شاهین معمولی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
افزودن از مقاله بازداری |
||
خط ۱۴:
| سرده= [[شاهین]] (Falco)
| گونه= '''''F. peregrinus'''''
| نام دوجملهای=
| وضعکننده نام دوجملهای =[[مارمادوک تونستال|تونستال]]، ۱۷۷۱
خط ۲۸:
جمعیت شاهین معمولی در دهههای ۱۹۵۰، ۶۰ و ۷۰ میلادی بر اثر استفاده از [[ددت]] بهشدت کاهش یافته و این پرنده در معرض خطر [[انقراض]] قرار گرفت. اما با توقف مصرف د.د.ت و تکثیر در اسارت، نسل این پرنده در بسیاری از مناطق احیا شد. هماکنون تقریباً در تمامی شهرهای [[ایالات متحده]] حداقل یک جفت شاهین معمولی حضور دارد، کشوری که جمعیت شاهین معمولی آن در دههٔ ۱۹۷۰ در آستانه انقراض قرار داشت. وجود ساختمانهای بلند و پرندگان فراوان در شهرها موجب شده تا بسیاری از شاهینهای معمولی به زندگی در محیطهای شهری روی بیاورند.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1407955 بحریها شیفته جاذبههای شهری شدهاند / کمینگاهی برای شکار] روزنامهٔ اعتماد، ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۶، صفحهٔ ۱۲</ref>
== رابطه با انسان ==
{{-}}▼
{{همچنین|بازداری}}
وجود ساختمانهای بلند و پرندگان فراوان در شهرها موجب شده تا بسیاری از شاهینهای معمولی به زندگی در محیطهای شهری روی بیاورند.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1407955 بحریها شیفته جاذبههای شهری شدهاند / کمینگاهی برای شکار] روزنامهٔ اعتماد، ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۶، صفحهٔ ۱۲</ref> همچنین شاهین و بحری گاه در [[بازداری]] (قوشبازی) استفاده میشوند.
[[پرونده:Falconry sport of kings (1920) Peregrine falcon striking red grouse.png|بندانگشتی|راست|[[بازداری]]، یک شاهین تربیت شده در حال شکار [[سیاهخروس حنایی]]، ۱۹۲۰]]
[[بازداری]]، که در سالهای اخیر به قوشبازی هم معروف است، فن نگهداری و پرورش و تربیت [[پرنده شکاری]] و شکار کردن با آن است. شواهدی از پرورش دادن و شکار با پرندگان شکاری در تمدنها و فرهنگهای جهان موجود است. بیشتر گمان میرود که این فن در [[بینالنهرین]] آغاز شده است گرچه به نظر میرسد مردمان صحرانشین آسیا نیز از گذشتههای دور با این فن آشنا بودهاند. بازداری و شکار با پرندگان شکاری در ایران باستان رایج بوده است. پس از اسلام به ویژه در دوره صفوی ورزش ویژه شاهان و امیران شمرده میشد.
در زبان فارسی کتابهایی در باره این فن در دست است که به «[[بازنامه]]» معروف است. بازنامه ناصری که در دوره ناصرالدین شاه قاجار نوشته شده است از این جمله است. نگارش بازنامههای متعدد از روزگاران باستان تاکنون از اهمیت حرفهٔ بازداری، نقش اقتصادی آن و دلبستگی مردمان به این نوع شکار در بسیاری از ممالک خاور و باختر، به ویژه چین و هندوستان و ماوراءالنهر و ایران و بینالنهرین و مصر و یونان، حکایت دارد.
شمار بازنامههای فارسی و عربی که در فهرستها و منابع گوناگون از آنها نام برده شده و بسیاری از آنها نیز بر جا ماندهاند، از یکصد میگذرد.
== زیرگونهها ==
۱۷ تا ۱۹ [[زیرگونه]] از شاهین معمولی شناسایی شدهاست و اختلاف نظر زیادی بین متخصصان در مورد وضعیت [[بحری]] ''(Falco pelegrinoides)'' وجود دارد، برخی آن را زیرگونهٔ شاهین معمولی و برخی دیگر وی را یک گونهٔ مستقل میدانند.<ref>Wikipedia contributors, "Peregrine Falcon," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Peregrine_Falcon&oldid=343752018 (accessed February 15, 2010). </ref>
سطر ۳۴ ⟵ ۴۳:
[[پرونده:PeregrineSubspeciesMap.png|700px|بندانگشتی|center|alt=A map of the world, green shows on several continents, but there are also several big bare spots marked with E for extinct|نقشهٔ گسترهٔ تولید مثلی زیرگونهها. علامت E به معنای [[انقراض]] در آن منطقه است.]]
تصویر برخی از زیرگونهها:
<gallery>
پرونده:Peregrine Falcon in flight.jpg|''F. p. anatum'' در حال پرواز، [[کالیفرنیا]]
سطر ۴۹ ⟵ ۵۹:
اختلاف نظر زیادی بین متخصصان در مورد وضعیت [[بحری]] ''(Falco pelegrinoides)'' وجود دارد، برخی پرندهشناسان آن را زیرگونهٔ شاهین معمولی و برخی دیگر وی را یک گونهٔ مستقل میدانند.<ref>Wikipedia contributors, "Peregrine Falcon," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Peregrine_Falcon&oldid=343752018 (accessed February 15, 2010). </ref>
▲{{-}}
== منابع ==
{{پانویس}}
|