آشور یا آسور یا آش-شور نام یک ایزد سامی شرقی است که خدای اصلی در میانرودان به‌شمار می‌آید. آشور بیشتر در نیمه شمالی میانرودان، مناطقی از شمال شرق سوریه کنونی و جنوب شرق آسیای صغیر پرستیده می‌شد که این مناطق جایگاه سرزمین آشور محسوب می‌شوند. آشور در شهر آشور پرستیده می‌شد که در نیمه هزاره سوم پیش از زایش مسیح، پایتخت امپراتوری آشور بود.[۱]

پیکره «کماندار پَرپوش» نو-آشوری، نماد خدا آشور. دست راست آشور همانند فر کیانی بالا آمده و با دست چپ نیز به جای حلقه یک کمان را نگاه داشته‌است. (نقش برجسته مربوط به سده ۸ یا ۹ پیش از میلاد)

در آن هنگام خدای آشور دارای تبار خانوادگی نبود، اما هنگامی که کیش پرستشی تحت تأثیر باورهای جنوب میانرودان قرار گرفت، به عنوان معادل آشوری انلیل، خدای اصلی نیپور مورد پرستش قرار گرفت که مهم‌ترین ایزد در میان خدایان جنوب بود. البته اهمیت انلیل تا زمانی ادامه یافت که حمورابی پادشاهی‌اش را در نیمه سده ۱۸ پیش از میلاد مسیح در بابل بنیانگذاری کرد. مردوک جای انلیل را به عنوان خدای اصلی در میان خدایان جنوب میانرودان گرفت. در شمال میانرودان، آشور به جای انلیل، در جایگاه همسری نینلیل (با نام ایزدبانوی آشوری مولیسو) قرار گرفت پسران انلیل، نین اورتا زابابا نیز پسران او شدند. این فرایند از حوالی سده ۱۴ پیش از زایش مسیح آغاز شد و تا سده ۷ پیش از مسیح ادامه داشت.[۱] منبع اصلی این صنایع دستی بالدار، بُت‌های مصری با نام حوروس و ایزیس بوده‌اند. مصریان بالهایی را نیز بر روی تابوت مومیایی‌های خود نقاشی می‌کردند. سپس آشوریان، کنعانیان و ایرانیان از این الگو برای صنایع و نقاشی‌ها و سنگ‌نبشته‌های خود بهره جستند.

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش