|
| توضیح تصویر =
| نام اصلی =
| زمینه فعالیت = نویسنده، مترجم،روزنامهمترجم، روزنامه نگار
| ملیت =ایرانی
| تاریخ تولد =۱۲۹۴
|امضا =
}}
'''حسن قزلجی''' (۱۲۹۴-۱۳۶۳ [[بوکان]]) نویسنده،نویسنده، مترجم و روزنامه‌روزنامه نگار کُرد[[کرد]] و سردبیر اولین روزنامه شهری در [[بوکان]].
== بیوگرافی ==
حسن قزلجی نویسنده،نویسنده، مترجم و روزنامه‌روزنامه نگار کُرد[[کرد]] در شهر [[بوکان]] بدنیا آمد. حسن قزلجی در تشکیل [[حزب دمکرات کردستان]] و تجدید حیات آن بعد از سقوط [[دولت خود مختار کردستان ایران]] به همراه [[غنی بلوریان]]، [[عزیز یوسفی]]، [[کریم حسامی]]، [[سلیمان معینی]]، [[قادر شریف]] و دیگر فعالان کُرد، نقش فعال داشت. او یکی از نویسندگان [[نشریه‌نشریه کوردستان]] ارگان مرکزی حزب دمُکرات کردستان در دوران دولت خود مختار کُردستان ایران، و در سال هایسال‌های ۱۹۶۵ تا ۱۹۷۰ در اروپا بود و سردبیر [[مجله‌مجله هه‌لاله‌هه‌لاله]] در [[بوکان]]، و از دست اندکاران اصلی چاپ [[مجله‌مجله ریگا]] بعد از سقوط دولت خود مختار کردستان ایران بود. وی از پیشکسوتان و بنیان گذاران داستان کوتاه‌کوتاه کردی است که‌که از اوان جوانی در عرصه‌عرصه هنر و ادبیات کُردی، خدمات ارزنده‌ای به‌به رشد ادبیات کردی کرد.
== فعالیت ها ==
قزلجی گوینده‌گوینده بخش کُردی [[رادیو پیک ایران]] (رادیو [[حزب توده ایران]]) و سردبیر [[نامه‌نامه مردم]] به‌به زبان کردی بعد از [[انقلاب ایران]] و عضو [[کمیته‌کمیته مرکزی حزب توده‌توده ایران]] بود. بیشتر آثار او در مهاجرت و بویژه‌بویژه در [[کردستان عراق]] به‌به چاپ رسید. کتاب "خنده گدا" که‌که مجموعه ایمجموعه‌ای از داستانداستان‌های های کوتاه‌کوتاه کردی اوست یکی از ارزنده ترینترین و به‌به یادمانده ترینترین آثار رئالیستی در [[کردستان]] است.
== آثار ==
[[علی اشرف درویشیان]] نویسنده‌نویسنده برجسته‌برجسته کرد که‌که به‌به ترجمه‌ترجمه برخی از داستانهای کُردی و از جمله‌جمله داستان کوتاه‌کوتاه خنده گدا همت کرده استکرده‌است در پیشگفتار کتاب داستانداستان‌های های کوتاه‌کوتاه کردی چنین می نویسدمی‌نویسد:
"حسن قزلجی، از پیش کسوتان و بنیان گذاران داستان کوتاه کردی، در داستان «خندیدن گدا» با روایتی ساده و رآلیستی، حکایت مردی را به نگارش در می آوردمی‌آورد که جوانی و توان خود را در خدمت کسانی گذاشته که اینک، به هنگام درماندگی اش، حتی از دادن تکه ایتکه‌ای نان برای رفع گرسنگی او خودداری می کنندمی‌کنند و داستان با طنزی تلخ به پایان می رسدمی‌رسد. با خواندن زندگی نامه نویسنده، در می یابیممی‌یابیم که نوشتن در شرایط دربدری و بی سروسامانی، چه کار طاقت فرسا و مشقت باری است".<ref>علی اشرف درویشیان: پیشگفتار کتاب داستانهای کوتاه کردی، تهران، چشمه</ref>
حسن قزلجی مانند بسیاری از روشنفکران هم نسل خود، به فعاليتفعالیت سياسىسیاسی روىروی آورد. در بهمن ماه‌ماه ۱۳۶۱ دستگیر و بعد از سالسال‌ها ها مبارزه،مبارزه، در مهرماه‌مهرماه ۱۳۶۳ در زندان اوین تهران زيرزیر شكنجهشکنجه به قتل رسيدرسید.[http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case-36872.php] ▼<ref>علی اشرف درویشیان: پیشگفتار کتاب داستان های کوتاه کردی، تهران، چشمه</ref>
▲حسن قزلجی مانند بسیاری از روشنفکران هم نسل خود، به فعاليت سياسى روى آورد. در بهمن ماه ۱۳۶۱ دستگیر و بعد از سال ها مبارزه، در مهرماه ۱۳۶۳ در زندان اوین تهران زير شكنجه به قتل رسيد.[http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case-36872.php]
بنابه‌بنابه گفته‌گفته [[هیمن]] شاعر کرد، قزلجی از یاران نزدیک و مورد احترام [[قاضی محمد]] بود. قاضی محمد در پاسخ نویسنده‌ای که‌که در مورد خوب نویسی اما کم نویسی استاد قزلجی انتقاد کرده‌کرده بود، با ستایش و تمجید از‌از کارهای ارزنده حسن قزلچی به‌به دو بیت از شعر سعدی اشاره‌اشاره کرده‌کرده بود: ▼
* خاک مغرب شنیده‌ام که‌که کنند <> به‌به چهل سال کاسه‌کاسه چینی ▼▲بنابه گفته [[هیمن]] شاعر کرد، قزلجی از یاران نزدیک و مورد احترام [[قاضی محمد]] بود. قاضی محمد در پاسخ نویسنده‌ای که در مورد خوب نویسی اما کم نویسی استاد قزلجی انتقاد کرده بود، با ستایش و تمجید از کارهای ارزنده حسن قزلچی به دو بیت از شعر سعدی اشاره کرده بود:
* صد به‌به روزی کنند در بغداد <> لاجرم قیمتش همی بینی ▼
دولت [[کردستان عراق]] در یکی از میادین شهر سلیمانیه، از مجسمه حسن قزلچی پرده برداری کرد. در همین مراسم، میدان مزبور نیز به میدان "قزلچی" تغییر نام یافت. خبر و فیلم مراسم پرده برداری از مجسمه قزلچی از تلویزیون « کُرد سات» پخش شد. ▼▲*خاک مغرب شنیده‌ام که کنند <> به چهل سال کاسه چینی
▲*صد به روزی کنند در بغداد <> لاجرم قیمتش همی بینی
▲دولت [[کردستان عراق]] در یکی از میادین شهر سلیمانیه، از مجسمه حسن قزلچی پرده برداری کرد. در همین مراسم، میدان مزبور نیز به میدان "قزلچی" تغییر نام یافت. خبر و فیلم مراسم پرده برداری از مجسمه قزلچی از تلویزیون « کُرد سات» پخش شد.
== منابع ==
* علی اشرف درویشیان: پیشگفتار کتاب داستانداستان‌های های کوتاه‌کوتاه کردی، تهران، چشمه.
* [http://www.rahetudeh.com/rahetude/Sarmaghaleh-vasat/HTML/2009/feb/ghezelchi.html حسن قزلجی: احساسش را در اوین برای ابد درمان کردند!]
* [http://www.iranrights.org/farsi/memorial-case-36872.php یک سرگذشت: آقای حسن قزلچی]
* [http://www.bokan.de/laperekan/... /adabyatkurdi.htm استاد حسن قزلجی]
* [http://www.ketabnet.ir/BookList.aspx?Type=Authorid&Code=61670 کتاب هایکتاب‌های حسن قزلجی]
* [http://www.kurdsat.tv شبکه رسمی کُردستان عراق - کُردسات KurdSat]<references/>
<references/>
{{ترتیب رده|قزلچی، حسن}}
| 