افسوس (شهر)

شهری باستانی در فلات آناتولی

اِفِسوس (نیز اِفِسُس) (به یونانی: Έφεσος) یکی از شهرهای ایونیا در آناتولی (آسیای صغیر) باستان بود که امروز ویرانه‌های آن به عنوان مرکز گردشگری و باستان‌شناسی در سه کیلومتری جنوب شهر سلجوک استان ازمیر کشور ترکیه قرار دارد. ویرانه‌های افسوس یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های بر جای مانده از تمدن یونانیان در مدیترانه شرقی است.

افسس
Ἔφεσος
Efes
The roof of the Library of Celsus has collapsed, but its large façade is still intact.
نمایی از کتابخانه سلسوس در شهر افسوس
افسوس (شهر) در ترکیه واقع شده
افسوس (شهر)
موقعیت در ترکیه
موقعیتاستان ازمیر، ترکیه
منطقهایونیا
نوعاقامتگاه یونانیان باستان
محدودهWall circuit: ۴۱۵ هکتار (۱٬۰۳۰ جریب فرنگی)
Occupied: ۲۲۴ هکتار (۵۵۰ جریب فرنگی)
تاریخ
سازندهمهاجران یونانی آتیکها و ایونیان
ساخته‌شدهقرن دهم قبل از میلاد
رهاشدهقرن پانزدهم پس از میلاد
دوره‌هاGreek Dark Ages to سده‌های میانی پایانی
اطلاعات بیشتر
تاریخ‌های کاوش۱۸۶۳ تا۱۸۶۹, ۱۸۹۵
باستان‌شناسانجان ترتل وود، اتو بندورف
وبگاهEphesus Archaeological Site
آمفی تئاتر افسوس در جنوب غربی ترکیه

جاذبه‌های گردشگری این شهر، همه ساله جهانگردان بسیاری را به این منطقه جذب می‌کند. «افسوس» میزبان یکی از هفت کلیسای آسیا در کتاب «مکاشفه یوحنا» در «عهد جدید» بوده‌است و شاید انجیل یوحنا در این محل به رشته تحریر درآمده باشد. همچنین بسیاری بر این باورند که «هفت خفتگان افسوس» (در قرآن: أصحاب الکهف)، که مسلمانان آن‌ها را مقدس می‌دانند، در این شهر زندگی می‌کردند و در غاری نزدیک به آن، سال‌های بسیار به خواب رفته‌اند.[۱] کشف بسیاری از اسناد مربوط به مسیحیت و مذاهب پیشین، «افسوس» را در زمره مهم‌ترین بقایای تاریخی قرار داده‌است.

تخمین زده می‌شود که شهر افسوس در زمان رومیان بین ۳۳۶۰۰ تا ۵۶۰۰۰ نفر جمعیت داشته‌است؛ و سومین شهر بزرگ منطقه آناتولی بعد از شهرهای ساردیس و اسکندریه ترواس بوده‌است.[۲]

نام افسوس ویرایش

اِفِسوس یک واژه باستانی و به معنای شهر «ایزدبانوی مادر» است.[۳] این مکان نام خویش را از واژه باستانی هتیتی آپاشا گرفته‌است. از آنجا که یونانیها حرف «ش» را در زبان خود نداشتند و از این رو این نام در زبان ایشان از آپاشا به اِفِسوس مبدل گشت. اِفِسوس در زبان ترکی استانبولی «اِفِس» تلفظ می‌شود.

آپاشام یا اِفِسوس یکی از مراکز تجمع هیتی‌ها و تمدن میکنه‌ای بود و یکی از مهم‌ترین شهرهای آسیای کوچک بشمار می‌رفته که تاریخچه آن به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح می‌رسد. اولین بار در سال ۲۹۶ پ.م. محل این شهر توسط لیسیماخوس به مکان امروز منتقل گشته و به صورت بندری مهم متعلق به کشور پرگامون گردید.

باستان‌شناسی ویرایش

تاریخچه باستان‌شناسی در شهر افسوس به سال ۱۸۶۳ میلادی بازمی‌گردد. در آن زمان باستان‌شناسی به نام جان ترتل وود، از سوی موزه بریتانیا مسوولیت کاوش در معبد آرتمیس را به عهده گرفت. در سال ۱۸۶۹ او موفق به کشف پیاده‌رویی از معبد شد. در سال ۱۸۷۴ اکتشافات متوقف گردید و بار دیگر توسط اتو بندورف که یک باستان‌شناس آلمانی بود در سال ۱۸۹۵ از سر گرفته شد.

باستان شناسان تخمین می‌زنند که تنها ۱۵ درصد از شهر باستانی افسوس کشف شده‌است و از زیر خاک بیرون آورده شده‌است.[نیازمند منبع]

برخی از افراد مشهور ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. O'Mahony, Anthony (2004). "Louis Massignon, The Seven Sleepers of Ephesus". In Bartholomew, Craig G (ed.). Explorations in a Christian Theology of Pilgrimage. Aldershot, England: Ashgate. pp. 135–6. ISBN 0-7546-0856-5.
  2. Hanson, J. W. (2011). "The Urban System of Roman Asia Minor". In Bowman, Alan; Wilson, Andrew (eds.). Settlement, Urbanization, and Population. Oxford Studies on the Roman Economy. Vol. 2. Oxford, England: Oxford University Press. pp. 252–257. ISBN 978-0-19-960235-3.
  3. https://www.worldhistory.org/ephesos/#:~:text=The%20name%20of%20the%20city,,%20Crete,%20originated%20in%20Ephesus