زمان خورشیدی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamedvahid (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hamedvahid (بحث | مشارکتها) افزودن مطالب - اصلاح محتوایی مطلب دلایل تفاضل یا تفاوت دو نوع زمان خورشیدی |
||
خط ۱:
[[پرونده:Sidereal day (prograde).png|چپ|بندانگشتی|300px| در سیاراتی مانند [[زمین]] که حرکتی [[حرکت رجوعی|پسرونده]] دارند، [[زمان نجومی|روز نجومی]] کوتاه‌تر از روز خورشیدی است. در زمان ۱، [[خورشید]] و [[ستاره|ستارگان]] هر دو در بالای سر قرار می‌گیرند. در زمان ۲، سیاره ۳۶۰ درجه چرخیده و دوباره ستارگان در بالای سر قرار گرفته‌اند (از ۱ به ۲ = یک روز نجومی). اما تا مدت کمی بعد یعنی تا زمان ۳ خورشید دوباره در بالای سر قرار نمی‌گیرد (از ۱ به ۳ = یک روز خورشیدی). به زبان ساده‌تر از زمان ۱ تا زمان ۲ زمین یک دور کامل [[چرخش زمین|می‌چرخد]]. اما بخاطر زاویه مورد نیاز برای بازگشت به حالت ۱ از زمان ۱ تا زمان ۳ طول می‌کشد که دوباره به زمان ظهر بازگردیم.]]
'''زمان خورشیدی''' {{انگلیسی|Solar time}} [[زمان|زمانی]] است که بوسیله حرکت ظاهری [[خورشید]] اندازه‌گیری می‌شود. یکای این اندازه‌گیری [[شبانه‌روز]] است که درحقیقت بر پایه تناوب حرکت وضعی زمین با توجه به خورشید و کهن‌ترین روش اندازه‌گیری برای بشر بوده است. زمان خورشیدی دوگونه ظاهری
این زمان را به روش‌های گوناگونی می‌توان اندازه گرفت. برای نمونه موقعیت ظاهری خورشید در [[کره آسمان]] (کره‌ای فرضی است که با زمین هم‌مرکز است و شعاع بسیار زیادی دارد). زمان‌های محلی را نیز می‌توان با [[طول جغرافیایی]] بدست آورد.
==زمان خورشیدی ظاهری==
زمان خورشیدی ظاهری یا حقیقی را می‌توان با حرکت خورشید اندازه گرفت. پایه این اندازه‌گیری، فاصله زمانی‌ست که خورشید در یک روز دارد. این فاصله زمانی را می‌توان با [[ساعت خورشیدی]] یا فاصله بین دو [[نیم روز]] بدست آورد.
طول روز در زمان خورشیدی ظاهری ثابت نیست و
# از آنجا که مسیر گردش [[زمین]] بدور خورشید [[بیضی]] است نه [[دایره]]، در فصل‌های مختلف طول روز متفاوت است و هنگامی که زمین به خورشید نزدیکتر است ([[اوج و حضیض|حضیض]]) تندتر و زمانی که از آن دور است ([[اوج و حضیض|اوج]]) کندتر حرکت می‌کند.
# بدلیل
{| class=wikitable
|+ روز خورشیدی حقیقی
|-
!تاریخ
!تفاوت با 24ساعت
!تفاضل با ساعت متوسط
!نیمروز
|-
|اول فروردین ||18- ثانیه (حداقل دوم) || || 12:07:15
|-
|26 فروردین || ||صفر (پس از نیمروز) || 12:00:05
|-
|24 اردیبهشت || 1ثانیه ± صفر ||3 دقیقه و 42 ثانیه منفیII || 11:56:18
|-
|23 خرداد || ||صفر (کمی پس از نیمروز) || 11:59:59
|-
|اول تیر ||13+ ثانیه (حداکثر دوم) || || 12:01:55
|-
|4 مرداد || 1ثانیه ± صفر ||6 دقیقه و 30 ثانیه مثبتII || 12:06:30
|-
|10 شهریور || ||صفر (پس از نیمروز) || 12:00:02
|-
|اول مهر ||21- ثانیه (حداقل اول) || || 11:52:26
|-
|12 آبان || 1ثانیه ± صفر ||16 دقیقه و 25 ثانیه منفیI || 11:43:35
|-
|اول دی ||30+ ثانیه (حداکثر اول) || || 11:58:31
|-
|4 دی || ||صفر (در نیمروز) || 12:00:00
|-
|22 بهمن || 1ثانیه ± صفر ||14 دقیقه و 16 ثانیه مثبتI || 12:14:16
|}
تفاضل ساعت رسمی با حقیقی در چهار روز 26 فروردین، 23 خرداد، 10 شهریور، 4 دی ماه صفر می شود. و حداکثر تفاضل فصلی در 24 اردیبهشت 3 دقیقه و 42 ثانیه منفی، در 4 مرداد 6 دقیقه و 30 ثانیه مثبت، در 12 آبان 16 دقیقه و 25 ثانیه منفی و در 22 بهمن 14 دقیقه و 16 ثانیه مثبت است.<ref>گاهشماری ایران، موسی اکرمی (1380)، ص 27 (با کمی تعدیل).</ref>
در چهار روز اول ساعت رسمی و حقیقی در یک لحظه کاملا منطبق می شوند و در کل روز حداکثر نیم دقیقه تفاضل دارند. در چهار روز دوم حداکثر یا حداقل تفاضل انطباق دارند در عین حال در خلال روز حرکت ظاهری خورشید سرعت متوسط پیدا می کند و روز (با تقریب 1 ثانیه) 24 ساعت می باشد.
روز خورشیدی نسبت به 24 ساعت حداقل اول فروردین 18 ثانیه و اول مهر 21 ثانیه کمتر و حداکثر اول تابستان 13 ثانیه و اول زمستان 30 ثانیه بیشتر است.
==زمان خورشیدی متوسط==
بدلیل شتاب [[کشند|جزر و مدی]] بین زمین و ماه این مقدار میانگین، در هر سده یک چهارم هزارم [[ثانیه]] افزایش می‌یابد. (ماه شتاب زمین را کندتر و زمین شتاب ماه را زیادتر می‌کند)
اختلاف بین زمان خورشیدی ظاهری و زمان خورشیدی
==جستارهای وابسته==
سطر ۲۵ ⟵ ۶۴:
==منابع==
{{پانویس}}
*{{یادکرد-ویکی|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Solar_time|عنوان = Solar time|زبان = انگلیسی|بازیابی =۲۰ ژوئن ۲۰۱۰}}
| |||