سیاه‌چاله کلان‌جرم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
EmausBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.2+) (ربات اصلاح: pt:Buraco negro supermaciço
کمی گسترش
خط ۲۷:
| volume = 107 | pages = 803–845
| doi = 10.1086/133630
|arxiv = astro-ph/9506063 |bibcode = 1995PASP..107..803U }}</ref> ([[کمان ای*]]). که دارای جرمی معادل صدهاهزار تا چندین میلیارد برابر [[جرم خورشید]] هستند. این [[سیاه چاله]]‌ها پر [[جرم]]‌ترین نوع [[سیاه چاله]]‌ها هستند و [[گرانش]] بسیار زیادی دارند که در [[جهان]] بی نظیر است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iasa.ir/IASA%20Project/IASA/Cosmology3.htm| عنوان =طبقه بندی سیاه چاله| ناشر = وبگاه آکادمی علوم فضایی ایران}}</ref>
 
یکی از تفاوت‌های اصلی این سیاه‌چاله [[چگالی]] کمتر آنهاست. چگالی سیاه‌چاله‌ها جرم آن تقسیم بر حجم ناشی از [[شعاع شوارتزشیلد]] است. این مقدار می‌تواند کمتر از چگالی [[آب]] باشد.<ref name="CMS1999">{{Cite journal|last1=Celotti |first1=A. |last2=Miller |first2=J.C. |last3=Sciama |first3=D.W. |title= Astrophysical evidence for the existence of black holes |year=1999|pages=A3–A21|issue=12A |journal=Class. Quant. Grav. |volume=16 |arxiv=astro-ph/9912186 |doi = 10.1088/0264-9381/16/12A/301| ref=harv}}</ref> علت آن این است که شعاع شوارتزشیلد سیاهچاله به طور خطی با جرم افزایش می‌یابد پس می‌توان آن را به صورت زیر نوشت:
:<math>R=kM</math>
که در آن R، شعاع سیاه‌چاله، M، جرم آن و k ضریب تناسب است.
و بنابرین داریم:
:<math>\rho = \frac{M}{V} = \frac{M}{\frac{4}{3}\pi R^3} = \frac{M}{\frac{4}{3}\pi k^3 M^3}=K M ^{-2}</math>
و به همین دلیل هرچه سیاه‌چاله پرجرم‌تر باشد چگالی آن کمتر است و همچنین به علت بزرگ بودن [[افق رویداد]]، [[نیروی تیدال]]‌ سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم به طرز قابل ملاحظه‌ای کمتر است.
 
جرم این سیاه‌چاله‌ها به خاطر بلعیدن اجرام دور خود همواره افزایش می‌یابد و این بلعیدن موجب فعال شدن ظاهر مرکز سیاهچاله در [[طیف الکترومغناطیسی]] و مخصوصا انرژی بالا می‌شود به همین دلیل تصور می‌رود این سیاه‌چاله مسئول فعالیت قوی [[اختروش]]‌ها باشند.<ref>{{یادکرد کتاب | عنوان=Oxford Dictionary of Astronomy | ناشر=[[انتشارات دانشگاه اکسفورد|Oxford University Press]] | نویسنده=Ridpath, Ian | پیوند نویسنده=ایان ردپیت | سال=2010 | isbn=978-0-19-921493-8 | صفحات=484}}</ref>