| image_width = 240px
| image_caption = رشد نایسریا گونوره آ بر روی دو محیط کشت متفاوت.
| regnum = [[باکتری هاباکتریها]]
| phylum = [[پروتئوباکتریا]]
| classis = [[بتاپروتئوباکتریا]]
}}
نایسریا گونوره آ (''Neisseria gonorrhoeae'')، دیپلوکوک هایدیپلوکوکهای گرم منفی لوبیایی شکل هستند که موجب بیماری [[سوزاک]] می شوندمیشوند. نایسریا گونوره آ (گونوکوک) اولین بار در سال 1879۱۸۷۹ توسط آلبرت نایسر کشف شد.<ref> Ryan KJ, Ray CG (editors) (2004). Sherris Medical Microbiology (4th ed.). McGraw Hill.</ref>.
== میکروب شناسی ==
نایسریا گونوره آ، باکتری مشکل پسند و حساسی است که برای رشد در شرایط آزمایشگاهی نیاز به مواد غذایی تکمیلی در محیط کشت دارد. کوکسی هایکوکسیهای گونوکوک می توانندمیتوانند به شکل اختیاری در داخل سلول هاسلولها رشد کنند. آنها بیشتر اوقات به شکل دیپلوکوک دیده می شوندمیشوند. گونوکوک از طریق تماس جنسی منتقل می شودمیشود.<ref>Genco, C; Wetzler, L (editors) (2010). Neisseria: Molecular Mechanisms of Pathogenesis. Caister Academic Press.</ref>.
برای رشد نایسریا می توان از محیط کشت تایر - مارتین استفاده کرد. این محیط کشت دارای آنتی بیوتیک هایبیوتیکهای وانکومایسین، کولیستین، نیستاتین و تری متوپریم- سولفامتوکسازول است. این آنتی بیوتیک هابیوتیکها از رشد سایر باکتری هاباکتریها و قارچ هایقارچهای آلوده کننده جلوگیری می کنندمیکنند. برای تشخیص بیوشیمیایی گونوکوک از تست اکسیداز استفاده می شودمیشود. گونوکوک، اکسیداز مثبت است. همچنین گونوکوک فقط توانایی تولید اسید از گلوکز را دارد.
گونوکوک از طریق حرکت تکانشی (twitching motility) می تواندمیتواند حرکت کند. باکتری از طریق پیلی تیپ IV به سطوح می چسبدمیچسبد. باکتری از طریق توکشیدن پیلی حرکت میمیکند. کند.این طور تصور شده استشدهاست که باکتری می تواندمیتواند از این طریق 100۱۰۰ هزار برابر وزن خود را بکشد<ref>"Mighty microbe pulls 100,000 times its bodyweight". New Scientist. 19 April 2008. Retrieved 2009-07-01.</ref>!
گونوکوک دارای پروتیئن هایپروتیئنهای سطحی Opa است که به گیرنده هایگیرندههای سطحی سلول هایسلولهای ایمنی متصل می شودمیشود. باکتری توانایی فرار از پاسخ سیستم ایمنی را دارد. همچنین می زبان نمی تاوند خاطره ایمنی نسبت به باکتری ایجاد کند. بنابراین، عفونت مجدد با نایسریا گونوره آ شایع است. مهمترین مکانیسم فرار باکتری از سیستم ایمنی، تغییرات آنتی ژنی است. باکتری، پروتئین هایپروتئینهای Opa را تغییر می دهدمیدهد. گوناگونی و تنوع بیش از اندازه پروتئین هایپروتئینهای باکتری، کار سیستم ایمنی میزبان را برای شناسایی باکتری مشکل می سازدمیسازد.
گونوکوک بطور طبیعی قدرت ترانسفورماسیون DNA را دارد. همچنین می تاوند هم یوغی (کانژوگاسیون) انجام دهد. همین مساله سبب می شودمیشود که باکتری، DNA خود را تغییر دهد. ژن هایژنهای مقاومت آنتی بیوتیکی از این طریق منتقل می شوندمیشوند که از نظر پزشکی پر اهمیت و خطرناک است.
در سال 2011،۲۰۱۱، پژوهشگران دانشگاه Northwestern، به شواهدی مبنی بر حضور قطعاتی از DNA انسان در ژنوم باکتری دست یافتند. این اولین گزارش از انتقال افقی ژن هاژنها از انسان به باکتری است.<ref> STI Awareness: Gonorrhea. Planned Parenthood Advocates of Arizona. 11 April 2011. Retrieved 31 August 2011.</ref>.
== بیماری ==
علایم بیماری بر اساس جایگاه عفونت، متفاوت است. 10۱۰% مردان و 80۸۰% زنان مبتلا به گونوکوک، بدون علامت هستند. عفونت آلت تناسلی منجر به دفع چرک از آن خواهد شد. علائم شامل قرمزی، تورم و ادرار همراه با سوزش است. نایسریا گونوره آ همچنین می تواندمیتواند موجب ورم [[ملتحمه]] چشم، التهاب حلق، پروکتیت (التهاب مقعد و راست روده، التهاب [[پیشابراه]]، التهاب [[پروستات]] و بیضه هابیضهها شود.
