هادرون: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ZéroBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات: افزودن war:Hadron
خط ۲:
 
== مقدمه ==
طبق [[الگوی کوارک]] [۱]، خصوصیات هادرونهاهادرون‌ها مقدمتا از طریق به اصطلاح کوارکهایکوارک‌های ظرفیت تعیین می‌گردد. مثلا، پروتون از دو [[کوارک فوقانیبالا]] (هر کدام دارای [[بار الکتریکی]] ۳/۲+) و یک [[کوارک تحتانیپایین]] (واجد بار الکتریکی ۳/۱-) تشکیل می‌شود. با افزودن این بارها به هم، بار پروتونی برابر با ۱+ حاصل می‌شود. اگرچه کوارکهایکوارک‌های مرکب نیز حامل [[بار رنگ]] (بی ارتباط با رنگ ظاهری) می‌باشند،اند، ویژگی نیروی قوی هسته‌ای که [[تحدید رنگ]] نامیده می‌شود مستلزم آن است که هر وضعیت ترکیبی حامل بار ته نشست رنگ نباشد. یعنی، هادرونها باید بی‌رنگ باشند. دو روش برای تحقق این امر وجود دارد: سه کوارک با رنگهای متفاوت، یک کوارک تکرنگ و یک [[ضد کوارک]] حامل عامل ضد رنگ. هادرونهای مبتنی بر الگوی اول ابرون‌ها هستند در حالی که هادرونهای نوع اخیر [[مزون|مزون‌ها]] نامیده می‌شوند.
همچون کلیه [[ذرات فرواتمی]]، برای هادرونها نیز [[اعداد کوانتومی]] تعیین می‌گردد که به بازنمودهای [[گروه پوآنکاره]] مربوط می‌گردد: (m) pc J که در آن J عدد کوانتومی اسپین، p زوجیت ذاتی ذره، و c هم یوغی بار یا زوجیت نوع c و گشتاور چهارگانه ذره m (یعنی جرم آن) هستند. توجه کنید که جرم هادرون بسیار کوچک بوده و به جرم کوارکهای ظرفیت آن بستگی دارد و نیز در اثر معادل جرم- انرژی، بخش اعظم جرم از مقدار فراوان انرژی مرتبط با نیروی قوی هسته‌ای حاصل می‌شود. هادرونها نیز می‌توانند حامل اعداد کوانتوم دارای تعامل ضعیف همچون [[ایزواسپین]] (یا [[زوجیت نوع- G]])، و [[شگرفی]] باشند. تمام کوارکها یک عدد کوانتومی افزایشی و ابقا شده به نام عدد [[باریون]] (B) دارند که معادل ۳/۱+ برای خود کوارکها و مقدار ۳/۱- برای ضد کوارکها است. این یعنی آن که باریونها- گروه‌های سه کوارکی- عدد باریونی ۱ = B دارند در حالی که مزونها دارای عدد باریونی ۰ = B می‌باشند.
خط ۸:
هادرونها وضعیتهای تحریک شده‌ای تحت عنوان ارتعاشات دارند. هر هادرون در وضعیت عادی می‌تواند وضعیتهای تحریک شده مختلفی داشته باشد؛ طی آزمایشهای فیزیک ذرات صدها نوع ارتعاش برای آنها مشاهده شده‌است. ارتعاشات بسیار سریع (طی حدود ۲۴- ۱۰ ثانیه) در اثر نیروی قوی هسته‌ای تخریب می‌شوند.
 
در فازهای دیگر ماده [[پویافام کوانتوم]] QCD، هادرونها از بین می‌روند. مثلا، در دما و فشار بسیار زیاد، در صورت وجود اعداد تعاملی ضعیف در کوارکها، نظریه پویافامی کوانتوم (QCD) پیش بینی می‌کند که کوارکها و [[گلوؤن|گلوؤن‌ها]] بطور ضعیف با هم تعامل نموده و دیگر درون هادرونها محدود نخواهند شد. این خصوصیت به عنوان [[آزادی مجانبی]] شناخته می‌شود که به لحاظ آزمایشگاهی در مقیاسهای انرژی بین یک گیگا الکترون ولت (Gev) و یک ترا الکترون ولت (Tev) [۲] مورد تایید قرار گرفته‌است.
 
== باریونها ==