ایوان کرخه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
http://www.susacity.ir/tourist.htm
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
{{جعبه اطلاعات جای‌های تاریخی ایران
| نام = شهر باستانی ایوان کرخه
| عرض‌جغرافیایی = 32.3951۳۲٫۳۹۵۱
| طول‌جغرافیایی = 48.2304۴۸٫۲۳۰۴
| تصویر = 100907187976۱۰۰۹۰۷۱۸۷۹۷۶.jpg
| اندازه تصویر = 250px۲۵۰px
| عنوان تصویر = نمایی از ایوان کرخه
| استان = [[خوزستان]]
خط ۱۶:
| کاربری = شهر
| کاربری کنونی =
| دیرینگی = بیش از 16۱۶ قرن
| شماره ثبت = 47۴۷
| تاریخ ثبت ملی = 1310۱۳۱۰
| دوره ساخت اثر = [[ساسانیان]]
| بانی اثر = [[شاپور دوم]]
خط ۳۰:
| پایین =
}}
'''ایوان کرخه''' آثار شهری از دوره [[ساسانیان]] است و در زمان [[شاپور دوم]] ساسانی (379-309)ساخته شده است.این بنا در ۲۰ کیلومتری شمال‌غربی ویرانه‌های [[شوش]] و ۲۰ کیلومتری جنوب غربی [[دزفول]]، در سمت راست [[رود کرخه]] در جاده [[دهلران]] قرار دارد و کامل ترین و بزرگ ترین شهر مدفون شده [[ساسانی]] است.
 
'''ایوان کرخه''' آثار شهری از دوره [[ساسانیان]] است و در زمان [[شاپور دوم]] ساسانی (379۳۷۹-309۳۰۹)ساخته شده استشده‌است.این بنا در ۲۰ کیلومتری شمال‌غربی ویرانه‌های [[شوش]] و ۲۰ کیلومتری جنوب غربی [[دزفول]]، در سمت راست [[رود کرخه]] در جاده [[دهلران]] قرار دارد و کامل ترین و بزرگ ترین شهر مدفون شده [[ساسانی]] است.
==کلیات بنای ایوان کرخه==
 
در حال حاضر فقط بخش اندکی از بنا باقی مانده است مانده‌است.به موازات دیواردیوار، ،بنایبنای بلند 55۵۵ متری وجود دارد که در آن سه اتاق قابل تمیز هستند:در مرکزمرکز، ،یکیک سرسرای مربع به ضلع 7مترکه۷مترکه در شمال و جنوب با دو سرسرای مستطیل (9متر۹متر*17متر۱۷متر) همجوار است.در روی دیوار شرقیشرقی، ،تنهاتنها دیوار حفاظت شده تا امروز حرکت قوسهای عرضی به عرض 60۶۰/1متر۱متر با فاصله 72۷۲/1۱ تا 58۵۸/1۱ متر مشهود است . در فاصله بین قوسهاقوسها، ،دیواردیوار دارای پنجره هایپنجره‌های باریکی است که پایه آنها اندکی بالاتر از پاکار قوسها است.ساختمان بوسیله آجر به اضلاع 28۲۸ تا 32۳۲ سانتیمتر با ملات گچ ساخته شده است شده‌است.
 
باستان شناس دانشمند،سیددانشمند، سید محمد تقی مصطفوی در سال نهم شماره هفتم و هشتم مجله یمجلهٔ آموزش و پرورش تحت عنوان (ایوان کرخه ) این گونه می گویدمی‌گوید:
 
<<در سمت مشرق محوطه کاخ به فاصله تقریبا سیصد متری گوشه جنوب شرقی آن ساختمان طویل آجری موجود بوده که امروز نصف بیشتر آن از بین رفته و نیمه کمتر آن سرپا مانده استمانده‌است. از روی نیمه باقی مانده این کاخ ویران چنین دستگیر می شودمی‌شود که ساختمان بطول 46۴۶ متر و پهنای 50۵۰/14۱۴ متر بر فراز باروی شرقی این محوطه وجود داشته و با در نظر گرفتن طاق هلالی آجری و سایر مشخصات بنا معلوم می گرددمی‌گردد که تالار با شکوهی را تشکیل می داده استمی‌داده‌است که از درون آن می توانسته اندمی‌توانسته‌اند جریان آب کرخه و جلگه پهناور خوزستان را تا چندین فرسخ بنگرند .در نقشه اینقشه‌ای که از این بنا تهیه گردیدقسمتهای موجود بوسیله خطوط کامل و قسمتهای از بین رفته و روزنه با خطوط بریده نشان داده شده استشده‌است و بطوریکه ملاحظه می گرددتالارمی‌گرددتالار این کاخ در وسط رو به هر جانب یک درب داشته و در طول تالار نیز از هر جانب 8۸ روزنه درون آنرا روشن می کرده استمی‌کرده‌است.>>
 
