{{تمیزکاری|دلیل=[[وپ:پیونددهی]] رعایت نشده استنشدهاست + احتمال نقض حق تکثیر نیز وجود دارد|تاریخ=ژوئن ۲۰۱۲}}
'''جابجایی''' عبارت است از جایگزین کردن یک "برطرف کنندۀکنندهٔ نیاز" با یکی دیگر. برای مثال، ممکن است ایگو (ego) یک شیئ در دسترس را با شیئی که در دسترس نیست جایگزین کند، یا ممکن است فعالیت یا شیئی را که اضطراب آور نیست، جایگزین فعالیت یا شیئی کند که اضطراب آور است. در جابجایی، آنچه فرد واقعاً می خواهد،میخواهد، واپس رانده شده و جای خود را به چیز دیگری می دهدمیدهد. زمانی است که فرد برای مقابله با کشمکشهای درونی یا استرس، احساسات منفی خود در بارۀبارهٔ یک موضوع را، به طور ناخودآگاه به موضوع دیگری انتقال می دهدمیدهد که معمولاً خطرناکی آن کمتر است. برای مثال، مردی که از رفتار کارفرمای خود در یک روز خاص ناراحت شده است،شدهاست، چند دقیقه بعد از رسیدن به خانه، از یک کار کوچک فرزند خود به شدت عصبانی می شودمیشود. خشم او از کار بچه اش افراطی است و با جرم مرتکب شده تناسبی ندارد. علت اصلی خشم وی رئیسش است اما چون کودک در دسترس است و کمتر از کارفرمای وی خطرناک است، او خشم خود از رئیسش را به فرزندش جا بجا یا منتقل می کندمیکند. در فارس به این کار می گویندمیگویند دق دلی خود را سر کس دیگری خالی کردن. محدودیتها و الزامات اجتماعی معمولاً افراد را مجبور می سازدمیسازد خشم خود را نگه دارند و آن را سر کسانی خالی کنند که بیشتر از همه دوستشان دارند. همچنین، وقتی فرد به طور ناخودآگاه از عموی خود، که به کمک عصا راه می رود،میرود، متنفر است و به علت مکانیسم دفاعی و ناخودآگاهِ واپس رانی، از این موضوع خبر ندارد، ممکن است نفرت خود را به همۀهمهٔ عصاها جابجا کند، و در نتیجه، از هر نوع عصایی بدش بیاید. در این مثال، نفرت فرد از عمویش ناخودآگاه است اما نفرتش از عصا خودآگاه خواهد بود.
[[فروید]] می گویدمیگوید که کلّ تمدن به جابجایی انرژی لیبیدی از یک شیئ به شیئی دیگر وابسته استوابستهاست. وقتی جابجایی به چیزی مفید برای جامعه منجر می شود،میشود، به آن والایش یا اعتلا می گویند،میگویند، که آن را بعداً توضیح می دهیممیدهیم. مثلاً، تمایلات جنسی به فغالیتهایی مثل نقاشی، نویسندگی، معماری، یا صرفاً پُرکاری جابجا شده، اعتلا می یابندمییابند.
همۀ تمایلات می توانند جابجا شوند حتی آنهایی که به غریزۀ مرگ ربط دارند. برای مثال، تمایل به خود-تخریبی به تخریب دیگران جابجا شود، یا تمایل به پرخاشگری به فردی خطرناک می تواند با پرخاشگری به اشیائی کمتر خطرناک، مثلاً به اتوموبیلهای دیگر (به هنگام رانندگی به سوی خانه)، کودکان، و حیوانات خانگی جابجا شود. رقابتهای ورزشی نمونه ای از جابجایی هستند. همۀ اینها مثالهایی از پرخاشگری جابجا شده هستند که یکی از مهمترین مفاهیم فرویدی است.▼
▲همۀهمهٔ تمایلات می توانندمیتوانند جابجا شوند حتی آنهایی که به غریزۀغریزهٔ مرگ ربط دارند. برای مثال، تمایل به خود-تخریبی به تخریب دیگران جابجا شود، یا تمایل به پرخاشگری به فردی خطرناک می تواندمیتواند با پرخاشگری به اشیائی کمتر خطرناک، مثلاً به اتوموبیلهای دیگر (به هنگام رانندگی به سوی خانه)، کودکان، و حیوانات خانگی جابجا شود. رقابتهای ورزشی نمونه اینمونهای از جابجایی هستند. همۀهمهٔ اینها مثالهایی از پرخاشگری جابجا شده هستند که یکی از مهمترین مفاهیم فرویدی است.
== منابع ==
نظریه هاینظریههای شخصیت، دکتر حمزه گنجی، نشر ساوالان، 1391۱۳۹۱