فرقه دموکرات (ایران): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{رژیم رضاشاه پهلوی}}
تفکر (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش با ابرابزار
خط ۹:
|صفحه=۸
|سال=۱۳۵۷ - ۱۳۷۱
}}</ref> این حزب توسط بازماندگان مشروطه خواه در جریان انتخابات [[مجلس دوم مشروطه]] تاسیس شد. در جریان این انتخابات احزاب جدید دیگری نیز پا گرفتند. حزب دموکرات برنامه کار [[سوسیال دموکرات|سوسیال دموکراتی]] داشت و درمقابل حزب [[اعتدالیون]] که [[محافظه کار]] به شمار می‌رفت قرار داشت.
 
افکار و عقاید حزب دموکرات برگرفته از افکار سیاسی [[حزب سوسیال دموکرات قفقاز]] بود. [[سید جلیل اردبیلی]]، [[سید حسن تقی زاده]]، [[محمدتقی بهار]]، حسینقلی خان نواب، [[سلیمان‌میرزا اسکندری]]، [[وحید الملک]]، و [[سید محمدرضا مساوات]] و شیخ [[محمد خیابانی]] روسای حزب دموکرات بودند.
خط ۳۵:
[[حسینقلی نواب]] که لیبرال و تحصیل کرده اروپا و عضو وابسته سفارت لندن بود، عضو کمیته ملی انقلاب و نماینده مجلس اول نیز بود. بعد از کودتای ۱۹۰۸ (۱۲۸۷) نواب به صورت مشروطه خواه برجسته‌ای در تهران قد علم کرد.
 
شاهزاده [[سلیمان‌میرزا اسکندری]] نوه فتحعلیشاه نیز عضو [[کمیته ملی انقلاب]] و سر دبیر نشریه حقوق بود. او یکی از رادیکالترین دموکراتها به حساب میآمدمی‌آمد و در تابستان ۱۹۱۰ (۱۲۸۹) رهبر حزب در مجلس شد.
 
[[وحید الملک شیبانی]] همکار نزدیک [[حسن تقی‌زاده]]، در کمبریج در نزد [[ادوارد براون|براون]] در رشته تاریخ و ادبیات انگلیس تحصیل کرده بود. شیبانی بعد از کودتای ۱۹۰۸ (۱۲۸۷) سلسله مقاله‌هایی در تایمز لندن نوشت. او و [[سلیمان‌میرزا اسکندری]] دو نفر از بهترین خطیبان مجلس بودند و بارها مانع اوجگیری قدرت [[اعتدالیون]] شدند.
 
[[محمدرضا مساوات]] نیز عضو [[کمیته ملی انقلاب]] و سردبیر نشریه [[مساوات]] بود که یکی از روزنامه‌های مهم رادیکال در مشروطه اول به شمار میآمدمی‌آمد.
 
[[ابراهیم حکیم الملک]] طبیب مخصوص مظفرالدینشاه، حامی هنر بود و بعداً مدرسه نقاشی کمالالملک وموزه صنایع زیبا را تأسیس کرد که پیشگام در تربیت انواع هنرمندان در رشتههای مختلف شدند.
خط ۴۵:
حزب دموکرات چندین عضو برجسته مذهبی نیز داشت. هر چند که در برنامه حزبی تفکیک دین از دولت تأیید شده بود. [[احمد قزوینی]] از علمای مشروطه خواه نجف که در جنگ تبریز شرکت کرده بود، [[شیخ ابراهیم زنجانی]] که پسر یکی از روحانیون برجسته بود، اما خودش فراماسون محسوب می‌شد و عضو مجلس اول هم شده بود؛ زنجانی در محکمه ویژهای که شیخ فضلالله نوری را محکوم کرد، مدعی العموم بود.
 
شیخ [[محمد خیابانی]] که بیشتر به نفع دموکراتها رأی می‌داد، عضو انجمن تبریز بود. او روحانی خوشنام و از خطبای نیرومند آذربایجان بود که در زمان جنگ داخلی به صفوف رزمندگان مجاهدین پیوسته بود و می‌گفتند که عضو فرقه [[اجتماعیون عامیون]] است. یک دهه بعد او رهبر نهضت ملی در آذربایجان شد که [[قیام خیابانی]] نام گرفت.
 
برخی از اعضای حزب دموکرات بعداً [[حزب سوسیالیست (ایران)|حزب سوسیالیست]] و [[حزب تجدد]] را تشکیل دادند.<ref>آبراهامیان ص.۱۱۰</ref>
خط ۷۸:
* [http://www.bbc.co.uk/persian/iran/story/2005/10/051031_pm-mv-qajar-dynasty.shtml سلسله قاجار: از آغاز تا پایان]
* [http://iichs.org/archived/maghalat/tajgozari.htm تاجگذاری محمدعلی شاه]
* [http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=2276 مشروطه ایرانی]
* [http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2004/06/040603_pm-safiri_mashroute.shtml آجودانی، ماشاالله. ''مشروطه ایرانی'']
* [http://www.akhbar-rooz.com/article.jsp?essayId=2826 چرا انقلاب مشروطیت در ایران ناکام مانده است؟]