 
==زمان پیدایش و اهمیت ایوان کرخه==
 
ایوان کرخه دارای اهمیت تاریخی و معماری است.از نظر تاریخی اهمیت این محوطه در این است که شهر قرار بوده که جانشین شوش بشود. در زمان شاپور دوم ساسانیساسانی، ،[[شوش]] تا حدی مسیحی شده بود و به همین دلیل مشکلاتی میان ایران و روم-که در آغاز روم شرقی شدن بود –یعنی در زمان کنستانتین بروز کرده بود.کنستانتین در آخرین روزهای زندگی اش غسل تعمید می گیردمی‌گیرد و بعد امپراطوری روم رسما مسیحی می شودمی‌شود و از همین جا برای شاهنشاهی ساسانی نگرانی بوجود می آید می‌آید.تا حدی تحرکاتی هم در میان مسیحیان ایران بوجود می آیدمی‌آید که این موضوع بعدا در زمان بهرام چهارم با تمهیداتی که دولت ساسانی می اندیشدفمی‌اندیشدف منتفی می شودمی‌شود.
حاصل این تغییرات ، سختگیری های بیشتر دولت ساسانی ،در قبال مسیحیان ایران است و متهم به همدستی با روم می شوند. یکی از این موارد ،شورش مسیحیان شوش است که علیه شاهپور دوم قیام می کنند و شاهپور به ناچار شوش را تصرف می کند که به نقل از مورخان 400 فیل جنگی شهر را لگدکوب می کنند و بنا براین شهر تخریب می شود .گویا برای اینکه شوش دوباره قد علم نکند ،شاهپور شهر دیگری در کنار آن به نام ایرانشهر شاپور می سازد .
 
حاصل این تغییراتتغییرات، ، سختگیری هایسختگیری‌های بیشتر دولت ساسانیساسانی، ،دردر قبال مسیحیان ایران است و متهم به همدستی با روم می شوندمی‌شوند. یکی از این مواردموارد، ،شورششورش مسیحیان شوش است که علیه شاهپور دوم قیام می کنندمی‌کنند و شاهپور به ناچار شوش را تصرف می کندمی‌کند که به نقل از مورخان 400۴۰۰ فیل جنگی شهر را لگدکوب می کنندمی‌کنند و بنا براین شهر تخریب می شود می‌شود.گویا برای اینکه شوش دوباره قد علم نکندنکند، ،شاهپورشاهپور شهر دیگری در کنار آن به نام ایرانشهر شاپور می سازد می‌سازد.
 
==وضعیت کنونی ایوان کرخه==
 
==وضعیت==
این شهر باستانی در دوران جنگ تحمیلی به واسطه موقعیت جغرافیایی آسیب‌های جدی و فروانی از سوی نیروهای عراقی دیده است. از جمله آسیب‌های وارده در زمان جنگ هشت ساله بر این محوطه تاریخی استفاده از حصارهای آن به عنوان سنگر و تخریب سازه‌های منصوب به کاخ در بخش جنوبی این شهر مهم به وسیله گلوله‌های خمپاره است که خسارت‌های جبران‌ناپذیری را بر این شهر وارد نموده است.
 
این شهر باستانی در دوران جنگ تحمیلی به واسطه موقعیت جغرافیایی آسیب‌های جدی و فروانی از سوی نیروهای عراقی دیده استدیده‌است. از جمله آسیب‌های وارده در زمان جنگ هشت ساله بر این محوطه تاریخی استفاده از حصارهای آن به عنوان سنگر و تخریب سازه‌های منصوب به کاخ در بخش جنوبی این شهر مهم به وسیله گلوله‌های خمپاره استخمپاره‌است که خسارت‌های جبران‌ناپذیری را بر این شهر وارد نموده استنموده‌است.
همچنین ساخت باسکول 60 تنی در بخش شمالی درون محوطه ایوان کرخه که بخشی از آن را تحت مالکیت شخصی قرار داده چهره این شهر ساسانی را مخدوش و آسیب جبران‌ناپذیر دیگری را بر پیکره ی شهر وارد نموده است. عبور جاده آسفالت دیواره شرقی ایوان کرخه را بریده و پس از پیمودن مسافتی از درون محوطه جبهه شمالی را قطع و به سوی سه راهی فرودگاه ادامه پیدا می‌کند، حفاران غیرمجاز با هدف یافتن اشیای باستانی و آسوده خاطر از عدم پوشش مستمر و حفاظت دقیق به حفر چاله‌های عمیق در سطح محوطه باستانی اقدام نموده‌اند.همچنین [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول]] قسمتی از فشای این شهر باستانی را برای انجام عملیات کشاورزی در اختیار گرفته است.
 
همچنین ساخت باسکول 60۶۰ تنی در بخش شمالی درون محوطه ایوان کرخه که بخشی از آن را تحت مالکیت شخصی قرار داده چهره این شهر ساسانی را مخدوش و آسیب جبران‌ناپذیر دیگری را بر پیکره یپیکرهٔ شهر وارد نموده استنموده‌است. عبور جاده آسفالت دیواره شرقی ایوان کرخه را بریده و پس از پیمودن مسافتی از درون محوطه جبهه شمالی را قطع و به سوی سه راهی فرودگاه ادامه پیدا می‌کند، حفاران غیرمجاز با هدف یافتن اشیای باستانی و آسوده خاطر از عدم پوشش مستمر و حفاظت دقیق به حفر چاله‌های عمیق در سطح محوطه باستانی اقدام نموده‌اند.همچنین [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول]] قسمتی از فشای این شهر باستانی را برای انجام عملیات کشاورزی در اختیار گرفته استگرفته‌است.
 
== منبعمنابع ==
[http://deztimes.com دزفول تایمز]
[http://www.mydez.com/fa/dezful/historical/ آثار و بناهای تاریخی دزفول، مای دز]
[http://irania.ir/ie/1083 ]
 
 
 
 
[[رده:استان خوزستان]]