آریپیپرازول (به انگلیسی: Aripiprazole)، که تحت نام تجاری Abilify به فروش می‌رسد، یک ضد روانپریشی نسل دوم است. این دارو عمدتاً در درمان اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار می‌گیرد.[۵] استفاده‌های دیگر شامل درمان کمکی در اختلال افسردگی عمده، اختلالات تیک و تحریک پذیری همراه با اوتیسم می باشد.[۶]

آریپیپرازول
Structural formula of aripiprazole
Ball-and-stick model of the aripiprazole molecule
داده‌های بالینی
تلفظ‎/ˌrɪˈpɪprəzl/‎
AIR-i-PIP-rə-zohl
Abilify ‎/əˈbɪlɪf/‎
ə-BIL-i-fy
نام‌های تجاریAbilify
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa603012
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروBy mouth (tablets, dissolving tablets, solution); IM (including a depot)
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی87%[۱][۲][۳][۴]
پیوند پروتئینی>99%[۱][۲][۳][۴]
متابولیسمLiver (mostly via CYP3A4 and 2D6[۱][۲][۳][۴])
نیمه‌عمر حذف75 hours (active metabolite is 99 hours)[۱][۲][۳][۴]
دفعRenal (27%; <1% unchanged), Faecal (60%; 18% unchanged)[۱][۲][۳][۴]
شناسه‌ها
  • 7-{4-[4-(2,3-Dichlorophenyl)piperazin-1-yl]butoxy}-3,4-dihydroquinolin-2(1H)-one
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.112.532 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC۲۳H۲۷Cl۲N۳O۲
جرم مولی448.385 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • Clc4cccc(N3CCN(CCCCOc2ccc1c(NC(=O)CC1)c2)CC3)c4Cl
  • InChI=1S/C23H27Cl2N3O2/c24-19-4-3-5-21(23(19)25)28-13-11-27(12-14-28)10-1-2-15-30-18-8-6-17-7-9-22(29)26-20(17)16-18/h3-6,8,16H,1-2,7,9-15H2,(H,۲۶٬۲۹) ✔Y
  • Key:CEUORZQYGODEFX-UHFFFAOYSA-N ✔Y
  (صحت‌سنجی)

عوارض جانبی رایج عبارتند از: استفراغ، یبوست، خواب آلودگی، سرگیجه، و اختلالات حرکتی.[۵] عوارض جانبی جدی ممکن است شامل سندرم بدخیم نورولپتیک و دیسکینزی دیررس باشد.[۵] در افراد مسن خطر مرگ و میر بیشتر است و برای روانپریش به علت زوال عقل توصیه نمی‌شود.[۵]در دوران بارداری، شواهدی مبنی بر آسیب‌های احتمالی به کودک وجود دارد.[۷][۸] در خانمهایی که شیر می‌دهند توصیه نمی‌شود.[۷] در افراد کمتر از ۱۸ سال به میزان کافی مورد مطالعه قرار نگرفته‌است.[۷] حالت دقیق عمل کاملاً مشخص نیست اما ممکن است اثرات آن بر دوپامین و سروتونین باشد.[۷]

این یک آگونیست نسبی دوپامین است. Aripiprazole توسط Otsuka در ژاپن تولید شد. در ایالات متحده، Otsuka America آن را به‌طور مشترک با Bristol-Myers Squibb به فروش می‌رساند. از آوریل ۲۰۱۳ تا مارس ۲۰۱۴ فروش Abilify به حدود ۶٫۹ میلیارد دلار رسید.[۹]

موارد مصرف ویرایش

اسکیزوفرنی ویرایش

دستورالعمل NICE 2016 برای معالجه روانپریشی و اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان، آریپیپرازول را به عنوان درمان خط دوم پس از ریسپریدون برای افراد بین ۱۵ تا ۱۷ سال که دچار تشدید حاد یا عود روانپریشی یا اسکیزوفرنی هستند، توصیه کرد.[۱۰]

اختلال دو قطبی ویرایش

آریپیپرازول برای درمان اپیزودهای حاد مانیا اختلال دو قطبی در بزرگسالان، کودکان و نوجوانان مؤثر است.[۱۱][۱۲] به عنوان درمان نگهدارنده، از آن برای پیشگیری از اپبزودهای مانیا مفید است.[۱۳][۱۴] بنابراین، اغلب در ترکیب با یک تثبیت کننده خلقی اضافی استفاده میشود. با این حال، مصرف همزمان با یک تثبیت‌کننده خلق، خطر عوارض جانبی اکستراپیرامیدال یا خارج هرمی را افزایش می‌دهد.[۱۵]

