اختلالات خلقی

نوعی اختلال روانی و فکری

اختلال خُلقی (به انگلیسی: mood disorder) به نوعی از اختلالات روانی و روانی گفته می‌شود که با تجربه افسردگی یا شیدایی (یا هر دو) تعریف می‌شود[۱] که در آن اختلال در خلق و خوی فرد ویژگی اصلی آن است.[۲] اختلالات خلقی شامل دو ردهٔ اصلی افسردگی تک‌قطبی و اختلال دوقطبی هستند.[۲]

اختلال خلقی
نگاره مردی افسرده در کنار برکه ای روستایی در ولکام
تخصصروان‌پزشکی، روان‌شناسی بالینی ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰F30-F39
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام296
سمپD019964

اختلالات خلقی به هفت گروه اصل از جمله خلق و خوی غیرعادی بالا، مانند مانیا یا هیپومانیا؛ خلق و خوی افسرده، که شناخته شده‌ترین و بیشتر مورد تحقیق آن اختلال افسردگی اساسی (MDD) است (که به‌طور جایگزین به عنوان افسردگی تک قطبی شناخته می‌شود) و خلق و خوی چرخه ای بین مانیا و افسردگی، معروف به اختلال دوقطبی (BD) تقسیم می‌شود.[۳] چندین نوع فرعی از اختلالات افسردگی یا سندرم‌های روان‌پزشکی نیز وجود دارد که علائم کمتری مانند اختلال دیس‌تایمیک (مشابه MDD، اما طولانی‌تر و پایدارتر، هرچند اغلب خفیف تر) و اختلال سیکلوتایمیک (مشابه اما خفیف تر از BD) دارند.[۴]

در برخی موارد، بیش از یک اختلال خلقی می‌تواند در یک فرد وجود داشته باشد،[۴] مانند اختلال دوقطبی و اختلال افسردگی که به آن چندابتلایی می‌گویند اگر یک اختلال خلقی و اسکیزوفرنی هر دو در فردی وجود داشته باشد، این اختلال به عنوان اختلال اسکیزوافکتیو شناخته می‌شود. اختلالات خلقی همچنین ممکن است ناشی از مواد باشد یا در پاسخ به یک بیماری رخ دهد.[۳]

روان‌پزشک انگلیسی هنری مادزلی یک دسته کلی از اختلال عاطفی را پیشنهاد کرد.[۵] سپس این اصطلاح با اختلال خلقی جایگزین شد، زیرا اصطلاح دوم به حالت عاطفی زیربنایی یا طولی اشاره دارد،[۶] در حالی که اولی به بیان بیرونی مشاهده شده توسط دیگران اشاره دارد.[۳] این اختلالات در ICD-10 تحت عنوان «اختلالات خلقی (عاطفی)» طبقه‌بندی می‌شوند.[۷]

منابع ویرایش

  1. George Stricker, Thomas A. Widiger, ed. (2003). Handbook of Psychology, Volume 8. Clinical Psychology. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-39263-4.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Sartorius, Norman (1993). "The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders – Clinical descriptions and diagnostic guidelines" (PDF). www.who.int. World Health Organization. Retrieved 3 July 2021.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Sadock, Benjamin J.; Sadock, Virginia A. (2002). Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/Clinical Psychiatry (9th ed.). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-0-7817-3183-6.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Carlson, Neil R.; Heth, C. Donald (2007). Psychology the science of behaviour (4th ed.). Pearson Education Inc. ISBN 978-0-205-64524-4.
  5. Lewis, AJ (1934). "Melancholia: A Historical Review". Journal of Mental Science. 80 (328): 1–42. doi:10.1192/bjp.80.328.1. Archived from the original on 15 December 2008.
  6. Berrios, GE (1985). "The Psychopathology of Affectivity: Conceptual and Historical Aspects". Psychological Medicine. 15 (4): 745–758. doi:10.1017/S0033291700004980. PMID 3909185. S2CID 26603488.
  7. "World Health Organization (WHO)". www.who.int (به انگلیسی). Retrieved 2023-12-29.
  • روان پرستاری بهداشت روان ۲. محسن کوشا. سعیدواقعی، صفحه ۹۷–۱۰۱
  • بهداشت روان۲، فاطمه نوغانی، جمیله محتشمی، اسماعیل شاهسوند، صفحه۸۱