خط رونی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MerlIwBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: افزودن hy:Ռուներ
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{مردم ژرمنی}}+تمیز(۲.۷)
خط ۱:
[[پرونده:Vaksalastenen.jpg|thumbبندانگشتی|leftچپ|نوشته فوثارک نو بر [[سنگنوشته رونی واکسالا]]]]'''خط رونی''' یا '''دبیره رمزی'''(Runic) [[الفبا|الفبایی]] بود که در گذشته- پیش از پذیرش [[آیین ترسایی]] و اندکی پس از آن برای نوشتن [[زبان‌های ژرمنی]] در [[اسکاندیناوی]] و جزیره‌های [[بریتانیا]] سود برده می‌شد. در اسکاندیناوی این خط فوثارک Futhark یا فوذارک fuþark خوانده می‌شد (برگرفته از شش حرف اول الفبا یا F, U, Þ, A, R، و K). در [[آنگلوساکسون]] فوثورک Futhorc خوانده می‌شد و هماهنگ با [[انگلیسی باستان]] واج‌گزینی شده و از همان شش حرف به اصلی گرفته شده بود.
 
کهنترین سنگنوشته رونی سنگ [[آینانگ]] در [[نروژ]] از [[سده چهارم (میلادی)|سده چهارم میلادی]] است.
خط ۸:
از خط رونی که برای نوشتن به ترکی کاربرد داشت برای نوشته‌های [[مانوی]] نیز سود برده می‌شد. برخی از نوشته‌های مانوی شرقی به این خط یافت شده‌اند. برای نمونه در [[تورفان]] و در کاوشهای ناحیه تویوق یک متن مانوی به این خط به جا مانده از حدود سال [[۸۰۰ (میلادی)]] به دست آمده است.
 
== منبعمنابع ==
{{پانویس}}
* هانس یواخیم کلیم‌کایت؛ ''هنر مانوی''؛ برگردان ابولقاسم اسماعیل‌پور؛ ویراست دوم؛ ISBN 964-8332-12-6
* ویکی‌پدیای انگلیسی؛{{چر}}"Runic alphabet"، http://en.wikipedia.org/wiki/Runic {{رچ}}(نسخه ۲ دسامبر ۲۰۰۶)
{{مانوی‌گری}}
{{مردم ژرمنی}}
 
[[رده:الفباهای باستانی]]
 
{{Link FA|ru}}
{{Link GA|de}}
 
{{Link GA|is}}