان و سند، لندن ۱۸۱۶1816 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# - پرایس،پرايس، ویلیام،ويليام، یادداشتهایيادداشتهاي روزانه سفارت انگلیسانگليس در ایران،ايران، لندن ۱۸۳۲1832

# - پورتر، رابرت کر، مسافرت در گرجستان، ایران،ايران، ارمنستان، بابل قدیمقديم و نقاط دیگرديگر در سالهایسالهاي ۱۸۱۷،1817، ۱۸۱۸،1818، ۱۸۱۹،1819، ۱۸۲۰،1820، ۲2 جلد، لندن ۱۸۲۱1821

# - جانسون، جان، سفر به انگلستان از راه ایران،ايران، گرجستان، روسیه،روسيه، لهستان و پروس در سال ۱۸۱۷،1817، لندن ۱۸۱۸1818

# - دیوراند،ديوراند، لیدیليدي الا، گردش پاییزیپاييزي در غرب ایران،ايران، لندن ۱۹۰۲1902

# - ریچ،ريچ، کلادیوس،کلاديوس، تفصیلتفصيل اقامت در کردستان و شرح دیدارديدار از شیرازشيراز و تخت جمشید،جمشيد، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۶1836

# - ساویجساويج لندور، آرنولد، از ایناين سو به آن سویسوي سرزمینسرزمين مورد طمع، ۲2 جلد، لندن ۱۹۰۲1902

**# سایکس،سايکس، الا کنستانس، ایرانايران و مردمان آن، لندن ۱۹۱۰1910

**# داستانهاییداستانهايي [[شاهنامه]] یايا [[افسانه‌هایافسانه هاي کهن ایرانايران]]، لندن ۱۹۰۱1901

**# سرتاسر ایرانايران یکيک وریوري بر پشت اسب، لندن ۱۸۹۸1898

-# سایکس،سايکس،[[سرپرسیسرپرسي]]، ده هزار میلميل مسافرت در ایران،ايران، لندن ۱۹۰۲1902 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**# افتخار عالم تشیع،تشيع، لندن ۱۹۱۰1910 ( به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

**#تاريخ تاریخايران، ایران، ۲2 جلد، لندن ۱۹۱۵1915 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

#- شیل،شيل، مریمري لئونورا، نگاهینگاهي به زندگیزندگي و روشها در ایران،ايران، لندن ۱۹۵۶1956 (با عنوان خاطرات لیدیليدي شیلشيل به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

#- فلایر،فلاير، ارنست، بلوچستان کشف نشده، لندن ۱۸۹۲1892.

#- فاولر، جورج، سه سال در ایرانايران با ماجراهایماجراهاي سفر به کردستان، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۸1838

#- فریزر،فريزر، جیمزجيمز بیلی،بيلي، سفر زمستانیزمستاني از قسطنطنیهقسطنطنيه به تهران، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۸1838 ( به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

#- علیعلي نیمرونيمرو ماجراجویماجراجوي بختیاری،بختياري، داستانیداستاني از لرستان، ۳3 جلد، لندن ۱۸۴۲1842 (داستان تخیلیتخيلي)

**# شرح مسافرت به [[خراسان]] در سالهایسالهاي ۱۸۲۱1821 و ۱۸۲۲،1822، لندن ۱۸۲۵1825

ـــــــــــــــ# روایتروايت تاریخیتاريخي و توصیفیتوصيفي ایرانايران از نخستیننخستين دورانها تا زمان حاضر، ادینبورگادينبورگ ۱۸۳۴1834

** # داستان اقامت شاهزادگان ایرانیايراني در لندن و ماجراهایماجراهاي متعاقب آن، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۸1838

**# قصه‌هایقصه کاروانسرای؛هاي کاروانسراي؛ داستان خان، فیلادلفیا،فيلادلفيا، ۱۸۳۳1833 (داستان تخیلیتخيلي)

**# ـ عقاب سیاه؛سياه؛ داستان ترکمنی،ترکمني، لندن ۱۸۴۴1844 (داستان تخیلیتخيلي)

# قزلباش، داستان خراسانی،خراساني، ۳3 جلد، لندن ۱۸۲۸1828 (داستان تخیلیتخيلي)

# ماجراجویماجراجوي ایرانی،ايراني، ۳3 جلد، لندن ۱۸۳۰،1830، (داستان تخیلیتخيلي)

# مسافرتها و ماجراها در ایالاتايالات ایرانیايراني در کرانه جنوبیجنوبي دریایدرياي مازندران، لندن ۱۸۲۶1826

**# سفرهاییسفرهايي در کردستان، میانرودانميانرودان و نقاط دیگرديگر شامل توصیفتوصيف بخشهاییبخشهايي از ایناين سرزمینهاسرزمينها که هنوز اروپاییاناروپاييان کشف نکرده‌اند،نکرده ۲اند، 2 جلد، لندن ۱۸۴۰1840

# - کانالی،کانالي، آرتور، سفر زمینیزميني از انگلستان به شمال[[هند]] از راه روسیه،روسيه، ایرانايران و افغانستان، ۲2 جلد، لندن ۱۸۳۴1834

# - کرزن، جورج ناتانیل،ناتانيل، [[ایرانايران و قضیهقضيه ایرانايران]]، ۲2 جلد، لندن ۱۸۹۲1892 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# - گلداسمید،گلداسميد، فردریکفردريک جان، ایرانايران شرقیشرقي: شرح مسافرت هیأتهيأت مرزیمرزي ایرانايران در سالهایسالهاي ۷۲72-۱۸۷۰،1870، ۲2 جلد، لندن ۱۸۷۶1876

