|
'''غزوه ودان'''
رسول گرامی اسلام در طول ده سالی که در مدینه إقامت داشتند، غزوات[1] و سریههای متعددی را با مشرکان و غیر مشرکان به منظور مطیع ساختن و یا جلوگیری از توطئه آنها انجام دادند، به طوری که طبری به نقل از ابن اسحاق میگوید: «غزوات پیامبر(ص) به عدد 26۲۶ میرسد و اولین غزوه‌ای که پیامبر(ص) در طول این سال‌ها انجام دادند، غزوه «ودان» بود.»
== علت نامگذاری ==
این غزوه در محلی به نام «ودان» در مدینه و در نزدیکی منطقه «أبواء» رخ داد. ودان نیز بین جحفه(محلی در جنوب شرقی ودان) و أبواء قرار دارد. از آنجا که بین ودان و أبواء شش میل فاصله است[2] و در نزدیکی هم قرار دارند؛ لذا در منابع به هر دو نام آمده است.[3] ▼
▲ این غزوه در محلی به نام «ودان» در مدینه و در نزدیکی منطقه «أبواء» رخ داد. ودان نیز بین جحفه(محلی در جنوب شرقی ودان) و أبواء قرار دارد. از آنجا که بین ودان و أبواء شش میل فاصله است [2] <ref>معجم البلدان - ص۳۶۵</ref>و در نزدیکی هم قرار دارند؛ لذا در منابع به هر دو نام آمده است. [3]<ref>سیره نبوی - ص۴۰۸</ref>
در ماه صفر که دوازدهمین ماه از هجرت به مدینه بود، رسول گرامی اسلام(ص) تصمیم گرفت، اولین غزوه را آغاز نماید؛ به این صورت که ایشان به منظور گرفتن کاروانی از قریش و نیز جنگ با «قبیله بنیضمره بن بکر کنانی» مدینه را به قصد أبواء ترک نمود و کسی از انصار در این جنگ نبود. پیامبر(ص) قبل از خروج از مدینه، "سعد بن عباده" را برای رسیدگی به امور در مدینه به جای خود منصوب نمود.[4] ▼
چون به ودان رسيد، در آنجا بنىضمره براى آشتى و صلح به حضور پيامبر(ص) آمدند و كسى كه از سوى ايشان قرارداد صلح را امضا نمود، "مخشى بن عمرو ضمری" بود كه در آن زمان رياست قبيله مذكور را به عهده داشت.[5] مدت غیبت پیامبر(ص) در مدینه پانزده شب بود.[6] ▼
در این قرارداد صلح مقرر شد که: ▼▲ در ماه صفر که دوازدهمین ماه از هجرت به مدینه بود، رسول گرامی اسلام(ص) تصمیم گرفت، اولین غزوه را آغاز نماید؛ به این صورت که ایشان به منظور گرفتن کاروانی از قریش و نیز جنگ با «قبیله بنیضمره بن بکر کنانی» مدینه را به قصد أبواء ترک نمود و کسی از انصار در این جنگ نبود. پیامبر(ص) قبل از خروج از مدینه، "سعد بن عباده" را برای رسیدگی به امور در مدینه به جای خود منصوب نمود. [4]<ref>سیره نبوی - ۳۹۲</ref>
1. آنها عليه پيامبر(ص) دستهبندى نكنند و نیز پیامبر(ص) علیه آنان. ▼▲ چون به ودان رسيد،رسید، در آنجا بنىبنیضمره براىبرای آشتىآشتی و صلح به حضور پيامبرپیامبر(ص) آمدند و كسىکسی كهکه از سوىسوی ايشانایشان قرارداد صلح را امضا نمود، " مخشىمخشی بن عمرو ضمری" بود كهکه در آن زمان رياستریاست قبيلهقبیله مذكورمذکور را به عهده داشت. [5]<ref>الکامل - ص ۱۲۵</ref> مدت غیبت پیامبر(ص) در مدینه پانزده شب بود. [6]
2. كسى را به اين منظور يارى ندهند. ▼
سپس میان خود عهدنامهای نوشتند و پیامبر(ص) به مدینه بازگشتند.[7] ▼▲ در این قرارداد صلح مقرر شد که:
▲1.# آنها عليهعلیه پيامبرپیامبر(ص) دستهبندىدستهبندی نكنندنکنند و نیز پیامبر(ص) علیه آنان.
▲2.# كسىکسی را به ايناین منظور يارىیاری ندهند.
▲سپس میان خود عهدنامهای نوشتند و پیامبر(ص) به مدینه بازگشتند. [7]<ref>مغازی - ص۸</ref>
== وقایع بعدی ==
پيامبرپیامبر(ص) بعد از این جریان به مدينهمدینه بازگشت و وقتی متوجه شد كهکه مكرمکر و كيدىکیدی از سوىسوی ايشانایشان در كارکار نيست،نیست، بقيهبقیه ماه صفر و چند روزىروزی از ربيعربیعالاول كهکه گذشت، «عبيدةعبیدة بن حارث بن عبدالمطلب» را با شصت سوار كهکه همه از مهاجران بودند و هيچهیچ كسکس از انصار همراهشان نبود به جنگ اعزام فرمود و پرچمىپرچمی كهکه براىبرای او بسته شد، نخستيننخستین پرچمىپرچمی است كهکه در اسلام بسته شده است. در همينهمین هنگام پيامبرپیامبر "حمزة بن عبدالمطلب" را هم همراه سىسی سوار از مهاجران به ناحيهناحیه «سيفسیفالبحر» كهکه از بخش‌هاىبخش‌های «عيصعیص» است، روانه فرمود. عبيدهعبیده در ناحيهناحیه «ثنيةثنیةالمرّة» كنارکنار آبىآبی كهکه نامش «أحياأحیا» بود، با مشركانمشرکان برخورد کرد و هر دو طرف شروع به تيراندازىتیراندازی نمودند، در حالی که فرمانده مشركانمشرکان ابوسفيانابوسفیان بود. نخستيننخستین كسکس از مسلمانان كهکه در راه خدا تيراندازىتیراندازی نمود، «سعد بن ابی وقاص» بود. آنگاه پراكندهپراکنده شدند و از هر طرف بعضىبعضی به طرف ديگردیگر پيوستندپیوستند كهکه از جمله "مقداد بن اسود" و "عتبة بن غزوانگ به مسلمانان پيوستندپیوستند.
