چله تموز: تفاوت میان نسخه‌ها

تموز در تقویم کهن ایرانی گرم ترین ماه سال است. « چله بزرگ» یکی از جشن هایجشن‌های ایرانی بوده که امروزه فراموش شده استشده‌است اما در جنوب خراسان طولانی ترین روز سال را هنوز هم گرامی می دارندمی‌دارند اما نه با آن اهمیتی که برای شب چله زمستان یا یلدا قائل هستند.

چهل یا چله تموز حدودا از اول تیر ماه شروع می‌شده و تا دهم مرداد ماه ادامه می‌یافته. معمولا شروع این چهل روز با طولانی ترین روز سال شروع می شودمی‌شود.

به گزارش مجله لایف ساینس، دانشمندان اعلام کردند که انقلاب تابستانی ۱۳۹۱ در ساعت ۵:۴۵ به وقت جهانی رخ می‌دهد. این پدیده برای گذشتگان نیز شناخته شده بوده استبوده‌است در ایران جشن نیلوفر و یا چله تموز با این پدیده ارتباط داشته استداشته‌است و در قدیم علی رغم اینکه ابزارهای دقیق سنجش زمان وجود نداشت و تنها از چارطاقی هاچارطاقی‌ها و [[خانه فنجان]] یا [[ساعت آبی]] تا حدودی ساعت آفتابی استفاده می شدامامی‌شداما با همین ابزارهای ساده طولانی ترین روز سال و کوتاه ترین روز سال را با کمی اختلاف تعیین می کردندمی‌کردند. ۴ قرن قبل از تولد مسیح برای این روز تقویمی طراحی کرده بودند که با استفاده از نور خورشید زمان دقیق آن مشخص می‌شد.

* نه از شب من گله و ناله دارم و نه از روز- نه از یلدا و نه از تموز. در قدیم روزهای بعد از نوروز را به دو چهل تقسیم می کردندمی‌کردند چل روز اول که چله معتدل است و چل روز بعد که روزهای گرما است بعد از چله دوم چله تموز شروع می شودمی‌شود. که داغ ترین روزهای سال است.

== سعدی ==

* عمر برَف است و آفتاب تموز (تیر)

* اندکی ماند و خواجه غَرّه هنوز (غره یعنی خود خواه و مغرور)

* ای تهی‌دست رفته در بازار

* ترسمت پُر نیاوری دستار= سعدی

خُنُک آنکس که گوی نیکی برُد-

== جشن نیلوفر ==

جشن نیلوفر به چله تموز ارتباط دارد. به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه زمان جشن [[نیلوفر]] ششم تیرماه (خردادروز از تیرماه)است. با توجه به شواهد دیگر به نظر می‌رسد که گل نیلوفر از نظر باورهای مردمی با خورشید و احیاناً با میترا/ مهر در پیوند بوده باشد. زمان شکوفایی سالانه گل نیلوفر (نیلوفر صحرایی و باغی) و نیز زمان شکوفایی روزانه آن با خورشید هماهنگ است. زمان گل دهی آن در [[چله تموز]](طولانی ترین روز) و در ایام عمودی ترین تابش هایتابش‌های خورشید و زمان شکوفایی روزانه گل نیلوفر نیز همراه با سپیده و طلوع خورشید است و هر روز همراه با بردمیدن خورشید شکوفا می‌شود. این ویژگی‌ها موجب شده بوده که نیلوفر و خورشید را از یک خاستگاه و در پیوند با یکدیگر به شمار آورند و گرامیداشتگرامی‌داشت نیلوفر را گرامیداشتگرامی‌داشت خورشید بدانند. خورشید پرستی از اولین ادیان بشری است و در دوران میترایی بصورت پر و بال یافته و گسترده در رسم هایرسم‌های ایرانی نفوذ کرده استکرده‌است.

== جستارهای وابسته ==

* [[یلدا]] چله زمستان بزرگترین شب

* [[تاریخ ابزارهای زمان]]

* [[اعداد]]

* [[ نگارش اعداد انگلیسی]]

* [[جنوب خراسان]]

* http://www.behtour.com/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C

* http://www.aftabir.com/articles/view/science_education/technical/c3c1183387267p2.php/%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86