|
'''پروژهٔ تاریخ شفاهی ایران''' نام برنامه‌ای برای مصاحبه با عده‌ای از ایرانیانی است که در تاریخ معاصر نقشی داشته‌اند. این برنامه به ابتکار [[حبیب لاجوردی]] در [[دانشگاه هاروارد]] انجام گرفت. مصاحبه‌ها عمدتا توسط دکتر حبیب لاجوردی و دیگر همکاران او انجام شده‌است. در مجموع با ۱۳۴ نفر مصاحبه شده استشده‌است.
== تاریخ شفاهی هاروارد ==
دکتر[[ حبیب لاجوردی ]] بنیانگذار تاریخ شفاهی ایران است . او برای اولین بار مقوله تاریخ نگاری شفاهی را به جامعه تاریخ نگاران ایرانی معرفی کرد .
در سال [[1359 ۱۳۵۹]]به پیشنهاد یکی از اساتید [[ دانشگاه هاروارد ]] اقدام به نوشتن طرح اولیه پروژه تاریخ شفاهی ایران می نمایدمی‌نماید که در [[شهریور]] 1360۱۳۶۰ این طرح بصورت اجرایی در مرکز مطالعات خاورمیانه [[ دانشگاه هاروارد ]] اغاز به کار می نماید می‌نماید.<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/details/ Harvard IOHP | Background<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> هدف این طرح جمع اوری و نگهداری خاطرات افرادی بود که در رویدادهای سیاسی و تصمیمات مهم ایران نقش داشتند و هدف اصلی کار تاریخ سیاسی قرار گرفت زیرا که طرح با محدودیت مالی مواجه بود .<ref>تاریخ شفاهی ایران خاطرات علی امینی - نشر صفحه سفید -تیرماه 1383۱۳۸۳ - به کوشش حبیب لاجوردی</ref>
هزینه مالی این طرح که طی 14۱۴ سال انجام پذیرفت در حدود 750000۷۵۰۰۰۰ دلار امریکا بود که توسط گروه هایگروه‌های زیر انجام گرفت<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/about/ Harvard IOHP | About<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> :
* بنیاد فورد 50000۵۰۰۰۰ $
* شرکت هایشرکت‌های خصوصی و ایرانیان مقیم امریکا و اروپا 400000۴۰۰۰۰۰ $
* $ National Endowment for the Humanities 300000
برای جلب اطمینان افرادی که مصاحبه می شدندمی‌شدند قبل از آغاز مصاحبه اولیه، یک توافقنامه رسمی بین راوی و دانشگاه هاروارد به امضا می رسیدمی‌رسید. راوی در این توافق نامه رسما اعلامی میداشتمی‌داشت که زمان دسترسی به متن مصاحبه برای پژوهشگران و هامه چه زمانی باشد .<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/details/ Harvard IOHP | Background<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
معیار اصلی برای آماده سازی لیست مصاحبه شوندگان نقطه نظر و موضع سیاسی بود.
از داریوش همایون، روزنامه نگار و وزیر سابق اطلاعات، [[محمود فروغی]]، مشاور ولیعهد سابق ایران ([[رضا پهلوی]] )، ژنرال [[محسن هاشمی نژاد]]، فرمانده سابق [[گارد جاویدان]] تا رهبران [[جبهه ملی]] مانند [[کریم سنجابی]] و دکتر [[مهدی آذر]]؛ مسوولین سازمان مجاهدین [[مسعود رجوی]] رهبر [[سازمان مجاهدین خلق]]؛ از [[چریک هایچریک‌های فدایی خلق]] - [[ علی رضا محفوظی ]]، رهبران [[حزب توده]] مانند دکتر [[فریدون کشاورز ]] و [[مصطفی لنکرانی]]. مقامات [[ساواک]] از جمله ژنرال [[حسن علوی کیا]]، معاون سابق [[ساواک]] و سرتیپ [[منوچهر هاشمی ]]، مدیر استانی و رئیس بخش ضد جاسوسی و شبه نظامیان اسلامی مانند [[ سعید رجایی خراسانی]]، نماینده [[جمهوری اسلامی ایران]] در [[سازمان ملل متحد]] از افرادی بودند که در این پروژه شرکت کردند . برخی از افرادی که در رژیم جمهوری اسلامی پس از انقلاب هم مسوولیت داشتند مانند: دریادار [[احمد مدنی]] و [[ابوالحسن بنی صدر]] ( نخستین رییس جمهور ایران ) حاضر به مصاحبه و شرکت در پروژه تاریخ شفاهی ایران شدند . در حقیقت این طیف وسیع از افراد نشانگر وسعت کار این پروژه است پروژه‌است.<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/details/ Harvard IOHP | Background<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
