کبوتر کوهپایه: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جعبه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آرایه زیستی
| name =
| status = LC
| status_system = IUCN3.1
| status_ref = <ref>{{IUCN|id=
| image =
| image_width =
| regnum = [[جانوران]]
| phylum = [[طنابداران]]
| classis = [[
| ordo = [[کبوترسانان]]
| familia = [[کبوتریان]]
| genus = ''
| species = '''''C.
| binomial = ''Columba
| binomial_authority = [[کارل لینه|Linnaeus]], 1758
}}
[[File:Pigeon colombin MHNT.jpg|thumb|''Columba oenas''، فاخته (کبوتر کوهپایه)]]
[[پرونده:Columba palumbus -garden post-8.jpg|بندانگشتی|گاه به [[کبوتر جنگلی]] (''Columba palumbus'') نیز فاخته گفته می‌شود.]]
'''فاخته''' یا '''کبوتر کوهپایه''' {{نام علمی|Columba oenas}}{{رچ}}<ref>[http://www.irandeserts.com/content/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B1/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86/%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B1_%DA%A9%D9%88%D9%87%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%87_.htm فاخته ( کبوتر کوهپایه )]، وب‌گاه کویرها و بیابان‌های ایران</ref> [[پرنده|پرنده‌ای]] خوش‌آواز از راسته [[کبوترسانان]] و ردهٔ [[کبوتریان]] است که آوای آن در فصل [[بهار]] خوش‌تر است. گاه به [[کبوتر جنگلی]] (''Columba palumbus'') نیز فاخته گفته می‌شود. تفاوت این دو پرنده در وجود نوار سفید روی بال و لکه سفید روی گردن کبوتر جنگلی است.<ref>[http://www.irandeserts.com/content/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%B1/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C/%D9%BE%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%BE%D8%B1%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%87_%DA%A9%D8%A8%D9%88%D8%AA%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86.htm پرندگان راسته کبوتر سانان]، وب‌گاه کویرها و بیابان‌های ایران</ref>
آواز فاخته اغلب در آغاز فصل بهار شنیده می‌شود. بیشتر مردم تصور می‌کنند پرندهٔ ماده آواز می‌خواند، ولی اینطور نیست، و پرندهٔ نر آواز می‌خواند. فاخته نر و ماده شیبه هم نیستند. رنگ فاخته نر مایل به خاکستری سیاه است، درحالی که پرندهٔ ماده پرهای خاکستری فاتح رنگ با لکه‌های سفید دارد. فاخته ماده نمی‌تواند آواز بخواند.
فاخته پرنده‌ای است خاکی رنگ، بسیار زیبا شیبه [[کبوتر]]، کمی کوچک‌تر
== جفتگیری ==
فصل [[بهار]] فصل [[جفتگیری]] فاخته‌ها است. پرنده نر باسردادن آواز خود پیامهایی برای جلب توجه پرندهٔ ماده می‌فرستد. به محض پایان گرفتن فصل جفتگیری، پرندهٔ نر دیگر آواز نمی‌خواند. به همین دلیل است که فقط در فصل بهار آواز فاخته شنیده می‌شود. فاخته‌ها را هنگام تخمگذاری نزدیک شهرها و روستاها می‌توان دید. فاخته پس از اینکه فصل جفتگیری و [[تخمگذاری]] تمام شد،
▲فاخته پرنده‌ای است خاکی رنگ، بسیار زیبا شیبه [[کبوتر]]، کمی کوچک‌تر باطوق سیاهی به دور گردن. این پرنده «کوکو»هم نامیده می‌شود.
== فاخته و فرهنگ عامه ==
نام فاخته از کلمه عربی '''فَختِ''' گرفته شده است.
[[کنار]] میوه درخت [[سدر]] است. این درخت در ایام بهار در خوزستان میوه می‌دهد. مردم [[عرب خوزستان]] در فرهنگ عامه خود بر این باورند که فاختهٔ مادر هنگام رسیدن میوه درخت ُکنار، می‌خواهد در دهان جوجه اش میوه کنار بگذارد.
فاختهٔ کوچک به دلیل وجود یک دانهٔ درشت در گلویش نمی‌تواند کنار را ببلعد. مادر این پرنده هر چه سعی می‌کند به جوجه اش غذا بدهد به نتیجه نمی‌رسد، به همین دلیل در رثای جوجه اش شروع به نالیدن می‌کند که این ناله در بین مردم به صورت شعری کوتاه حفظ شده است. ('''یا فاختی، یا فاختی، یا بنتی، طاح النبگ ما ذگتی''').{{سخ}}
سطر ۳۶ ⟵ ۳۸:
این است که همه ساله این پرنده در فصل بهار برای جوجه اش می‌خواند که نشان از توجه مردم آن زمان به طبیعت را دارد. اما این شعر در بخش‌های دیگر [[عرب]] نشین به شکلی دیگر خوانده می‌شود و در آن مناطق به جای اینکه فاخته مادر به میوه کنار اشاره بکند، به درخت نخل و میوه رطب اشاره دارد و می‌گوید: « یا فاختی، یا بنتی، '''طاح الرطب''' ما ذگتی» یعنی ای فاخته، دخترم، رطب {میوه نخل} رسید و تو آن را نچشیدی. <ref>[http://anthropology.ir/node/14241 انسان شناسی و فرهنگ، قاسم منصور آل کثیر]</ref>
در لسان العرب آمده است که الفاخِته مفرد فواخت است و آن نوعی از کبوتران طوقی است. همچنین ابن بری و او از ابن جوالیقی ذکر کرده که کلمه فاخته از واژه َفختِ که به معنی نور مهتاب است گرفته شده.{{مدرک}}▼
{{پانویس}}
== منابع ==
{{انبار-رده|Columba oenas}}
▲{{پانویس}}
* دکتر:، العلوی، هادی ، «''(عالم الطیور والحیوانات) ''»، دار العودة، بیروت، لبنان، چاپ سال ۱۹۸۸ مبلادی به (عربی).
* عطاءالله، سمیر،. ''(موسوعة المعلومات العامة) '' . دار عطاءالله للنشر والتوزیع، بیروت، لبنان، چاپ هشتم، سال انتشار ۱۹۸۴ میلادی به (عرب).
* {{یادکرد وب| نشانی = http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Wood_Pigeon&oldid=25195856| عنوان = منبع جعبه‌زیست| نویسنده = | تاریخ بازدید = ۱۶ نوامبر ۲۰۰۸| تاریخ = | ناشر = ویکی‌پدیای انگلیسی| صفحه = | زبان = انگلیسی}}
▲در لسان العرب آمده است که الفاخِته مفرد فواخت است و آن نوعی از کبوتران طوقی است. همچنین ابن بری و او از ابن جوالیقی ذکر کرده که کلمه فاخته از واژه َفختِ که به معنی نور مهتاب است گرفته شده.
{{نام پرندگان}}
[[
| |||