میزسنگ: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: افزودن نگارخانهٔ آزاد به مقاله (کد) |
ابرابزار |
||
خط ۱:
<small>برای کاربردهای دیگر به [[دولمن (ابهامزدایی)]] نگاه کنید.</small>{{سخ}}
[[پرونده:Gochang Dolmen Sites - 3.JPG|سنگمیز گوچانگ|300px|چپ]]
[[پرونده:Dolmen Hongseong South Korea.JPG|سنگمیز هونگسئونگ در کره جنوبی.|300px|چپ]]
'''
دولمنها به عنوان گور برای دفن مردگان ساخته میشد و یکی از بناهای شاخص دوران
▲'''دولمن'''، {{به انگلیسی|Dolmen}}، گونهای از سنگ افراشتهای سنگی از دوران باستان است که شامل تخته سنگ مسطحی بود که روی چند سنگ راست قرار داده میشده ؛ تخته سنگ مسطح به منزله سقف دولمن به کار میرفته.
▲دولمنها به عنوان گور برای دفن مردگان ساخته میشد و یکی از بناهای شاخص دوران نوسنگ (نئولیتیک) در اروپا به شمار میآید.{{سخ}}
این
گورهای دولمن بیشتر از دوران پیش از تاریخ و دورهٔ تاریخی آذربایجان در نواحی [[اردبیل]]، [[نمین]]، [[آستارا]] و تالش (لیگون) ناحیه دیلمان بر پا مانده و در کاوشهای باستان شناسی [[ژاک دمورگان]] وهمچنین هیئت [[باستان شناسان]] [[آلمانی]] کشف و شناسایی شدهاند.{{سخ}}▼
▲احتمالا" دولمنها بقایای گورهای دالانی هستند که باران خاک روی آنها را شستهاست. دولمنها ی دالانی، یعنی نوع غالب گور سنگ افراشتی است و اکنون هزاران گور از این دست در فرانسه و انگلستان وجود دارد.{{سخ}}
سنگمیزها در دو گروه بزرگ و کوچک قرار میگیرند که دسته بزرگ مسکن اولیه شبیه به غار است و دسته کوچک به عنوان مقبره استفاده می شدهاست.
▲این دلمنها دالانی دارد که تخته سنگهای بزرگ منتهی به محفظهای دایرهای شکل و بیشتر اوقات دارای طاقی پیش آمدهاست که در حکم دیوارهایش هستند و در آن هریک از چند حلقه سنگی از پشت ردیف زیرین به درون کشیده میشود تا آنکه حلقهها از بالا مسدود میشوند. این گورها را غالبا" در شیب تپهها میساختند یا با خاک روی آن را میپوشاندند.{{سخ}}
در کاوشهای باستان شناسی دلمنهای بزرگ گاهی تا شش متر طول، دو متر عرض و دو متر ارتفاع داشته و در داخل سنگمیزهای کوچک اسکلتهای انسان به همراه وسایل زندگی و ابزار جنگی کشف شدهاست.
[[ژاک دمورگان]] عقیده دارد که سنگ افراشتهای نوع دولمن [[قفقاز]] و [[کوبان]] و [[نمین]] اردبیل گروهی مستقل از دولمنهای اروپا را تشکیل میدهند و به این ترتیب هنوز ارتباط اقوام مگانی تیک [[ایران]] و [[اروپا]] محقق نشدهاست.▼
یکی از مهمترین خصوصیات دلمنها خاکسپاری افراد به همراه وسایل زندگی شخصی است.
سنگمیزها به شکل اتاق در ابعاد ۲*۶ و ۲*۴ با تخته سنگهایی به ارتفاع ۱٫۵ متر ساخته میشد و سقف آن را نیز تخته سنگهای بزرگ پوشش میداد.
▲دولمنها هم چنین در [[کره]]، [[سوریه]]، [[اردن]] و [[اسراییل]] یافت میشوند. در شبه جزیره کره، متمرکزترین دولمنها یافت میشوند.
این معماری در فصول گرم فضای خنکی را ایجاد میکرد و برای بهبود هوا در فصول سرد سنگچین دیگری به شعاع تقریبی هشت متر دور اتاقک اول چیده میشد تا خاکریز روی سقف را از پراکنده شدن حفظ کند.
== در ایران ==
▲گورهای
مهمترین مناطق واقع شدن دلمنهای این منطقه در منطقه آذربایجان را نواحی طالش، ارتفاعات مرزی و اطراف نمین، چای قوشان، آستارا و در حاشیه شمالی رود ارس و نزدیک شهر لنکران کشور جمهوری آذربایجان است.
سهم عمده کشف سنگمیزها در منطقه طالش و نمین بر عهده "ژاک و هنری دومورگان" دو برادر باستان شناس فرانسوی است که مطالعات این دو برادر در سالهای ۱۸۸۸ تا ۱۸۹۰ در طالش، لنکران و نمین به کشف منطقهای انبوه از سنگمیزها منتج شد.
▲[[ژاک دمورگان]] عقیده دارد که
== جستارهای وابسته ==
سطر ۲۷ ⟵ ۳۴:
== منابع ==
{{یادکرد ویکی|عنوان = Dolmen |پیوند = http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Dolmen&oldid=474798915|زبان = انگلیسی | بازیابی = ۳ فوریه ۲۰۱۲}}
* بهنود، ونوس: "دلمن" گورهای باستانی عهد برنز/سنگافراشتههای نمین در گمنامی. خبرگزاری مهر: ۱۳۹۱/۰۵/۱۰.
{{ویکیانبار-رده|Dolmens}}
|