== پانویس ==
{{ پانویس}}
== مصاحبه زیر از مجموعه تاریخ شفاهی هاروارد در ایران نشر یافته است == ▼
▲== مصاحبه زیر از مجموعه تاریخ شفاهی هاروارد در ایران نشر یافته است یافته‌است ==
* - 1۱- دکتر [[محمدعلی مجتهدی‌گیلانی]]، مدیر دبیرستان [[البرز]] و بنیانگذار [[دانشگاه صنعتی شریف]] -نشرکتاب نادر- 1380۱۳۸۰ - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی]] ▼* - 2۲- دکتر [[مظفر بقایی کرمانی]]، نمایندهٔ سابق مجلس شورای ملی و دبیرکل [[حزب زحمتکشان ملت ایران]]- نشر علمی 1382۱۳۸۲ - مصاحبه گر: [[حبیب لاجوردی]] ▼* - 3۳- دکتر [[ شاپور بختیار ]]، آخرین نسخت وزیر [[رژیم شاهنشاهی ]] - نشر زیبا 1380۱۳۸۰ - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]] ▼* - 4۴- سپهبد [[ حاجی علی کیا ]]، رییس اداره دوم [[ارتش شاهنشاهی ایران]] - رییس سازمان کوک - نشر زیبا 1381۱۳۸۱ - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی ]] ▼* - 5۵-ارتشبد [[ حسن طوفانیان ]]، مشاور عالی تسلیحاتی [[ستاد بزرگ ارتش داران]] -[[رییس سازمان صنایع نظامی]] - نشر زیبا - 1381۱۳۸۱ - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]] ▼* - 6۶- [[محمد فروغی ]] فرزند [[محمد علی فروغی]] ( اخرین نخست وزیر [[رضا شاه کبیر]] و [[اولین نخست وزیر محمدرضاشاه]]) -نشرکتاب نادر- 1382۱۳۸۲ - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی]] ▼* - 7۷- [[امیر تیمور کلالی ]]، ریی ایل تیموری، نماینده مجلس شورای ملی، وزیر کشور و سرپرست شهربانی کل کشور در زمان حکومت ملی دکتر مصدق - نشر صفحه سفید - 1387۱۳۸۷ - مصاحبه گر : حبیب لاجوردی ▼* - 8۸- [[جعفر شریف امامی ]]، رییس مجلس سما - نخست وزیر رژِیم شاهنشاهی -نشر نگاه امروز - 1380۱۳۸۰ - مصاحبه کننده : حبیب لاجوردی ▼* - 9۹- دکتر آیت الله [[مهدی حایری یزدی ]]، استاد فلسفه و فرزند بنیانگذار حوزه علمیه قم - نشر کتاب نادر - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]] ▼* - 10۱۰- [[ محمد یگانه ]] رییس کل بانک مرکزی - وزیر دارایی - ویزر مسکن و آبادانی - وزیر مشاور - نشر ثالث - 1384۱۳۸۴ - مصاحبه گر : [[ ضیاء صدقی]] ▼* - 11۱۱- [[ علی امینی ]] وزیر دارایی - نخست وزیر سال 1340۱۳۴۰ الی 1342۱۳۴۲ - نشر صفحه سفید - 1383۱۳۸۳ - [[ حبیب لاجوردی]] ▼* - 12۱۲- [[ عبدالمجید مجیدی ]] وزیر مشاور- رییس سازمان برنامه و بودجه -نشر گام نو - 1381۱۳۸۱ - [[ حبیب لاجوردی]]- مصاحبه گر : [[ ضیاء صدقی]] ▼* - 11۱۱- [[ سلطان حمید میرزا قاجار ]] فرزند ولیعهد ایران در زمان[[ قاجار]] ( میرزا [[حسن خان قاجار]]) - نشر ثالث - 1387۱۳۸۷ - [[ حبیب لاجوردی]] ▼* - 12۱۲- دکتر[[ کریم سنجابی ]]، اولین وزیر خارجه دولت موقت- رهبر جبهه ملی ایران - نماینده مجلس شورای ا ملی دوره اول پس از انقلاب - نشر تحت عنوان امید هاامید‌ها و نا امیدی هاامیدی‌ها 1379۱۳۷۹▼
از میان کتاب هایکتاب‌های فوق کتاب خاطرات [[ سلطان حمید میرزا قاجار ]] به زبان انگلیسی بوده استبوده‌است که به فارسی ترجمه شده و همچنین خاطرات فاطمه پاکروان نیز به زبان انگلیسی توسط the Center for Middle Eastern Studies of Harvard University نشر یافته استیافته‌است که به زبان فارسی ترجمه نشده است نشده‌است.[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/publications/] ▼▲* -1- دکتر [[محمدعلی مجتهدی‌گیلانی]]، مدیر دبیرستان [[البرز]] و بنیانگذار [[دانشگاه صنعتی شریف]] -نشرکتاب نادر-1380 - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی]]
