غایرخان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[غایرخان]] حاکم شهر [[فاراب]] (اترار) در زمان سلطنت [[خوارزمشاهیان]] بود.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۹۰|ک=روزگاران|ص=۵۲۲}}</ref> او با [[ترکان خاتون]] مادر خوارزمشاه خویشاوندی داشت. از غایرخان به عنوان مسبب حمله مغول به ایران یاد می‌شود.<ref>{{پک|لغت نامه دهخدا|۸ خرداد ۱۳۹۱|ک=غایرخان|ص=}}</ref>

چنگیز خان ایجاد رابطه با [[سلطان محمد خوارزمشاه]] را وسیله‌ای برای برقراری تجارت بین دو دولت می‌دانست. در همین جهت اولین سفیر سلطان خوارزم را هم در جلوی دروازهٔ پکن پذیرفت و ضرورت تجارت بین مغول و قلمرو سلطان را لازمهٔ ایجاد روابط دوستی اعلام کرد. در جریان همین احوال تعدادی بازرگان مسلمان از قلمرو سلطان پاره‌ای اجناس به ولایت خان مغول بردند و چنگیز هرچند در آغاز ورود با آنها با خشونت رفتار کرد، سرانجام از آنها دلجویی نمود و آنها را به خشنودی بازگرداند. در بازگشت آنها، تعدادی بازرگان مغول که تعدادشان به ۴۵۰ نفر می‌رسید و ظاهراً اکثر آنها نیز مسلمانان ولایت وی بودند با پاره‌ای اجناس به همراه ایشان و با نامه‌ای شامل توصیهٔ آنها و درخواست برقراری رابطه بین دو دولت، به قلمرو سلطان خوارزمشاه فرستاد، اما غایرخان این بازرگانان را هنگامیکه از سرحد آن ناحیه وارد قلمرو سلطانمیسلطان شدندمی‌شدند را به طمع مال و به اتهام جاسوسی در همانجا توقیف کرد و سپس با اجازهٔ سلطان محمد خوارزمشاه که در آن هنگام در ولایت عراق بود و گزارش غایرخان را نشانهٔ سوءنظر چنگیز تلقی کرد، تمامی این بازرگانان را قتل عام کرد. سفیری هم که بعد از آن از جانب چنگیز آمد و حامل اعتراض خان مغول و مطالبهٔ جبران این واقعه بود، به قتل آمد و خان مغول به تلافی این اهانت هجوم به قلمرو سلطان را اجتناب ناپذیر یافت.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۹۰|ک=روزگاران|ص=۵۲۳}}</ref>