حمزة نیز همراه همان سىسی نفر، خود را كنارکنار دريادریا رساند و "ابوجهل" كهکه همراه سيصدسیصد سوار بود، ايشانایشان را ديد؛دید؛ امّا "مجدىمجدی بن عمرو جهنىجهنی" كهکه همپيمانپیمان هر دو گروه بود، وساطت كردکرد و حمزه بازگشت و ميانمیان آن دو گروه جنگىجنگی صورت نگرفت.[8]
مردم درباره چگونگىچگونگی پرچم عبيدهعبیده و حمزه رواياتروایات مختلف نقل كردهاندکردهاند. "بیهقی" به نقل از "ابن اسحاق" میگوید: «گروهىگروهی مىگويندمیگویند نخست پرچم حمزه بسته شد و گروه ديگردیگر مىگويند،میگویند، نخست پرچم عبيدهعبیده بوده است و به هر حال پيامبرپیامبر(ص) هر دو را بدرقه فرمود و چون هر دو عده با هم بودند، نقل مطالب براىبرای مردم پيچيدهپیچیده شده است.»[9]<ref>دلائل النبوه - ص۲۱۰ و ۲۱۱</ref>
آنگاه در ماه ربيعالاول پيامبر(ص) به عزم جنگ با قريش از مدينه به سمت بواط(غزوه بواط) بيرون آمدند.[10] ▼== [1]. مجموعه جنگهایی که پیامبر(ص) خود شخصاً در آنها حضور داشتند.
[2]. حموی، شهاب الدین یاقوت؛ معجم البلدان، بیروت، دارصادر، 1995م.، چاپ دوم، ج5، ص365.
[3]. ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد؛ ترجمه عبدالمجید آیتی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363ش.، چاپ اول، ج1، ص408.
[4]. ابن هشام، عبدالملک؛ سیره نبوی، ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، کتابچی، 1375ش.، چاپ پنجم، ج1، ص392 و بلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الأشراف، تحقیق سهیل ذکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، 1417ق.، چاپ اول، ج1، ص288.
[5]. ابن هشام، همان و ابن اثیر، عزالدین علی؛ الکامل، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران، مؤسسه مطبوعاتی علمی، 1371ش.، ج7، ص125.
[6]. واقدی، محمد بن عمر؛ مغازی، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1369ش.، چاپ دوم، ص8.
[7]. همان.
[8]. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین؛ دلائل النبوه، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، علمی و فرهنگی، 1361ش.، ج2، ص210 و 211 و قاضی ابرقوه، رفیع الدین اسحاق؛ سیره رسول الله، تحقیق اصغر مهدوی، تهران، خوارزمی، 1377ش.، چاپ سوم، ج2، ص521 ـ 525.
[9]. بیهقی، همان.
[10]. واقدی، محمد بن عمر؛ مغازی، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1369ش.، چاپ دوم، ص8 و ابن سعد هاشمی، محمد؛ تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1410ق.، چاپ اول، ج2، ص5.
==
▲ آنگاه در ماه ربيعربیعالاول پيامبرپیامبر(ص) به عزم جنگ با قريشقریش از مدينهمدینه به سمت بواط(غزوه بواط) بيرونبیرون آمدند. [10]<ref>مغازی - ص۸</ref>
==http://www.pajoohe.com == ▼
== پانویس ==
{{پانویس}}
== منبع دهی ==
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= حموی|نام=شهاب الدین یاقوت |کتاب=معجم البلدان | ناشر=دارصادر |شهر=بیروت|سال=۱۹۹۵}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=ابن خلدون |نام=عبدالرحمن بن محمد |ترجمه= عبدالمجید آیتی|کتاب= سیره نبوی|شهر=تهران| ناشر=کتابچی |سال=۱۳۶۳}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= ابن هشام|نام=عبدالملک |ترجمه= ابوالقاسم حالت|کتاب=الکامل |شهر=تهران| ناشر=مؤسسه مطبوعاتی علمی |سال=۱۳۷۱}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=واقدی |نام=محمد بن عمر|ترجمه= محمود مهدوی دامغانی|کتاب=مغازی |شهر=تهران| ناشر=مرکز نشر دانشگاهی |سال=۱۳۶۹}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بیهقی |نام=ابوبکر احمد بن حسین|ترجمه= محمود مهدوی دامغانی |کتاب=دلائل النبوه|شهر=تهران | ناشر=علمی و فرهنگی |سال=۱۳۶۱}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=ابن سعد هاشمی |نام=محمد|ترجمه= محمود مهدوی دامغانی|کتاب=تحقیق محمد عبدالقادر عطا |شهر=بیروت| ناشر=دارالکتب العلمیه |سال=۱۴۱۰}}
== پیوند به بیرون ==
▲==http://www.pajoohe.com ==
<!--- میان‌ویکی را وارد کنید مثل [[en:Article]] --->
| 