اسپاد گشنسپ
اَسپاد گُشنَسپ (پارسی میانه: Aspād-gušnasp) از اشراف ایرانی و فرمانده گارد سلطنتی ساسانی اهل گور بود که نقش مهمی در سرنگونی خسرو پرویز داست.در منابع متعدد از نام و عنوان وی به اشکال مختلفی یاد شده است.طبری نام او را اَسفدجوشناس آورده است و گفته که او فرمانده یک لشکر سپاه بوده است،نام او توسط عزالدین بن اثیر به عنوان استادکُشنش ذکر شده است، ابوحنیفه دینوری او را یزدان‌جوشناس و «رئیس دبیران» می‌گوید، ابوعلی بلعمی او را اسفدجوشناس و از مهتران دبیران می‌نامد، ثعالبی وی را اسفد گوشنسب نام برده و در منابع بیزانسی نام او به صورت گوسدان‌اسپا آمده که اغلب به عنوان سردار یا هزاربد سپاه ساسانی توصیف شده است.[۱]
اَسپاد گُشنسپ | |
|---|---|
| نام بومی | اَسپاد گُشنسپ |
| زاده | گور, اردشیرخوره, فارس |
| درگذشته | پس از ۶۲۸ میلادی |
| وفاداری |  شاهنشاهی ساسانی |
| درجه | هزاربد گارد سلطنتی ساسانی |
| جنگ‌ها/عملیات‌ها | سرنگونی خسرو پرویز |
شیرویه با کمک اسپادگشنسپ تیسفون را تصرف کرد و نام سلطنتی قباد دوم را به خود داد، سپس به اسپاد گشنسپ دستور داد تا اتهامات علیه شاه مخلوع را هدایت کند.خسرو دستگیر و در خانه مهر-سپند زندانی گشت، مهرسپند دیگر ایرانی بود که از شیرویه در برابر پدرش پشتیبانی می‌کرد.با این حال خسرو تمامی اتهامات را یکی پس از دیگری رد کرد.[۱] اسپاد احتمالاً همان اسپادی است که Theophanes از او به عنوان برادرخوانده شیرویه یاد کرده و گفته که او هدایت مذاکرات صلح با امپراتور هراکلیوس را بر عهده داشته‌است[۱].چند ماه بعد، طاعون ویرانگری استان های غربی ایران را درنوردید و نیمی از جمعیت آن از جمله شیرویه را کشت. پسر هشت ساله شیرویه اردشیر سوم جانشین او شد[۲]، در حالی که پیروز خسرو به عنوان هزاربد جایگزین اسپادگشنسپ شد.[۳] سرنوشت اسپادگشناسپ زان‌پس نامعین است.
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Tafazzoli 1987, p. 743.
- ↑ Shahbazi 2005.
- ↑ Morony 2005, p. 92.
- Aspad Gushnasp. (2014, December 1). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 05:44, December 26, 2015, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Aspad_Gushnasp&oldid=636232412