بانکداری الکترونیک: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
ابرابزار |
||
خط ۱۰:
== تعریف ==
مولر (۲۰۰۸)، بانکداری الکترونیک را استفاده بانکها از [[اینترنت]] برای ارائه خدمات بانکی به مشتریان و استفاده مشتریان از اینترنت برای ساماندهی، کنترل و انجام تراکنش بر روی حسابهای بانکی خود تعریف میکند.
* '''رایانههای شخصی'''
* '''کیوسک'''
* '''شبکههای مدیریت یافته'''
* '''تلفن ثابت و همراه'''
* '''دستگاههای خودپرداز'''
* '''پایانههای فروش'''
== تاریخچه ==
[[پول الکترونیک]]، برای نخستین بار در سال [[۱۹۱۸ (میلادی)|۱۹۱۸]] در کشور [[آمریکا]] توسط ''بانکهای فدرال رزرو (Federal Reserve Banks)'' مورد استفاده قرار گرفت. این بانکها، پرداخت و انتقال وجوه را با استفاده از [[تلگراف]] در دستور کار خود قرار دادند. این بانک بعدها با توسعه موسسات تهاتری خودکار (در سال [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]])، زمینه استفاده گسترده از پول الکترونیک را فراهم کرد.
اولین تجربه ساخت دستگاه [[خودپرداز]] به سال [[۱۹۳۹ (میلادی)|۱۹۳۹]] برمیگردد. این دستگاه که توسط سه مخترع به نامهای ''لاتر''، ''جرج'' و ''سیمجیان'' ساخته شد، مورد توجه بانکها و سازمانها قرار نگرفت. با وجود این تجربه ناموفق، سه مخترع دیگر با نامهای ''دان وتزل''، ''تام بارنز'' و ''جرج چستین'' در سال [[۱۹۶۸ (میلادی)|۱۹۶۸]]، ساخت دستگاه خودپرداز را با مفهومی جدید آغاز کردند. ساخت اولین نمونه آنها، پنج میلیون دلار هزینه در بر داشت. محصول این پروژه در سال [[۱۹۷۳ (میلادی)|۱۹۷۳]] به عنوان اولین دستگاه خودپرداز در ''بانک کمیکال (Chemical Bank)'' در شهر [[نیویورک]] نصب شد. اولین نسل از دستگاههای خودپرداز، به صورت آفلاین کار میکردند و پول به صورت خودکار از حساب مشتریان کسر نمیشد. بنابراین فقط مشتریان ویژهای که از اعتبار خاصی برخوردار بودند، مجاز به استفاده از این دستگاهها بودند.
منادی سرویسهای بانکداری خانگی مدرن سرویسهای بانکداری از راه دور از طریق رسانههای الکترونیکی در اوایل دهه هشتاد بودند. در اواخر دهه هشتاد کلمه آنلاین محبوب شد و به استفاده از یک پایانه، صفحه کلید، و صفحه نمایش برای دسترسی به سیستم بانکی از طریق یک خط تلفن اطلاق میشد. کلمه بانکداری خانگی همچنین میتواند به استفاده از یک صفحه کلید کوچک عددی برای فرستادن صدا از طریق خط تلفن به وسیله
اولین سرویسهای بانکداری آنلاین خانگی در انگلستان به وسیله شرکت ساخت و ساز ناتینگهام (NBS) در سال
== خدمات بانکداری الکترونیک ==
لی (۲۰۰۲)، خدمات بانکداری الکترونیک را از سه جنبه مورد توجه قرار میدهد و معتقد است مشتریان بانکها، در سه سطح قادر به دریافت خدمات بانکداری الکترونیک هستند. این سه سطح عبارت است از:
# '''اطلاعرسانی''': این سطح ابتداییترین سطح خدمات بانکداری الکترونیک است. در این سطح، بانک، اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکههای عمومی یا خصوصی معرفی میکند.
# '''ارتباطات''': این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم میآورد. ریسک این سطح در خدمات بانکداری الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است و به ابزارهای مناسبی برای کنترل دسترسی کاربران به شبکه بانک نیاز دارد.
# '''[[تراکنش مالی|تراکنش]]''': در این سطح، مشتری قادر است با استفاده از یک سیستم امنیتی کنترل شده، فعالیتهایی از قبیل [[چک (سند)|صدورچک]]، [[انتقال وجه]] و افتتاح حساب را انجام دهد. این سطح از خدمات بانکداری الکترونیک، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است.
== ویژگیها ==
شیوههای بانک داری آنلاین ویژگیها و قابلیتهای مشترک بسیاری دارند ولی اغلب همچنین دارای
ویژگیهای مشترک به چند دسته تقسیم میشوند:
* تراکنشی (به طور مثال: انجام یک تراکنش مالی مثل انتقال حساب به حساب، پرداخت قبض، انتقال سیمی، درخواست وام یا یک حساب جدید و غیره)
خط ۴۳:
** صورتحسابهای بانکی
* مدیریت موسسات مالی: ویژگیهایی که به موسسات مالی اجازه میدهد که عملیات آنلاین کاربران نهایی خود را مدیریت کنند.