افسردگی اساسی ویرایش

آریپیپرازول یک درمان افزودنی مؤثر برای اختلال افسردگی اساسی است. آریپیپرازول ممکن است با برخی از داروهای ضد افسردگی، به ویژه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین انتخابی (SSRI) اثر متقابل داشته باشد. تداخل با فلوکستین و پاروکستین و به میزان کمتر با سرترالین، اس ستالوپرام، سیتالوپرام و فلووکسامین وجود دارد که CYP2D6 را مهار می‌کنند، چون آریپیپرازول یک بستر است. مهارکننده‌های CYP2D6 غلظت آریپیپرازول را به ۲–۳ برابر سطح طبیعی خود افزایش می‌دهند.[۱]

اوتسیم ویرایش

داده‌های کوتاه مدت (۸ هفته) نشان‌دهنده کاهش تحریک‌پذیری، بیش فعالی، گفتار نامناسب و کلیشه است، اما هیچ تغییری در رفتارهای لتارژیک مشاهده نمی‌شود.[۱۶] عوارض جانبی شامل افزایش وزن، خواب آلودگی، آبریزش دهان و لرزش است.[۱۶] پیشنهاد می‌شود کودکان و نوجوانان هنگام مصرف این دارو به‌طور مرتب تحت نظارت باشند تا ارزیابی شوند که آیا این گزینه درمانی پس از استفاده طولانی مدت هنوز مؤثر است و توجه داشته باشید که آیا عوارض جانبی بدتر می‌شود. برای درک اینکه آیا این دارو برای کودکان پس از استفاده طولانی مدت مفید است، مطالعات بیشتری لازم است.[۱۶]

اختلال وسواس اجباری ویرایش

یک بررسی سیستماتیک در سال ۲۰۱۴ نتیجه‌گیری کرد که درمان ترکیبی با آریپیپرازول با دوز کم، یک درمان مؤثر برای اختلال وسواسی است که تنها با SSRI بهبود نمی‌یابد. نتیجه‌گیری در نتایج بدست آمده از دو کارآزمایی کوچک کوتاه مدت این بود که هریک از آنها بهبودی در علائم را نشان می‌داد.[۱۷] به نظر می‌رسد که ریسپریدون (یکی دیگر از داروهای ضد روانپریشی نسل دوم) نسبت به آریپیپرازول برای این اندیکاسیون برتر است و طبق گایدلاین انجمن روانپزشکی آمریکا در سال ۲۰۰۷ توصیه می‌شود، اگرچه آریپیپرازول با احتیاط با بررسی توسط پیگنون و همکارانش در سال ۲۰۱۷توصیه می‌شود.[۱۸]

عوارض جانبی ویرایش

در بزرگسالان، عوارض جانبی شامل سردرد، آکاتیزیا، بی خوابی و اثرات دستگاه گوارش مانند تهوع و یبوست و سبکی سر است.[۱۹][۲۰] عوارض جانبی در کودکان مشابه است و شامل خواب آلودگی، گرفتگی بینی است.[۱۹] تمایل شدید به قمار، خرید و رابطه جنسی نیز ممکن است رخ دهد.[۲۱][۲۲]

حرکات کنترل نشده‌ای مانند بی‌قراری، لرزش و سفتی عضلات ممکن است رخ دهد.[۲۳]

تداخلات ویرایش

آریپیپرازول یک سوبسترا برای CYP2D6 و CYP3A4 است. تجویز همزمان با داروهای مهارکننده (مانند پاروکستین، فلوکستین) یا القاءکننده (به عنوان مثال کاربامازپین) این آنزیم‌های متابولیک به ترتیب سطح آریپیپرازول پلاسما را افزایش و کاهش می‌یابد.[۲۴] به همین ترتیب، هرکسی که آریپیپرازول مصرف می‌کند، باید آگاه باشد که ممکن است دوز آریپیپرازول آنها تنظیم شود.