# - تلگراف و مسافرت: شرح تأسیستأسيس و گسترش ارتباطات تلگرافیتلگرافي بینبين انگلستان و هند، لندن ۱۸۷۴1874

# - لامسدن، توماس، مسافرت از میراثميراث در هند تا انگلستان از راه افغانستان، ایران،ايران، ارمنستان، گرجستان، روسیه،روسيه، اتریش،اتريش، سوئیسسوئيس و فرانسه در سالهایسالهاي ۲۰20- ۱۸۱۹،1819، لندن ۱۸۲۲1822

# - لایارد،لايارد، هنری،هنري، ماجراهایماجراهاي اولیهاوليه در ایران،ايران، عیلامعيلام و بابل، ۲2 جلد، ۱۸۸۷1887 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# - مارش، هیپیسلیهيپيسلي کانلیف،کانليف، سفریسفري به دیارديار اسلام: مسافرت به ایرانايران و افغانستان و هند از راه مشهد، هرات و قندهار، لندن ۱۸۷۷1877

# - مالکوم، سرجان، تاریختاريخ ایران،ايران، ۲2 جلد، ۱۸۱۵1815 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

** طرحهاییطرحهايي از ایران،ايران، ۲2 جلد، لندن ۱۸۲۸1828

# - مانی،ماني، رابرت کاتن، خاطره‌هاییخاطره هايي از یکيک گردش در ایرانايران در سالهایسالهاي ۱۸۲۴1824 و ۱۸۲۵،1825، لندن ۱۸۲۸1828

-# مکدونالد، رابرت، روایتروايت شخصیشخصي از سفر نظامینظامي در ترکیهترکيه و ایران،ايران، لندن ۱۸۵۹1859

-# مکدونالد کینر،کينر، جان، یادداشتهاییيادداشتهايي درباره اوضاع جغرافیاییجغرافيايي امپراتوریامپراتوري ایران،ايران، لندن ۱۸۱۳1813

-# مک گریگور،گريگور، چارلز، شرح مسافرت در ایالتايالت خراسان و سرحد شمال غربیغربي افغانستان در سال ۱۸۷۵،1875، ص جلد، لندن ۱۸۷۹1879

-# موریه،موريه، جیمز،جيمز، مسافرت در ایران،ايران، ارمنستان و آسیایآسياي صغیرصغير تا قسطنطنیهقسطنطنيه در سالهایسالهاي ۱۸۰۸1808 و ۱۸۰۹،1809، لندن ۱۸۱۲1812

# دومیندومين مسافرت به قسطنطنیهقسطنطنيه از راه ایران،ايران، ارمنستان و آسیایآسياي صغیرصغير در سالهایسالهاي ۱۸۱۰1810 و ۱۸۱۶،1816، لندن ۱۸۱۸1818

# سلیمان،سليمان، یکيک داستان ایرانی،ايراني، لندن ۱۸۱۷1817 (داستان تخیلیتخيلي)

# سرگذشت حاجیحاجي بابایباباي اصفهانی،اصفهاني، ۳3 جلد، لندن ۱۸۲۴1824 (داستانیداستاني تخیلیتخيلي که به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# ماجراهایماجراهاي حاجیحاجي بابا در انگلستان، ۲2 جلد، لندن ۱۸۲۸1828 (داستانیداستاني تخیلیتخيلي که به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# میرزا،ميرزا، ۳3 جلد، لندن ۱۸۴۱1841 (داستان تخیلیتخيلي

# سهراب گروگان، ۳3 جلد، لندن ۱۸۳۲1832 (داستان تخیلیتخيلي)

# - والستون، رابرت گرانت، تاریختاريخ ایرانايران از ابتدایابتداي قرن نوزدهم تا ۱۸۵۸،1858، لندن ۱۸۶۶1866 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

# - وارینگ،وارينگ، ادوارد، سفریسفري به شیرازشيراز از راه کازرون و فیروزآباد،فيروزآباد، لندن ۱۸۰۷1807

# - ویلبراهام،ويلبراهام، ریچارد،ريچارد، مسافرت در ایالاتايالات ماوراء قفقاز متعلق به روسیهروسيه تا کرانه‌هایکرانه هاي جنوبیجنوبي دریاچهدرياچه وان و ارومیهاروميه در پاییزپاييز و زمستان ۱۸۳۷،1837، لندن ۱۸۳۹1839

# - ولف، جوزف، شرح مأموریتمأموريت در بخارا در سالهایسالهاي ۴۵45- ۱۸۴۳،1843، ۲2 جلد، لندن ۱۸۴۵1845

# - سفرها و ماجراهایماجراهاي جوزف ولف، به کوشش آلفردگتی،آلفردگتي، لندن ۱۸۶۱1861

# - هالینگبری،هالينگبري، ویلیام،ويليام، روزنامه سفر هیأتهيأت سرجان مالکوم به دربار ایرانايران در سالهایسالهاي ۱۷۹۹،1799، ۱۸۰۰و1800و ۱۸۰۱،1801، کلکته ۱۸۱۴1814 (به فارسیفارسي ترجمه شده‌استشده است)

== جستارهای وابسته ==

* [[جنگهای انگلستان و ایران ]]

* [[امپراتوری پرتغال]]

* [[جنگ‌های ایران و پرتغال]]

* [[جنگ‌هایجنگ های انگلو-ایران]]

* [[مقیم خلیج فارس]] سرای بریتانیا در خلیج فارس

ترجمه: دکتر عبدالرضا هوشنگ مهدویمهدوي

پیپي نوشت ها