پویایی‌شناسی سیستم‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{علوم سامانه‌ها}}+مرتب+تمیز(۲.۷) |
||
خط ۴:
با توجه به ماهیت عددی روش پویایی‌های سامانه، این امکان وجود دارد که مدل‌های مبتنی بر این روش را با استفاده از رایانه شبیه‌سازی کرد و با مجموعه پارامترها و متغیرهای مختلف وضعیت سیستم برای یک بازه زمانی در آینده را پیش‌بینی نمود.
== بررسی اجمالی ==
پویایی‌های سامانه با حلقه‌های بازخورد و تأخیرهای زمانی سروکار دارد که رفتار کل سامانه را مورد تأثیر قرار می‌دهند. چیزی که استفاده از پویایی‌های سامانه را از دیگر رویکردهای مطالعهٔ سامانه‌های پیچیده متمایز می‌سازد استفاده از حلقه‌های بازخورد و [[انباشت و جریان]] است. این عناصر به شرح چگونگی نمایش تأثیرات غیر خطی در سامانه‌های بظاهر ساده کمک می‌کنند.
خط ۱۶:
روش پویایی‌های سامانه در اواخر دههٔ پنجاه میلادی توسط جی فارستر در دانشگاه MIT بنیان نهاده شد. جی فاستر که همچنین به عنوان مخترع حافظهٔ مغناطیسی نیز شهرت دارد بعد از جابه‌جایی به دانشکدهٔ مدیریت Sloan همین دانشگاه روش داینامیک سیستم را برای سیستم‌های مختلف از جمله سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی به کار برد. اولین مقالهٔ منتشر شده از جانب وی با این مضمون مربوط به مقاله‌ای است که در سال ۱۹۵۶ در مجله Harvard Business Review و با عنوان پویایی‌های صنعتی منتشر شد.
== موضوعات پویایی‌های سامانه ==
عناصر نمودارهای پویایی‌های سامانه، بازخورد، انباشتگی جریان‌ها در انباشت‌ها و تأخیرهای زمانی هستند.
بعنوان تصویری از نحوهٔ استفاده از پویایی‌های سامانه، سازمانی را در نظر بگیرید که برای معرفی یک محصول مصرفی بادوام جدید نوآورانه برنامه‌ریزی می‌کند. چنین سازمانی به‌منظور طراحی برنامه‌های بازاریابی و تولید، به درک پویایی‌های ممکن بازار نیاز دارد.
=== نمودارهای حلقهٔ علیتی ===
در روش‌شناسی پویایی‌های سامانه، یک مسئله یا یک سامانه (مثلاً [[بوم‌سازگان]]، [[نظام سیاسی|سامانه سیاسی]] یا [[سامانه مکانیکی]]) نخست بعنوان نمودار حلقهٔ علیتی نمایش داده می‌شود. یک نمودار حلقهٔ علیتی نقشهٔ ساده‌ای از یک سامانه، همراه با همهٔ اجزای تشکیل‌دهنده و برهم‌کنش‌های آن‌هاست. با ضبط برهم‌کنش‌ها و در نتیجه حلقه‌های بازخورد (شکل زیر را ببینید)، یک نمودار حلقهٔ علیتی، ساختار یک سامانه را نشان می‌دهد. با درک ساختار یک سامانه، امکان تعیین رفتار یک سامانه در طول یک دورهٔ زمانی مشخص امکان‌پذیر می‌شود.
نمودار حلقهٔ علیتی مربوط به معرفی یک محصول جدید می‌تواند به این شکل باشد:
[[
در این نمودار دو حلقهٔ بازخورد وجود دارد. حلقهٔ تقویت مثبت (که با R برچسب‌زده شده) در سمت راست که نشان می‌دهد هرچه افراد بیشتری در حال حاضر محصول جدید را به‌کار گرفته‌اند، تأثیر حرف دهان قوی‌تر بوده است. همچنین ارجاعات بیشتر به محصول، بازنمود بیشتر، و اظهارنظرهای بیشتری وجود خواهد داشت. این بازخورد مثبت باید فروشی ایجاد کند که به رشد ادامه دهد.
خط ۳۳:
هر دوی حلقه‌های بازخورد بطور همزمان عمل می‌کنند، اما در زمان‌های متفاوت می‌توانند مقاومت‌های متفاوتی داشته باشند. بنابراین می‌توان انتظار رشد فروش در سال‌های اولیه و کاهش فروش در سال‌های بعد را داشت.
[[
در این نمودار حلقهٔ علیتی پویا باید به موارد زیر توجه داشت:
خط ۴۹:
== پانویس ==
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}}
{{علوم سامانه‌ها}}
[[رده:نظریه سامانه‌های پیچیده]]▼
[[رده:تحقیق در عملیات]]
[[رده:مدل‌سازی علمی]]
[[رده:نظریه سامانه‌ها]]
▲[[رده:نظریه سامانه‌های پیچیده]]
[[ca:Dinàmica de sistemes]]
| |||