عمادالدوله دیلمی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{القاب قاجاری}}
علی نوری (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{لحن}}
علی بن بویه [[دیلمی]] ملقب به «عمادالدوله علی» بنیانگذار سلسله [[آل بویه]] (بوییان) است.
 
وی در ابتدا وارد خدمت سامانیان و نصر دوم سامانی شد و در زمره نزدیکان وی درآمد. سپس وی به ماکان کاکی پیوست که از سوی سامانیان بر گرگان و ری حکومت می‌راند. (حدود سال 928 م.)شاید وی این کار را به پیشنهاد نصر انجام داده باشد. به هر حال او شروع به حرکت برای تصاحب مناصب مهم قدرت در نزد ماکان کرد و موفق شد به همراه برادرانش حسن و احمد مناصب ارتشی به دست آورد. با این وجود در سال 930 میلادی ماکان ضد سامانیان شورش کرد و خراسان را گرفت، اما او از طرف دیگر مورد حمله زیاریان و مردوایچ قرار گرفت و مجبور به تسلیم طبرستان شد. بنابراین علی و برادرانش به مقابل با مرداویچ شتافتند که قصد تصرف کوههای جنوب البرز و قزوین را داشت. کمی بعد مردوایچ حکومت کرج را به علی داد. کرج شهری مهم بود که به نظر می‌رسد منظور کرج ابودلف نزدیکی آستانه شازند اراک امروزی باشد. هنگامی که علی در راه کرج در ری توقف کرد العمید وزیر مرداویج وی را از توطئه زیاریان برای نابودی وی آگاه ساخت. او با سرعت ری را ترک کرده و به کرج رسید.
 
با جماعتی اندک از دیالمه همراه وی، علی سعی در بسط قدرت خود کرد.
 
 
در سالهای ضعف و انحطاط [[خلافت عباسی]] که امرای ترک و کرد و گیل و دیلم [[خلیفه]] را هم در تختگاه وی دست نشانده قدرت و غلبه خویش ساخته بودند، با آن که در [[ایران]] اندیشه ایجاد یک قدرت پایدار همراه با احیاء مرده ریگ باستانی در خاطر بسیاری از داعیه داران عصر، از [[گیل]] و [[دیلم]] و [[طبری]] شکفته بود، تحقق این رویاء آن هم در یک مدت کوتاه، تا حدی فقط برای آل بویه ممکن شد که آن نیز به سبب اختلافات خانگی، تقید به تقلید از دعوت زیدیان، و برخورد با انقلابات [[خراسان]] خیلی زود مثل یک رویای صبحگاهی پایان یافت، مع هذا بنیانگذار سلسله [[آل بویه]] (بوییان)، علی بن بویه [[دیلمی]] ملقب به عمادالدوله و برادر زاده‌اش [[فنا خسرو بن حسن]] معروف به [[عضدالدوله]]، با وجود محدود بودن امارت خویش و با آن که در زمان آنها فرصتی هم برای احیای فرهنگ باستانی در قلمروشان پیدا نشد، باز استعداد خود را برای بازسازی وحدت از دست رفته قرنهای دور نشان دادند. هر چند دولت آنها به رغم انتسابی که بر وفق رسم عصر به یک [[پادشاه]] باستانی مثل [[بهرام گور]] هم موفق به ایجاد تعادل پایدار عصر از یاد رفته [[بهرام]] در قلمرو [[یزدگرد]] نشد، باری طی چندین دهه فرمانروایی آنها، قدرت اخلاف [[سعد بن ابی وقاص]] و [[مروان]] و [[معتصم]]، نقش فعالی را که پیش از آن در سرنوشت مردم [[ایران]] داشت به نقش انفعالی مبدل ساخت و بدینگونه عناصر تازه‌یی از طوایف و اقوام مردم ایران بار دیگر آنچه را ایران طی سالها به اعراب و ترکان [[اهل سنت]] واگذاشته بودند، این بار همراه آیین [[شیعه]]، دیگر بار، و گرچه برای مدتی کوتاه، به دست آوردند. دولت شیعی آل‌بویه در بخش مهمی از سرزمین ایران حضور داشت.