اقدامات احتیاطی باید در افرادی انجام شود که تشخیص قطعی دیابت دارند و درمورد آنتی سایکوتیک‌های آتیپیک به همراه سایر داروهایی که بر قند خون تأثیر می‌گذارند، احتیاط می‌شود و برای پیشگیری از افزایش قند خون کنترل آن باید به‌طور منظم انجام گیرد.[۲۵]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ "Product Information for Abilify Aripiprazole Tablets & Orally Disintegrating Tablets". TGA eBusiness Services. Bristol-Myers Squibb Australia Pty Ltd. 1 November 2012. Retrieved 22 October 2013.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ "ABILIFY (aripiprazole) tablet ABILIFY (aripiprazole) solution ABILIFY DISCMELT (aripiprazole) tablet, orally disintegrating ABILIFY (aripiprazole) injection, solution [Otsuka America Pharmaceutical, Inc.]". DailyMed. Otsuka America Pharmaceutical, Inc. April 2013. Retrieved 22 October 2013.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ "Abilify Tablets, Orodispersible Tablets, Oral Solution - Summary of Product Characteristics (SPC)". electronic Medicines Compendium. Otsuka Pharmaceuticals (UK) Ltd. 20 September 2013. Archived from the original on 23 October 2013. Retrieved 22 October 2013.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ "ANNEX I SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS" (PDF). European Medicines Agency. Otsuka Pharmaceutical Europe Ltd. Archived from the original (PDF) on 23 اكتبر 2013. Retrieved 22 October 2013. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ "abilify". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 3 April 2011.
  6. "Aripiprazole". WebMD.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ "Aripiprazole, ARIPiprazole Lauroxil Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 26 February 2019.
  8. "Prescribing medicines in pregnancy database". Australian Government. 3 March 2014. Retrieved 22 April 2014.
  9. "Mother's Little Anti-Psychotic Is Worth $6.9 Billion A Year". The Daily Beast.
  10. "Psychosis and schizophrenia in children and young people: recognition and management | Guidance and guidelines | NICE". NICE. October 2016.
  11. "Bipolar disorder: assessment and management". Recommendations; Guidance and guidelines. UK National Institute for Health and Care Excellence (NICE). 1.1 Care for adults, children and young people across all phases of bipolar disorder
  12. Brown R, Taylor MJ, Geddes J (December 2013). "Aripiprazole alone or in combination for acute mania". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 12 (12): CD005000. doi:10.1002/14651858.CD005000.pub2. PMID 24346956.
  13. De Fruyt J, Deschepper E, Audenaert K, Constant E, Floris M, Pitchot W, Sienaert P, Souery D, Claes S (May 2012). "Second generation antipsychotics in the treatment of bipolar depression: a systematic review and meta-analysis". Journal of Psychopharmacology. 26 (5): 603–17. doi:10.1177/0269881111408461. PMID 21940761.
  14. Gitlin M, Frye MA (May 2012). "Maintenance therapies in bipolar disorders". Bipolar Disorders. 14 Suppl 2: 51–65. doi:10.1111/j.1399-5618.2012.00992.x. PMID 22510036.
  15. de Bartolomeis A, Perugi G (October 2012). "Combination of aripiprazole with mood stabilizers for the treatment of bipolar disorder: from acute mania to long-term maintenance". Expert Opinion on Pharmacotherapy. 13 (14): 2027–36. doi:10.1517/14656566.2012.719876. PMID 22946707.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ Hirsch LE, Pringsheim T (June 2016). "Aripiprazole for autism spectrum disorders (ASD)". The Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD009043. doi:10.1002/14651858.CD009043.pub3. PMC 7120220. PMID 27344135.
  17. Veale D, Miles S, Smallcombe N, Ghezai H, Goldacre B, Hodsoll J (November 2014). "Atypical antipsychotic augmentation in SSRI treatment refractory obsessive-compulsive disorder: a systematic review and meta-analysis". BMC Psychiatry. 14 (1): 317. doi:10.1186/s12888-014-0317-5. PMC 4262998. PMID 25432131.
  18. Pignon, Baptiste; Tezenas du Montcel, Chloé; Carton, Louise; Pelissolo, Antoine (7 November 2017). "The Place of Antipsychotics in the Therapy of Anxiety Disorders and Obsessive-Compulsive Disorders". Current Psychiatry Reports. 19 (12): 103. doi:10.1007/s11920-017-0847-x. PMID 29110139.
  19. ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ "Product Information for Abilify Aripiprazole Tablets & Orally Disintegrating Tablets". TGA eBusiness Services. Bristol-Myers Squibb Australia Pty Ltd. 1 November 2012. Retrieved 22 October 2013.
  20. "Abilify Discmelt, Abilify Maintena (aripiprazole) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Retrieved 22 October 2013.
  21. "Aripiprazole (Abilify, Abilify Maintena, Aristada): Drug Safety Communication - FDA Warns About New Impulse-control Problems". FDA. 3 May 2016. Archived from the original on 6 May 2016. Retrieved 4 May 2016.
  22. Grall-Bronnec M, Sauvaget A, Perrouin F, Leboucher J, Etcheverrigaray F, Challet-Bouju G, Gaboriau L, Derkinderen P, Jolliet P, Victorri-Vigneau C (2016). "Pathological Gambling Associated With Aripiprazole or Dopamine Replacement Therapy: Do Patients Share the Same Features? A Review". J Clin Psychopharmacol. 36 (1): 63–70. doi:10.1097/JCP.0000000000000444. PMC 4700874. PMID 26658263.
  23. "Product Information for Abilify Aripiprazole Tablets & Orally Disintegrating Tablets". TGA eBusiness Services. Bristol-Myers Squibb Australia Pty Ltd. 1 November 2012. Retrieved 22 October 2013.
  24. "Abilify (Aripiprazole) - Warnings and Precautions". DrugLib.com. 14 February 2007. Archived from the original on 4 December 2008. Retrieved 8 December 2008.
  25. "Aripiprazole, ARIPiprazole Lauroxil Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 26 February 2019.