خاطرات [[محمد یگانه]] و دکتر [[کریم سنجابی]] و مهندس [[ جعفر شریف امامی ]] نیز از سوی the Center for Middle Eastern Studies of Harvard University انتشار نیافته استنیافته‌است احتمالا ناشران بصورت مستقیم از کتابخانه دانشگاه هارواد جهت نشر آن استفاده کرده اند کرده‌اند.<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/publications/ Harvard IOHP | Publications<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> ▼▲* -2- دکتر [[مظفر بقایی کرمانی]]، نمایندهٔ سابق مجلس شورای ملی و دبیرکل [[حزب زحمتکشان ملت ایران]]- نشر علمی 1382 - مصاحبه گر: [[حبیب لاجوردی]]
▲* -3- دکتر [[ شاپور بختیار ]]، آخرین نسخت وزیر [[رژیم شاهنشاهی ]] - نشر زیبا 1380 - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]]
▲* -4- سپهبد [[ حاجی علی کیا ]]، رییس اداره دوم [[ارتش شاهنشاهی ایران]] - رییس سازمان کوک - نشر زیبا 1381 - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی ]]
▲* -5-ارتشبد [[ حسن طوفانیان ]]، مشاور عالی تسلیحاتی [[ستاد بزرگ ارتش داران]] -[[رییس سازمان صنایع نظامی]] - نشر زیبا - 1381 - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]]
▲* -6- [[محمد فروغی ]] فرزند [[محمد علی فروغی]] ( اخرین نخست وزیر [[رضا شاه کبیر]] و [[اولین نخست وزیر محمدرضاشاه]]) -نشرکتاب نادر-1382 - مصاحبه گر :[[حبیب لاجوردی]]
▲* -7- [[امیر تیمور کلالی ]]، ریی ایل تیموری، نماینده مجلس شورای ملی، وزیر کشور و سرپرست شهربانی کل کشور در زمان حکومت ملی دکتر مصدق - نشر صفحه سفید - 1387 - مصاحبه گر : حبیب لاجوردی
▲* -8- [[جعفر شریف امامی ]]، رییس مجلس سما - نخست وزیر رژِیم شاهنشاهی -نشر نگاه امروز - 1380 - مصاحبه کننده : حبیب لاجوردی
▲* -9- دکتر آیت الله [[مهدی حایری یزدی ]]، استاد فلسفه و فرزند بنیانگذار حوزه علمیه قم - نشر کتاب نادر - مصاحبه گر :[[ ضیاء صدقی]]
▲* -10- [[ محمد یگانه ]] رییس کل بانک مرکزی - وزیر دارایی - ویزر مسکن و آبادانی - وزیر مشاور - نشر ثالث -1384 - مصاحبه گر : [[ ضیاء صدقی]]
▲* -11- [[ علی امینی ]] وزیر دارایی - نخست وزیر سال 1340 الی 1342 - نشر صفحه سفید -1383 - [[ حبیب لاجوردی]]
▲* -12- [[ عبدالمجید مجیدی ]] وزیر مشاور- رییس سازمان برنامه و بودجه -نشر گام نو -1381 - [[ حبیب لاجوردی]]- مصاحبه گر : [[ ضیاء صدقی]]
▲* -11- [[ سلطان حمید میرزا قاجار ]] فرزند ولیعهد ایران در زمان[[ قاجار]] ( میرزا [[حسن خان قاجار]]) - نشر ثالث -1387 - [[ حبیب لاجوردی]]
▲* -12- دکتر[[ کریم سنجابی ]]، اولین وزیر خارجه دولت موقت- رهبر جبهه ملی ایران - نماینده مجلس شورای ا ملی دوره اول پس از انقلاب - نشر تحت عنوان امید ها و نا امیدی ها 1379
▲از میان کتاب های فوق کتاب خاطرات [[ سلطان حمید میرزا قاجار ]] به زبان انگلیسی بوده است که به فارسی ترجمه شده و همچنین خاطرات فاطمه پاکروان نیز به زبان انگلیسی توسط the Center for Middle Eastern Studies of Harvard University نشر یافته است که به زبان فارسی ترجمه نشده است .[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/publications/]
▲خاطرات [[محمد یگانه]] و دکتر [[کریم سنجابی]] و مهندس [[ جعفر شریف امامی ]] نیز از سوی the Center for Middle Eastern Studies of Harvard University انتشار نیافته است احتمالا ناشران بصورت مستقیم از کتابخانه دانشگاه هارواد جهت نشر آن استفاده کرده اند .<ref>[http://www.fas.harvard.edu/~iohp/publications/ Harvard IOHP | Publications<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
== منبع ==
<references />
* [http://ted.lib.harvard.edu/ted/deliver/home?_collection=iohp پایگاه پروژهٔ تاریخ شفاهی ایران]
| 