| سمت =اولین رئیس [[مجلس شورای ملی]]{{سخ}}از ۱۷ شعبان ۱۳۲۴ تا رجب ۱۳۲۵
| پست‌های قبلی = وزیر مالیه در کابینهکابینهٔ اول [[حسن مستوفی]]
| فعالیت‌ها =
| قبل از =
خط ۲۷:
}}
'''مرتضی‌قلی خانمرتضی‌قلی‌خان صنیع‌الدوله''' (۱۲۷۳ ه. ق. در [[تهران]] - ۱۳۲۹ ه. ش./۱۲۹۰ ه. خ. در [[تهران]])، از رجال اواخر [[قاجاریه]] و اولین رئیس [[مجلس شورای ملی]].
مرتضی‌قلی‌خان صنیع‌الدوله، فرزند علیقلیخانعلیقلیخان [[علی‌قلی مخبرالدوله|مخبرالدوله]]، و نوادهٔ [[رضاقلی‌خان هدایت]]، تحصیلات خود را در [[آلمان]] به پایان رسانید و پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۲۱ ه. ق. به ریاست ادارهٔ پست و گمرک منصوب شد. در همان سال یکی از اولین کارخانههایکارخانههای نخریسینخریسی را در [[تهران]] به راه انداخت، ولی به علت رقابت خارجی کارخانهٔ مزبور به‌زودی از ادامهٔ فعالیت بازماندباز ماند. در ۱۷ شعبان ۱۳۲۴ ه. ق. پس از افتتاح اولین دورهٔ [[مجلس شورای ملی]]، صنیعالدولهصنیعالدوله به ریاست آن انتخاب شد و در رجب ۱۳۲۵ از آن مقام استعفا داد. از آن پس با سمت [[وزارت مالیه|وزیر مالیه]]، [[وزارت فواید عامه|وزیر فواید عامه]]، [[وزارت علوم|وزیر علوم]] در دولت‌های [[ناصرالملک]]، [[نظامالسلطنهنظامالسلطنه]] و [[مشیرالسلطنه]] شرکت داشت. پس از دورهٔ [[استبداد صغیر]] و فتح تهران به دستبه‌دست مجاهدان در کابینهٔ اول [[سپهدار تنکابنی|محمدولی سپهدار تنکابنی]] به [[وزارت معارف و اوقاف]] منصوب شد. در کابینهٔ دوم [[حسن مستوفیالممالکمستوفیالممالک]] مقام وزارت مالیه را داشت. در همین دوره به دست یک تن گرجی تبعهٔ [[روسیه]] و دو همدست او به قتل رسید.
