شهرستان خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:khatam.eh.jpg|thump|چپ|500px|محل قرار گرفتن شهرستان خاتم در استان یزد ایران]]
 
'''شهرستان خاتم''' یکی از شهرستانهای [[استان یزد]] در مرکز [[ایران]] است. شهر [[هرات (یزد)|هرات]] مرکز این شهرستان است.
جمعیت شهرستان خاتم در سال ۱۳۸۹، برابر با ۳۴۷۸۰ نفر بوده استبوده‌است. <ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://www.amar.org.ir/Upload/Modules/Contents/asset0/jamiat89/jamiat_yazd.pdf| عنوان = برآورد جمعیت شهرستان‌های استان یزد| ناشر = مرکز آمار ایران}}</ref>
 
بخش عمده این شهرستان زیر پوشش جنگلی قرار دارد. جنگلهای پسته و حشی"باغ شادی" و جنگلهای بادام کوهی"چنارناز" از جمله پوشش گیاهی این منطقه به شمار میروندمی‌روند. این شهرستان مهمترین قطب کشاورزی استان یزد محسوب می شودمی‌شود. وجود منابع آبی فراوان از جمله سفره هایسفره‌های وسیع آبهای زیرزمینی، همجواری با شهرستان سرسبز بوانات(فارس) و قرار گرفتن در مسیر رودخانه بوانات چشم انداز نویدبخشی را برای کشاورزی این منطقه ترسیم کرده. چاه آرتزین هرات نمونه اینمونه‌ای از فراوانی آب در این منطقه استمنطقه‌است.
صنایع دستی شهرستان خاتم عبارتند ازقالی بافی، گیوه بافی، گلیم بافی و جوال بافی{{سخ}}
پرنده زیبا و نادر "هوبره" در شهرستان خاتم بسیار یافت میشودمی‌شود
از مهمترین آثار باستانی و تاریخی این شهرستان میتوانمی‌توان به قلعه کبری در بالای کوه سرچشمه با فاصله ۵ کیلوتری غرب '''[[هرات (یزد)|هرات]]'''، امام زاده پیرغیب با سنگ نوشته هاینوشته‌های به خط میخی در فاصله ۲۰ کیلوتری جنوب غربی هرات(منطق بوروییه)، مسجد فتح آباد در ۵ کیلومتر ی شمال شرقی هرات، قلعه ملکی و... اشاره کرد.{{سخ}}
 
=='' جغرافیا و اقلیم شهرستان خاتم'' ==
شهرستان خاتم با وسعت ۷۹۳۱ کیلوتر مربع در مختصات
۳۱ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۳۹ درجه و ۳۲ دقیقه تا۳۹ درجه و ۳۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی واقع گردیده استگردیده‌است.{{سخ}}
این شهرستان از شمال به شهرستان مهریز از شمال غرب به شهرستان ابرکوه از شرق به شهرستان شهربابک(استان کرمان) از غرب به شهرستان بوانات(استان فارس) واز جنوب به شهرستان نی ریز(استان فارس)هم مرز میباشدمی‌باشد. این شهرستان در جنوبی ترین نقطه استان یزد و حد فاصل استان هایاستان‌های فارس و کرمان و با ارتفاع ۱۶۰۰ متر از سطح دریا قرار گرفته استگرفته‌است.
 
