پیش‌روی محوری: تفاوت میان نسخه‌ها

به معنای اخص به حرکت تقدیمی محور زمین اطلاق می‌شود. شکلی که محور زمین درست می‌کند مانند دو مخروط است که که رأسشان در مرکز زمین است. یک دور گشتن این محور حدود ۲۶هزار سال می‌کشد<ref>Hohenkerk, C.Y., Yallop, B.D., Smith, C.A., & Sinclair, A.T. "Celestial Reference Systems" in Seidelmann, P.K. (ed.) ''Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac''. Sausalito: University Science Books. p. 99.</ref> که در [[اختربینی]] بدان «سال افلاطونی» یا «سال بزرگ» گویند.

پیش‌روی محور زمین را در تاریخ '''تقدیم اعتدالین'''<ref>{{یادکرد-فرهنگستان|واژهٔ مصوب= تقدیم اعتدالین|حوزه= نجوم| واژهٔ غیرفارسی با حروف زبان اصلی = precession of the equinoxes|زبان واژهٔ غیرفارسی = انگلیسی|دفتر= نخست تا چهارم|بخش= لاتین|سرواژه= precession of the equinoxes}}</ref> {{به انگلیسی|precession of the equinoxes}} می‌نامیده‌اند، زیرا [[اعتدالین|اعتدال بهاری و پاییزی]] به سوی غرب درون [[دایرةالبروج]] حرکت می‌کند نسبت به ستارگان ثابت (خلاف جهت حرکت خورشید در دایرهٔ بروج). البته این اصطلاح اکنون غیرتخصصی است و بدون محاسبات دقیق ریاضی.<ref name="Astro 101">[http://www.wwu.edu/depts/skywise/a101_precession.html Astro 101 – Precession of the Equinox], [[Western Washington University]] [[Planetarium]], accessed 30 December 2008</ref>

با پیشرفت ریاضیات و بهبود محاسبهٔ نیروی گرانش میان سیاره‌ها در نیمهٔ نخست سدهٔ نوزدهم میلادی مشخص شد که به‌کندی خود دایرهٔ‌بروج هم تغییر می‌کند. این حرکت '''حرکت تقدیمی سیاره‌ای''' نام گرفت. در اوایل سال [[۱۸۶۳ (میلادی)]] مولفهٔ غالب '''حرکت تقدیمی خورماهی''' (خورشیدی‌ماهی)<ref>Robert Main, [http://books.google.com/books?id=rlZAAAAAIAAJ&pg=PA204#PPA203,M1 Practical and Spherical Astronomy] (Cambridge: 1863) pp.203–4.</ref> و ترکیب این دو مولفه (به جای تقدیم اعتدالین) '''حرکت تقدیمی عمومی''' نام گرفت.

تقدیم خورماهی معلول اثر نیروی گرانش خورشید و ماه بر برآمدگی استوای زمین است، که باعث می‌شود با توجه به فضای لختی محور زمین بجنبد. زاویه‌ای که میان نیروی گرانش دیگر سیاره‌ها بر زمین و صفحهٔ مدار زمین (دایرهٔ‌بروج) هست باعث می‌شود که صفحهٔ مدار زمین آهسته نسبت به فضای لختی تغییر کند. حرکت تقدیمی خورماهی ۵۰۰ بار قوی‌تر از تقدیم ناشی از دیگر سیاره‌ها است.<ref name=Williams/> افزون بر خورشید و ماه دیگر سیاره‌ها نیز باعث حرکت جزیی محور زمین در فضای لختی می‌شود که تباینی در مولفه‌های خورماهی درست می‌کند در مقابل مشتبه‌سازی سیاره‌ها. همین شد که در سال [[۲۰۰۶ (میلادی)]] [[اتحادیهٔ بین‌المللی اخترشناسی]] گفت که به جای مولفهٔ غالب بگوییم '''پیش‌روی (تقدیم) استوا''' عوضِ مولفهٔ کهتر بگوییم '''پیش‌روی دایرهٔ‌بروج''' و ترکیبشان همان حرکت تقدیمی عمومی بگوییم.<ref>[http://www.iau.org/static/resolutions/IAU2006_Resol1.pdf IAU 2006 Resolution B1: Adoption of the P03 Precession Theory and Definition of the Ecliptic]</ref> البته بسیاری از منابع گذشته از اصطلاحات قدیمی‌تر استفاده می‌کنند.