آقچه‌خان‌قلعه
آقچه‌خان‌قلعه (در محل همچنین قَزاقلی-یاتکان نامیده می‌شود) نام امروزی یک دژ باستانی از ایرانیان در خوارزم است که امروزه جزو منطقه قره‌قالپاقستان در ازبکستان امروزی به‌شمار می‌آید. این دژ که نام باستانی آن معلوم نیست در سده ۴/۳ قبل از میلاد ساخته و در قرن دوم پس از میلاد ویران شد.[۱][۲] آقچه‌خان‌قلعه بخشی از «واحه پنجاه قلعه» در ازبکستان امروزی است. رها شدن آقچه‌خان‌قلعه از سوی ساکنان ظاهراً با تأسیس پایتخت جدید توپراق‌قلعه در ۱۴ کیلومتری شمال شرق آن مرتبط بوده‌است.[۳]
 دیوارنگاره‌ای از آقچه‌خان‌قلعه | |
  موقعیت در غرب و مرکز آسیا  آقچه‌خان‌قلعه (ازبکستان) | |
| نام دیگر | قزاقلی یاتکان |
|---|---|
| موقعیت | قره‌قالپاقستان، ازبکستان |
| مختصات | ۴۱°۴۹′۴۱٫۱۷″ شمالی ۶۰°۴۳′۸٫۶۷″ شرقی / ۴۱٫۸۲۸۱۰۲۸°شمالی ۶۰٫۷۱۹۰۷۵۰°شرقی |
| نوع | سکونتگاه |
| تاریخ | |
| دوره‌ها | اشکانیان، ساسانیان |
| اطلاعات بیشتر | |
| وضعیت | ویرانه |
آقچه‌خان‌قلعه مورد کاوش‌های متعددی بوده‌است که هنوز ادامه دارد. یک مجموعه تشریفاتی با تالار ستون‌دار کشف شد.[۴]
-
گوشه محوطه فوقانی آقچه‌خان‌قلعه -
قزاقلی یاتکان -
پایه ستون در آقچه‌خان‌قلعه -
کف آجر گلی در آقچه‌خان‌قلعه
نقاشی‌ها ویرایش
تزیینات زیادی در این دژ پیدا شده‌است که متعلق به دوره قرن اول قبل از میلاد تا قرن دوم پس از میلاد است: شمار زیادی نقاشی دیواری، مجسمه‌های نپخته از گل رس شامل قطعاتی از کتوس به سبک هلنیستی، و یک آتشکده زرتشتی با نقاشی‌های عظیم ایزدان اوستایی نیز یافت شده‌است.[۴] تأثیرات هنری اشکانیان نیز در این محل دیده می‌شود.[۵]
-
نقاشی دیواری در آقچه‌خان‌قلعه -
نقاشی دیواری در آقچه‌خان‌قلعه -
موقعیت آقچه‌خان‌قلعه در واحه خوارزم نسبت به سایر دژهای اصلی
.jpg)
منابع ویرایش
- ↑ KIDD, F.; CLEARY, M. NEGUS; YAGODIN, V. N.; BETTS, A.; BRITE, E. BAKER (2004). "Ancient Chorasmian Mural Art". Bulletin of the Asia Institute. 18: 69–95. ISSN 0890-4464.
- ↑ Minardi, Michele. "Columned Halls in Ancient Chorasmia".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Minardi, Michele. "The Ancient Chorasmian Unbaked-clay Modelled Sculptures: Hellenistic Cultural 'Impacts' on an Eastern Iranian Polity". Religion, Society, Trade and Kingship. Art and Archaeology in South Asia along the Silk Road 5500 BCE-5th Century CE (South Asian Archaeology and Art 2016, Volume 1) (به انگلیسی): 195–205.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Minardi, Michele. "The Ancient Chorasmian Unbaked-clay Modelled Sculptures: Hellenistic Cultural 'Impacts' on an Eastern Iranian Polity". Religion, Society, Trade and Kingship. Art and Archaeology in South Asia along the Silk Road 5500 BCE-5th Century CE (South Asian Archaeology and Art 2016, Volume 1) (به انگلیسی): 195–205.Minardi, Michele.
- ↑ Kidd, Fiona J. (2011). "Complex Connections: Figurative Art from Akchakhan-Kala and the Problematic Question of Relations between Khorezm and Parthia". Topoi. Orient-Occident. 17 (1): 229–276. doi:10.3406/topoi.2011.2406.