سال اعتدالی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی |
Hamedvahid (بحث | مشارکتها) ابرابزار |
||
خط ۱:
{{دیگر کاربردها|سال}}
'''سال اعتدالی''' (سال خورشیدی اعتدالی) فاصله زمانی دو عبور متوالی خورشید از [[نقطه اعتدال بهاری]] است که مبنای گاهشماری خورشیدی قرار می‌گیرد.<ref name=gima_31-32>گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول (۱۳۸۰)، صفحه ۳۱-۳۲.</ref> سال اعتدالی به دو صورت سال اعتدالی متغیر یا حقیقی و سال اعتدالی متوسط یا میانگین می‌باشد. زمان هر سال اعتدالی بعلت برخی تاثیرات نجومی متغیر است (سال اعتدالی متغیر) که مبنای آغاز سال در [[گاهشماری هجری خورشیدی]] و میانگین آن (سال اعتدالی متوسط یا میانگین)، مبنای واحد سال تقویمی در همه گاهشماریهای خورشیدی است.
==
زمان سال اعتدالی بعلت برخی تاثیرات نجومی از جمله جاذبه ماه، تغییر سرعت دورانی زمین، تقویم اعتدالین و حرکت حضیض دوران زمین، در هر سال متغیر است که سال اعتدالی متغیر یا حقیقی نام دارد که با محاسبه نسبتا پیچیده‌تری بدست می‌آید و مبنای آغاز هر سال در [[گاهشماری هجری خورشیدی]] است که در درازمدت میانگین آن (یعنی سال اعتدالی متوسط یا میانگین)، مبنای واحد سال تقویمی در همه گاهشماریهای خورشیدی است. حداکثر اختلاف سال اعتدالی متغیر با متوسط آن حدود ۲۰ دقیقه می‌باشد.<ref>گاهشماری ایرانی، موسی اکرمی، ص ۳۲.</ref>
طول سال خورشیدی اعتدالی بر اساس مقیاس بین المللی صفر ژانویه ۱۹۰۰ میلادی، ۳۶۵٫۲۴۲۱۹۸۷۹ روز (یا ۳۶۵ روز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۵٬۹۷۵۴۵۶ ثانیه) است. سال اعتدالی هر قرن ۰٫۵۳۰۴۹۶ ثانیه کاهش می یابد. به طور معمول سال خورشیدی تقویمی یا قراردادی، بصورت ۳۶۵ [[روز]] در قالب ۱۲ [[ماه]] تشکیل شده‌است که برای تعدیل کسر روز آن معمولا هر چهارسال بصورت ۳۶۶ روز کبیسه درنظر گرفته می‌شود.<ref name=gima_31-32 />▼
محاسبه سال خورشیدی اعتدالی، توسط گروهی ریاضیدان و اخترشناس که نامدارترینشان حکیم [[عمر خیام|عمر خیام نیشابوری]] ریاضیدان و شاعر ایرانی در طراحی و اصلاح تقویم ایرانی مرسوم به جلالی به سفارش [[ملکشاه سلجوقی]] برای تعیین [[اعتدال بهاری]] جهت محاسبه [[نوروز]] در [[گاهشماری جلالی]]، دقیق‌ترین گاهشماری جهان و درپی آن توسط دانشمندان بعدی از جمله خواجه نصیرالدین طوسی انجام شد.▼
== سال اعتدالی متوسط ==
▲
سال اعتدالی بر اساس دوبار عبور زمین از نقطه اعتدال بهاری بر دایره انتقالی خود است و از یک دوران انتقالی زمین بر یک دایره هندسی کامل نسبت به ستارگان اندکی عقبتر است از اینرو نسبت به [[سال نجومی]] که بر اساس دوران انتقالی زمین بر دایره هندسی کامل نسبت به ستارگان است ۲۰ دقیقه کوتاهتر است. از اینرو در هر سال زمینه ستارگان ثابت نسبت به یکروز مشخص سال اعتدالی یا تقویمی درحال اندکی تغییر است. این تفاضل طی ۲هزار سال موجب جابجایی [[صورت فلکی|صورت های فلکی]] تا ۳۰ درجه قوسی شده‌است. مثلا نقطه اعتدال بهاری که ۲هزار سال پیش در صورت فلکی حمل (بره) بوده، امروزه در صورت فلکی حوت (ماهی) به عقب کشیده شده‌است.▼
▲محاسبه با دقت بالای سال خورشیدی اعتدالی، اولین بار توسط گروهی ریاضیدان و اخترشناس که نامدارترینشان حکیم [[عمر خیام|عمر خیام نیشابوری]] ریاضیدان و شاعر ایرانی در طراحی و اصلاح تقویم ایرانی مرسوم به جلالی به سفارش [[ملکشاه سلجوقی]] برای تعیین [[اعتدال بهاری]] جهت محاسبه [[نوروز]] در [[گاهشماری جلالی]]، دقیق‌ترین گاهشماری جهان و درپی آن توسط دانشمندان بعدی از جمله خواجه نصیرالدین طوسی انجام شد.
== تفاضل سال
▲سال اعتدالی بر اساس دوبار عبور زمین از نقطه اعتدال بهاری بر دایره انتقالی خود است و از یک دوران انتقالی زمین بر یک دایره هندسی کامل نسبت به ستارگان اندکی عقبتر است از اینرو نسبت به [[سال نجومی]] که بر اساس دوران انتقالی زمین بر دایره هندسی کامل نسبت به ستارگان است ۲۰ دقیقه کوتاهتر است. از اینرو در هر سال زمینه ستارگان ثابت نسبت به یکروز مشخص سال اعتدالی یا تقویمی درحال اندکی تغییر است. این تفاضل طی ۲هزار سال موجب جابجایی [[صورت فلکی|
بر اساس سال اعتدالی در تقسیم‌بندی [[تقویم ایرانی]]، یک سال خورشیدی قراردادی؛ 365 روز و در هر 4 و بندرت 5 سال کبیسه 366 روز، دارای ۴ [[فصل]] با نام‌های [[بهار]]، [[تابستان]]، [[پاییز]]، و [[زمستان]] است و هر فصل ۳ [[ماه]] دارد. هر ماه در نیمه اول سال ۳۱ روزه و در نیمه دوم سال ۳۰ روزه می‌باشد که ماه آخر، در سال های عادی غیرکبیسه ۲۹ روزه‌است. هر ماه آن تقریبا ۴ [[هفته]] و هر هفته ۷ [[روز]] متوالی، با نام‌های [[شنبه]]، [[یکشنبه]]، [[دوشنبه]]، [[سه‌شنبه]]، [[چهارشنبه]]، [[پنجشنبه]] و [[جمعه]] ([[آدینه]]) دارد.▼
== سال اعتدالی و تقویمی ==
واحد سال در گاهشماریهای خورشیدی مانند هجری خورشیدی و میلادی، سال خورشیدی اعتدالی متوسط یا میانگین می‌باشد. اما در گاهشماری هجری خورشیدی علاوه بر آن [[نوروز]] آغاز هر سال بر اساس سال خورشیدی متغیر یا حقیقی و موقعیت واقعی خورشید در آن سال در حال قرار گرفتن در نقطه اعتدال است.
▲بر اساس سال اعتدالی در تقسیم‌بندی [[تقویم ایرانی]]، یک سال خورشیدی قراردادی؛
هر سال با [[۱ فروردین]] و اعتدال بهاری آغاز می‌شود. بلندترین روز سال در [[۱ تیر]] و بلندترین شب سال در [[شب یلدا]] (از غروب [[۳۰ آذر]] تا طلوع آفتاب در [[۱ دی]]) رخ می‌دهد.
| |||