وروم ملتحمه در نوزادان تازه متولد شده از زنان مبتلا به سوزاک، شایع است. برای جلوگیری از عوارض، از پمادهای نیترات نقره و آنتی بیوتیک هابیوتیکها جهت درمان ورم ملتحمه استفاده می شودمیشود. این بیماری می تاوند موجب خراش یا سوراخ شدن قرنیه و در نتیجه منجر به کوری نوزاد شود.
عفونت گونوکوکی منتشر می توان منجر به [[مننژیت]] (التهاب لایه هایلایههای مغز)، [[اندوکاردیت]] (التهاب لایه هایلایههای قلب) و سندرم [[آرتریت]]- درماتیت (التهاب مفاصل و پوست) شود.
عفونت دستگاه تناسلی زنان می تواندمیتواند بیماری التهابی لگن را سبب شود. اگر درمان نشود، سبب ناباروری خواهد شد. ناباروری بر اثر التهاب و زخم شدن شیپور رحمی (لوله فالوپ) اتفاق می افتدمیافتد. 10۱۰% تا 20۲۰% زنان مبتلا به [[سوزاک]]، در خطر ناباروری هستند.<ref>Marr, Lisa (2007) [1998]. Sexually Transmitted Diseases: A Physician Tells You What You Need to Know (Second ed.). Baltimore, Maryland: John Hopkins University.</ref>.
== درمان و پیشگیری ==
در صورت مقاومت به [[پنی سیلین]]، از [[سفتریاکسون]] (سفالوسپورین نسل سوم) استفاده می شودمیشود. شریک جنسی نیز باید تحت درمان قرار گیرد. مقاومت آنتی بیوتیکی در گونوکوک همواره برای همه گیرشناسان (اپیدمیولوژیست هااپیدمیولوژیستها) جالب بوده استبودهاست. در دهه 1940،۱۹۴۰، پنی سیلین آنتی بیوتیکی کارا بود. در دهه 1970، سویه۱۹۷۰، هایسویههای مقاوم به پنی سیلین و تتراسایکیلین در کشورهای مناطق اقیانوس آرام ظاهر شدند.
سپس این سویه هاسویهها به هاوایی، کالیفرنیا، سایر مناطق ایالات متحده امریکا و اروپا گسترش یافتند. فلوروکوئینولون ها،فلوروکوئینولونها، آنتی بیوتیک هایبیوتیکهای دفاعی بعدی علیه نایسریا گونوره آ بودند اما باکتری بزودی نیز به آنها مقاوم شد. از سال 2007،۲۰۰۷، درمان استاندارد استفاده از سفالوسپورین هایسفالوسپورینهای نسل سوم مانند سفتریاکسون بوده استبودهاست. به تازگی سویه بسیار مقاوم به سفتریاکسون در ژاپن کشف شده استشدهاست. این سویه H041 نام دارد. نایسریا گونوره آ دارای ژن هایژنهای بسیاری برای مقاومت به هر آنتی بیوتیک است اما همگی این ژن هاژنها در یک سویه وجود ندارند. از آنجایی که در گونوکوک، قدرت انتقال افقی ژن هاژنها بسیار زیاد است. از این رو، توانایی باکتری در اکتساب ژن هایژنهای مقاوم به آنتی بیوتیک هابیوتیکها زیاد است.
بیماران باید از نظر سایر بیماری هایبیماریهای جنسی مانند عفونت هایعفونتهای کلامیدیایی غربال شوند زیرا بیشتر مبتلایان به سوزاک (تا 50۵۰%) همزمان دو بیماری را دارند. استفاده از [[کاندوم]] در هنگام نزدیکی جنسی، خطر ابتلا به سوزاک را کاهش می دهدمیدهد.<ref>STI Awareness: Antibiotic-Resistant Gonorrhea. Planned Parenthood Advocates of Arizona. 6 March 2012. Retrieved 6 March 2012.</ref>.
== واکسن ==
به دلیل شیوع گسترده عفونت و همچنین سویه هایسویههای مقاوم به آنتی بیوتیک، تولید واکسن از اهمیت ویژه ایویژهای برخوردار است. با این حال، تاکنون تاکید اندکی بر طراحی واکسن و کارآزمایی بالینی بر روی انسان بوده استبودهاست.<ref> Zhu W, Chen CJ, Thomas CE, Anderson JE, Jerse AE, Sparling PF (2011). "Vaccines for gonorrhea: can we rise to the challenge?". Front Microbiol 2: 124.</ref>.
== جستارهای وابسته ==
* [[نایسریا]]
* [[سوزاک]]
== منابع ==
{{پانویس}}
|