اس‌ان ۱۹۸۷ای (به انگلیسی: SN 1987A) آخرین ابرنواختری بود که توسط بشر با چشم غیر مسلح رصد شد. یان شلتون، اخترشناسی که در رصدخانه لاس کامپاناس کار می‌کرد، این ابرنواختر را در سال ۱۹۸۷ در ابر ماژلانی بزرگ کشف کرد.

اس‌ان ۱۹۸۷ای
در بقایای اس‌ان ۱۹۸۷ای لایه‌های مختلفی از طیف‌ها دیده می‌شود: آرایه میلیمتری بزرگ آتاکاما data (ستاره‌شناسی رادیویی، in red) shows newly formed dust in the center of the remnant. تلسکوپ فضایی هابل (visible, in green) and تلسکوپ فضایی چاندرا (X-ray, in blue) data show the expanding shock wave.
گونه رویدادابرنواختر ویرایش این در ویکی‌داده
Type II (peculiar)
تاریخ۲۴ فوریه ۱۹۸۷ (۲۳:۰۰ ساعت هماهنگ جهانی)
رصدخانه لاس کامپاناس
صورت فلکیماهی زرین
بُعد05h 35m 28.03s
مِیل‏ 11.79″ 16′ ‎−69°
مبدأمبدأ (ستاره‌شناسی)
مختصات کهکشانیG279.7-31.9
فاصله۱۶۷٬۸۸۵ سال نوری (۵۱٫۴۷۴ کیلوپارسک)
میزبانابر ماژلانی بزرگ
ProgenitorSanduleak -69° ۲۰۲
Progenitor typeB3 supergiant
رنگ (B-V)+۰٫۰۸۵
ویژگی‌های مهمClosest recorded supernova since invention of telescope
اوج قدر ظاهری+۲٫۹
دیگر شناسه‌هاSN 1987A، AAVSO 0534-69، INTREF 262، SNR 1987A، SNR B0535-69.3، [BMD2010] SNR J0535.5-6916

سه و نیم سال پس از انفجار اس ان ۱۹۸۷ای؛ اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ هابل؛ تصاویر جدیدی از این ابرنواختر را به دست آوردند. تصاویر نشان می‌دهند که حلقه‌ای از گاز در حال تابیدن دور ستاره منفجر شده‌است.

بعد از اینکه تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۴ تعمیر شد، اس‌ان ۱۹۸۷ای دوباره مشاهده شد و این بار در اطراف آن سه حلقه نورانی دیده شد. این حلقه‌ها اثری از هیدروژن غنی شده اتمسفر بیرونی هستند که حدود ۲۰٬۰۰۰ سال قبل توسط بادهای ستاره‌ای از ستاره اجدادی؛ وقتی که یک ابرغول قرمز بوده، خارج شده‌است. این گاز منتشر شده به شکل یک ساعت شنی است؛ چون در سرتاسر خط استوای آن انتشار گاز مسدود شده‌است.

اس‌ان۱۹۸۷اِی یکی از شناخته‌شده‌ترین اجرام در آسمان نیمکره جنوبی است که موضوع مطالعات زیادی بوده‌است. زمانی که این ستاره در سال ۱۹۸۷ منفجر شد نزدیکترین و درخشان‌ترین ابرنواَختر در آسمان بعد از تقریباً ۴۰۰ سال بود. «اس‌ان۱۹۸۷اِی» در فاصله ۱۷۰ هزار سال نوری در ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد.[۱]

منابع ویرایش

  1. «جیمز وب جزئیات تازه‌ای را در یک ابرنواختر معروف کیهانی آشکار کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۰ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳.