باز آلی

باز آلی یک ترکیب آلی است که ویژگی‌ها و رفتار یک باز را دارد. بازهای آلی معمولاً، اما نه همیشه، «پروتون‌پذیرند». آن‌ها معمولاً حاوی اتم نیتروژن هستند، که به‌راحتی می‌تواند پروتونه شود. آمین‌ها و ترکیبات ناجورحلقه حاوی نیتروژن، باز آلی هستند. بعضی از مثال‌های آن پیریدین، متیل آمین، ایمیدازول، بنزیمیدازول و هیستیدین هستند.

در دی‌اِن‌اِی ویرایش

در دی‌اِن‌اِی، نوکلئوتید هر رشته از طریق بازهای آلی در هر دو رشته به یکدیگر متصل می‌شوند. این اتصال بین دو باز آلی نوکلئوتیدهای دو طرف رشته است. به این بازهای متصل به هم باز مکمل گفته می‌شود. بازهای آلی به چهار شکل «سیتوزین»، «گوانین»، «تیمین (فقط در دی‌اِن‌اِی) » و «آدنین» و اوراسیل (فقط در آران‌ای) وجود دارند که از این میان، باز آدنین مکمل تیمین، و باز گوانین مکمل سیتوزین است. این توالی دورشته‌ای غیر قطبی و نامحلول در آب است.^[۱] پیوند بازهای مکمل با یکدیگر از طریق پیوند بین هیدروژن یک باز با مولکول نیتروژن یا اکسیژن باز مکمل حاصل می‌شود. این پیوند از نوع قوی کووالانسی نیست و در نتیجه به راحتی شکسته می‌شود و قابل جایگزینی است. به همین علت زنجیرهٔ دورشته‌ای دی‌اِن‌اِی را به زیپ لباس تشبیه کرده‌اند که به راحتی در اثر فشار یا گرمای بالا از یکدیگر جدا می‌شوند.^[۲]

پیوند مولکول هیدروژن بین دو باز مکمل آدنین-تیمین با گوانین-سیتوزین متفاوت است. در گوانین-سیتوزین سه مولکول هیدروژن پیوندی وجود دارد درحالی‌که در آدنین-تیمین دو مولکول هیدروژن پیوندی وجود دارد در نتیجه میزان تعداد بازهای مکمل گوانین-سیتوزین تعیین‌کنندهٔ استحکام دی‌ان‌ای می‌شود به‌طوری‌که هرچه مقدار آن بیشتر باشد دی‌ان‌ای مستحکم‌تر است.^[۳]

پانویس ویرایش

↑ Ponnuswamy, P. K.; Gromiha, M. M. (1994-08-21). "On the conformational stability of oligonucleotide duplexes and tRNA molecules". Journal of Theoretical Biology. 169 (4): 419–432. doi:10.1006/jtbi.1994.1163. ISSN 0022-5193. PMID 7526075.
↑ Clausen-Schaumann, H.; Rief, M.; Tolksdorf, C.; Gaub, H. E. (Spring 2000). "Mechanical stability of single DNA molecules". Biophysical Journal. 78 (4): 1997–2007. doi:10.1016/S0006-3495(00)76747-6. ISSN 0006-3495. PMC 1300792. PMID 10733978.
↑ Chalikian, T. V.; Völker, J.; Plum, G. E.; Breslauer, K. J. (1999-07-06). "A more unified picture for the thermodynamics of nucleic acid duplex melting: a characterization by calorimetric and volumetric techniques". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 96 (14): 7853–7858. doi:10.1073/pnas.96.14.7853. ISSN 0027-8424. PMID 10393911.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Organic base». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۷.

[1] Ponnuswamy, P. K.; Gromiha, M. M. (1994-08-21). "On the conformational stability of oligonucleotide duplexes and tRNA molecules". Journal of Theoretical Biology. 169 (4): 419–432. doi:10.1006/jtbi.1994.1163. ISSN 0022-5193. PMID 7526075.

[2] Clausen-Schaumann, H.; Rief, M.; Tolksdorf, C.; Gaub, H. E. (Spring 2000). "Mechanical stability of single DNA molecules". Biophysical Journal. 78 (4): 1997–2007. doi:10.1016/S0006-3495(00)76747-6. ISSN 0006-3495. PMC 1300792. PMID 10733978.

[3] Chalikian, T. V.; Völker, J.; Plum, G. E.; Breslauer, K. J. (1999-07-06). "A more unified picture for the thermodynamics of nucleic acid duplex melting: a characterization by calorimetric and volumetric techniques". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 96 (14): 7853–7858. doi:10.1073/pnas.96.14.7853. ISSN 0027-8424. PMID 10393911.

[۱]

[۲]

[۳]