التصاق شرمگاهی

اِلتِصاق شرم‌گاهی یا سمفیز زهار یک مفصل غضروفی است که از اتصال دو استخوان بی‌نام (هیپ) در جلو از قسمت سطح داخلی تنه شرمگاهی‌های چپ و راست ایجاد می‌گردد. در ساختمان این مفصل علاوه بر غضروف شفاف (هیالن)، یک دیسک یا بالشتکی از غضروف لیفی (فیبری) وجود دارد. نام‌های دیگر التصاق شرم‌گاهی عبارتند از سیمفیزیس پوبیس (به انگلیسی: Pubic symphysis) و ارتفاق عانه.

التصاق شرم‌گاهی
Symphysis pubis exposed by a coronal section. (Pubic symphysis visible at center left.)
#5 is Pubic symphysis
جزئیات
شناسه‌ها
لاتینsymphysis pubica, symphysis pubis
MeSHD011631
TA98A03.6.02.001
TA21855
FMA16950

التصاق شرم‌گاهی در حالت طبیعی حرکت چندانی ندارد، ولی در خانم‌ها در زمان‌های بارداری به‌علت شلی لیگامانی ناشی از تغییرات هورمونی، حرکات آن افزایش می‌یابد.

کالبدشناسی ویرایش

به سطح داخلی تنهٔ شرم‌گاهی که در تشکیل التصاق شرم‌گاهی شرکت می‌کند، سطح التصاقی[۱] می‌گویند که یک سطح مفصلی بیضی شکل است. سطوح مفصلی شرم‌گاه از غضروف شفاف تشکیل شده و از طریق یک دیسک یا صفحه‌ای از غضروف لیفی[۲] به‌هم متصل می‌گردند. سیمفیزیس پوبیس یک مفصل غضروفی ثانویه به‌شمار می‌آید، چون برخلاف نوع اولیه (که فقط غضروف هیالن دارد)، دارای غضروف‌های فیبری و شفاف است.

دو مفصل خاجی-تهیگاهی (ساکروایلیاک) و سیمفیزیس پوبیس، مفاصل لگن را تشکیل می‌دهند. به علت ارتباط مفاصل لگنی با یکدیگر، هرگونه اختلال در یکی از آن‌ها، ممکن است عملکرد دیگری را دچار مشکل کند. با ایجاد اختلال در ساختمان التصاق شرم‌گاهی، احتمال حساسیت و درد این ناحیه وجود دارد.

التصاق شرم‌گاهی در زمان بارداری ویرایش

در دوران حاملگی، شلی رباط‌ها ایجاد می‌شود که علت آن تغییرات هورمونی است. شل شدن رباط‌ها منجربه تحرک بیشتر از حد طبیعی مفاصل می‌گردد، به خصوص در مفاصلی که در تحمل وزن نقش دارند. میزان حرکات مفاصل خاجی ـ تهیگاهی و التصاق شرم‌گاهی که در حالت طبیعی تحرک کمی دارند، در زمان‌های بارداری افزایش می‌یابد، که این مسئله می‌تواند باعث بروز کمردرد و حساسیت التصاق شرم‌گاهی و نواحی اطراف آن گردد. معمولاً به‌علت رابطهٔ مفاصل لگنی با یکدیگر، گرفتاری و جابجایی‌های مفاصل خاجی ـ تهیگاهی با ناراحتی التصاق شرم‌گاهی همراه می‌شود.[۳] درصورت وجود اختلال قبلی در عملکرد این مفاصل، مشکلات فرد تشدید می‌گردد. چرخش‌های مفاصل خاجی ـ تهیگاهی و جداشدگی التصاق شرم‌گاهی می‌تواند به‌هنگام زایمان رخ دهد و همچنین برخی از ماهیچه‌های کف لگن را متأثر سازد.

مشکلات و آسیب‌ها ویرایش

برخی از عواملی که باعث اختلال در عملکرد التصاق شرم‌گاهی یا درد این ناحیه می‌گردند عبارتنداز:

  • گسیختگی التصاق شرم‌گاهی
  • آماس استخوان شرم‌گاهی (استئیت پوبیس) که عبارت است از التهاب (بدون عفونت) در ناحیه التصاق شرم‌گاهی که منجربه حساسیت و درد این قسمت و کشاله ران می‌گردد. عواملی همانند جراحی دستگاه ادراری و فعالیت‌های ورزشی خاصی چون فوتبال و تنیس ممکن است باعث این مشکل شوند. در استئیت شرم‌گاهی به تدریج چگالی استخوان در مفصل افزایش می‌یابد (استئواسکلروز).
  • آرتروز (DJD) التصاق شرم‌گاهی. آرتروز (استئوآرتریت) یک عامل تدریجی تخریب غضروف مفصلی است.
  • مشکلات سوخت‌وسازی که باعث رسوب کلسیم در التصاق شرم‌گاهی می‌شوند.
  • بیماری روماتیسمی همانند التهاب مهره خمیده (اسپوندیلیت آنکیلوزان)
  • حاملگی و زایمان

پانویس ویرایش

  1. Symphysial surface
  2. Fibrocartilage
  3. روستائی، محمد محسن. ص ۶۹

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  • روستائی، محمد محسن. فیزیوتراپی و ورزش درمانی در زنان و زایمان. انتشارات سنا. چاپ اول. شابک 2-16-6126-964