=='' وضعیت اجتماعی شهرستان خاتم'' ==
منطقه این شهرستان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خود و هم جوار ی با استان هایاستان‌های فار س و کرمان از نظر قومی و فرهنگی دارای ویژهگی هایویژگی‌های خاص خود میباشدمی‌باشد علاوه بر این باعث مهاجر پذیری و رشد فرهنگهای گوناگونی شده استشده‌است به گونه ایگونه‌ای که امروزه در شهرستان خاتم آمیزه ایآمیزه‌ای از فرهنگ مردم فارس، کرمان ویزد مشاهده میشودمی‌شود. برای مثال لهجه تکلم مردم ترکیبی از گویش مردم استان هایاستان‌های فارس و کرمان میباشدمی‌باشد. از نظر دینی کلیه مردم شهرستان پیرو مذهب شیعه اثنی عشری میباشندمی‌باشند.{{سخ}}
در برخی از روستاها علاوه بر زبان فارسی مردم به زبان هایزبان‌های دیگری چون زبان ترکی و عربی صحبت میکنندمی‌کنند.{{سخ}}
از لحاظ پوشش مردم ساکن خود شهرستان پوشش آنان با پوشش رسمی کشور یکسان است ولی در برخی از روستاها زندگی عشایری دارند و از تیره قرآیی هستند. لباس آنان بیشتر از لباس زنان قشقایی است که به زبان محلی لباس قری گویند.
 
=='' سابقه تاریخی شهرستان خاتم'' ==
در مورد قدمت [[هرات (یزد)|هرات]] و مروست آثار و شواهد نشان میدهدمی‌دهد که دو منطقه بسیار قدیمی وتاریخی است و مورخان بر این باور هستند که منشا سکونت در این منطقه به زمان ورود آریایی هاآریایی‌ها به ایران باز میگرددمی‌گردد.
منطه <big>[[هرات (یزد)|هرات]]</big> و مروست تا سال1359دودهستانسال۱۳۵۹ دو دهستان از دهستانهای شهرستان شهربابک بوده اندبوده‌اند. این منطقه در زمان ساسانیان به علت واقع شدن بین سرزمین فارس، کرمان و یزد از اهمیت خاصی برخوردار بوده استبوده‌است. در گذشته هایگذشته‌های دور این منطقه قسمتی از فارس محسوب می شده استشده‌است.{{سخ}}
در آثار اسلامی(مسالک الممالک استخری، صوره الرض ابن حوقل، معجم البلدان یاقوت حموی، تاریخ کرمان پاریزی و فارسنامه ناصری...)از دو شهر هرات و مروست به نیکی یاد شده استشده‌است.{{سخ}}
شایان ذکر است بسیاری از آثار باستانی شهر هرات بر اثر سیل ویرانگر سال ۱۳۶۵ از بین رفت.
 
==''جاذبه هایجاذبه‌های شهرستان خاتم'' ==
'''منابع طبیعی و تفرجگاهی:'''
سرچشمه نهر مسیح [[هرات (یزد)|هرات]]، چنار۲۰۰۰ ساله کرخنگان، جنگلهای باغ شادی و باغ معدن
خط ۳۲:
غار بابا زاهد، غار چهل در، غار خانه خدا، غار چاه سنجد، غار پوزه سیاه، غار کوه زرد(کلسک)، غار کفتاری
 
'''قلعه هاقلعه‌ها:'''
قلعه محمد کریم خان هرات، قلعه ملکی هرات، قلعه محمد باقری هرات، قلعه هاشم آبادهرات، قلعه میان ده چاهک، قلعه مروست، قلعه مبارکه
 
'''خانه هاخانه‌ها و ابنیه هایابنیه‌های تاریخی:'''
خانه دکتر صالحی، خانه رسولی ها،رسولی‌ها، خانه وقفی، خانه صداقت
 
'''مساجد و زیارتگاهها:'''
مسجد شاه حسین، مسجد حاجی قاسم، مسجد و حسینیه کربلایی مجمد هاشم، مسجد هاشم آباد، مسجد کوشک، مسجد شاه محمد ترکان، شبستان مسجد فتح آباد
 
'''بقعه هایبقعه‌های متبرکه:'''
بقعه شیخ عبدالله مروست، بقعه شیخ بها الدین مبارکه، بقعه شیخ کله پریده چاهک، بقعه گنبدی مروست، بقعه شریف السادات، بقعه دواذده امام، بقعه چلچراغ
 
== تقسیمات کشوری ==
* [[بخش مرکزی هرات ]]
** دهستان چاهک
** دهستان فتح آباد