ژان بوریدان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: افزودن الگوی ترتیب پیشفرض ردهها برای زندگینامهها |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۲) +مرتب+تمیز(۲.۷): + رده:فرانسویهای عضو کلیسای کاتولیک روم+رده:فیلسوفان کاتولیک |
||
خط ۱:
'''ژان بوریدان''' {{به لاتین| Johannes Buridanus}} (حدود ۱۳۰۰- بعد از ۱۳۵۸) کشیشی فرانسوی بود که بذرهای [[انقلاب کپرنیکی]] در اروپا را افکند. او گرچه یکی از نامیترین و پر نفوذ ترین فیلسوفان اواخر [[قرون وسطی]] بود، امروزه در میان گمنامترین هاست. وی نظریه انگیزه (impetus) را بسط داد که نخستین گام بسوی مفهوم [[لختی|لَختی]] امروزی و تحولی مهم در تاریخ علم سدههای میانه بود. نامش بیش از همه در [[آزمایش فکری]] که [[خر بوریدان]] نام گرفته (که در آثار موجودش دیده نمیشود) شناخته شده است.
بوریدان که به احتمال فراوان در [[بتون (شهر)|بتون]] فرانسه زاده شد در [[دانشگاه پاریس]] درس خواند و بعدها همانجا درس داد. داستانهای ساختگی زیادی که در باره روابط عاشقانه مشهور و ماجراهایش بر زبانها افتاده بخوبی نشان می دهد در شهر پاریس آوازه شخصیتی فریبنده و مرموز داشته است. بویژه بموجب یک شایعه محکوم شد که در کیسه به رود سن پرتاب شود، هرچند نبوغ شاگردی نجاتش داد. [[فرانسوا ویلون]] این رویداد را در چکامه نام آشنایش آورده است. از این گذشته به نظر میرسد بوریدان توانائی شگرفی در گردآوری پول برای دانشگاه داشته و همین امر نشان می دهد چهرهای فرّهمند بوده است.
بوریدان معمولأ عمر خویش را بیشتر در دانشکده هنر میگذراند تا کسب دکترای [[الهیات]] که نوعأ هموار کننده راه رسیدن به شغلی در فلسفه بود. استقلال فکری خویش را اینگونه حفظ می کرد که بجای پیوستن به سلک روحانیت کشیشی ناوابسته به دین باقی ماند. در سال ۱۳۴۰ آن قدر اعتماد به نفس پیدا کرده بود که به سلف خود، [[ویلیام اوکام]] حمله کند. وی همچنین به نگارش راه حل های ناسازه ([[پارادوکس]]) هائی چون [[ناسازه دروغگو]] پرداخت.
در سال ۱۴۷۳ فرمان [[لوئی یازدهم]] در مخالفت با نامگرایان خواندن آثارش را ممنوع کرد. اسقف [[آلبرت ساکسونیائی]] که خود از منطقیون نامی است شاگرد بوریدان بود.
==
{{پانویس}}
* ویکی پدیای انگلیسی
{{فلسفه-خرد}}
{{ترتیبپیشفرض:بوریدان، ژان}}
[[رده:درگذشتگان ۱۳۵۸ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۳۰۰ (میلادی)]]
[[رده:فرانسویهای عضو کلیسای کاتولیک روم]]
[[رده:فیلسوفان]]
[[رده:فیلسوفان اهل فرانسه]]
[[رده:فیلسوفان کاتولیک]]
[[bg:Жан Буридан]]
|