* مدیریت ASP/Hosting
* پشتیبانی از چندین کاربر با سطوح مجوز متفاوت
* فرآیند موافقت تراکنش
* انتقال سیمی
* پشتیبانی از مدیریت مالی شخصی مثل وارد کردن داده در نرمافزار حسابداری شخصی. برخی از پلت فرمهای بانکداری آنلاین از حساب تجمعی هم پشتیبانی میکنند که به مشتریان اجازه میدهد همه حسابهایشان را –چه آنها که در بانک مرکزی شان است و چه آنها که در موسسات دیگر است- در یک جا مورد بررسی و نظارت قرار دهند.
خط ۶۱:
== مزایای بانکداری الکترونیک ==
مزایای بانکداری الکترونیک را میتوان از دو جنبه مشتریان و موسسات مالی مورد توجه قرار داد از دید مشتریان میتوان به صرفه جویی در
براساس تحقیقات موسسه Data Monitor مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارتاند از: تمرکز بر کانالهای توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتریان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان مدت (کمتر از ۱۸ ماه) مزایای بانکداری الکترونیک عبارتاند از: یکپارچه سازی کانالهای مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانالهای مناسب با ویژگیهای مطلوب و کاهش
=== خلاصه مزایا ===
خط ۷۳:
== گستره جهانی ==
براساس گزارش تحقیقاتی موسسه Data Monitor (مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات بانکداری در [[اروپا]]) آمار استفاده کنندگان از سیستمهای بانکداری الکترونیک در هشت کشور [[فرانسه]]، [[آلمان]]، [[هلند]]، [[اسپانیا]]، [[سوئد]]، [[سوئیس]] و [[انگلیس]] از
امنیت حساب
== امنیت ==
حفاظت از طریق تایید رمز عبور تکی اگر چه در امنترین سایتهای فروش اینترنتی به کار میرود ولی برای فعالیتهای بانکداری آنلاین شخصی در برخی کشورها به اندازه کافی امن به نظر نمیرسد. اساساً دو روش امنیتی متفاوت برای بانکداری آنلاین وجود دارد
* سیستم PIN/TAN که PIN نشان دهنده یک رمز عبور برای ورود است و TAN نشان دهنده رمزهای عبور یکبار مصرف است که برای اعتباربخشی و امنیت تراکنش هاست. TANها به شیوههای گوناگونی توزیع میشوند که معمولترینش اینست که یک لیست از TANها توسط نامه پستی به کاربر بانکداری آنلاین فرستاده میشود. امنترین راه استفاده از TANها اینست که آنها رو بر حسب نیاز توسط یک نشان امنیتی تولید کنیم. این TANهای تولید شده توسط نشانه، وابسته به زمان و یک راز امنیتی واحد که در نشانه امنیتی ذخیره شده (که تاییدیه
* بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا که تمام تراکنشها امضا شده و به طور رقمی رمزنگاری میشوند. کلیدها برای تولید امضا و رمزنگاری میتواند روی کارتهای اعتباری یا هر نوع رسانه حافظه دار بسته به نوع پیاده سازی آن ذخیره شوند.
;حملات:
بیشتر حملات به بانکداری آنلاین امروزه بر پایه فریب کاربر برای دزدیدن اطلاعات ورود و TANهای معتبر است. یک مثال شناخته شده برای این حملات ساخت صفحه مشابه یک سایت برای فریب کاربر است تا با وارد کردن اطلاعات شخصی خود آنها را در اختیار دزدان قرار دهد. همچنین نوشتن اسکریپت سایتهای عبور و یا استفاده از ضبط کنندههای کیبورد
یک روش برای حمله به بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا اینست که نرمافزار مورد استفاده را جوری دستکاری کنند که روی صفححه نمایش تراکنش صحیح را نشان دهد ولی در پشت صحنه، یک تراکنش دروغین امضا شود.
گزارش اخیرتکنولوژی FDIC که از گردآوری و همگردانی گزارش فعالیت فایلهای مشکوک
;اقدامات متقابل:
اقدامات متقابل زیادی وجود دارند که سعی میکنند از تجاوز جلوگیری کنند. گواهینامه دیجیتال برای مقابله با صفحات مشابه دروغین به کار میروند، استفاده از کارتخوانهای گروه
در سال
== پانویس ==
{{پانویس}}
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۰۳:
* {{یادکرد |نویسنده=قلی پور سلیمانی، علی، ایمانی، سهیلا |مقاله=سیر تکنولوژی در بانکداری|نشریه=دوماهنامه مدیریت |تاریخ=مهر و آبان ۱۳۸۹ |شماره=۱۵۹ |صفحه= ۲۲ تا ۲۵}}
* {{یادکرد |نویسنده=مقدسی، علیرضا |مقاله=انواع روشهای پرداخت در بانکداری الکترونیک |نشریه=ماهنامه عصر فناوری اطلاعات |تاریخ=مهر ۱۳۸۹ |شماره=۵۸ |صفحه= ۷۱ تا ۷۵}}
* {{یادکرد |نویسنده=مجیدی پور، معصومه، ستاره، فرید |مقاله=پرداخت الکترونیک، سیر تکاملی و روشهای رایج |نشریه=بانکداری الکترونیک |تاریخ=بهمن و اسفند ۱۳۹۰ |شماره=۳۰ |صفحه=۳۷ تا ۴۱}}
[[رده:بانکداری]]
|