شهرستان زرآباد

(تغییرمسیر از بخش زرآباد)

شهرستان زرآباد یکی از شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان ایران است. مرکز این شهرستان، شهر زرآباد است. شهرستان زرآباد با سطح زیر کشت بیش از 5000 هکتار و تولید سالانه 120 هزار تن موز پایتخت موز ایران به حساب می آید . [۱]

شهرستان زرآباد
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانسیستان و بلوچستان
مرکز شهرستانزرآباد
بخش‌هامرکزی، کاروان
سال تأسیس۱۴۰۰ خورشیدی
اداره
فرماندارکوروش محمدی
مردم
جمعیت۲۰٬۰۰۰ نفر (۱۳۹۵)
تراکم جمعیت۶ نفر بر کیلومتر مربع
جغرافیای طبیعی
مساحت۳٬۱۴۰ کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۵۴
وبگاهفرمانداری زرآباد

این شهرستان در تاریخ ۱۳ تیر ۱۴۰۰ از شهرستان کنارک جدا شد و مستقل گردید.[۲].[۳]

موقعیت جغرافیایی ویرایش

شهرستان زرآباد از شمال با شهرستان نیک‌شهر، از شرق با شهرستان کنارک، از غرب با شهرستان جاسک استان هرمزگان و از جنوب با دریای عمان همسایه است.

پیشینه نام ویرایش

دو دیدگاه در مورد نام زرآباد وجود دارد، دیدگاه اول :به دلیل نزدیکی به دریا و داشتن گمرک فعال (گمرک گالک یکی از قدیمی‌ترین گمرکات جنوب کشور)[۴] و از آن‌جایی که در زبان بومی محلی بلوچ به دریا زِر می‌گفتند به زرآباد شهرت پیدا کرده و دیدگاهی دیگر وجود دارد که بخاطر وجود زمین‌های حاصلخیز و از آن‌جایی که به باغات و مزارع در زبان بومی محلی زریبهَ گفته می‌شود به زرآباد که آباد شده به وسیله باغات و مزارع است شهرت پیدا کرده است.

لازم است ذکر شود که کشت و زرع من جمله موز، از دهه ۷۰ شمسی آغاز شده است. درصورتی که سکونت از مدتهاها قبل وجود داشته است. زرآباد قدیم نیز منطقه‌ای مسکونی در جنوب جهلو (زراباد جدید بعدی) بوده که رسمیت یافتن آن دوران پهلوی دوم صورت گرفته است.

اما اکنون، جهلو بعنوان مرکز زرآباد جدید رسمیت یافته است. نظر ب جاده ورودی از سمت کنارک که از کوه است، پس از پایین آمدن از کوه به این روستا می‌رسیم. جهل(johl) به معنی پایین می‌باشد.

آب و هوا ویرایش

زرآباد به دلیل نزدیکی به دریا دارای آب و هوای گرم و مرطوب است. هوای این نقطه از ایران در زمستان گرم و بهاری ست در تابستان به دلیل وزش بادهای موسمی از سمت دریا «مونسون» معتدل می‌باشد. داشتن چنین آب و هوایی سبب شده محصولات کشاورزی فراوانی نظیر موز، پاپایا (خربزه درختی)، گواوا (زیتون محلی)، انبه، کنار، چیکو و هندوانه، خربزه، .... در ان کشت و برداشت می‌شود. زرآباد دارای یکی از دشت‌های حاصلخیز کرانهٔ مکران می‌باشد[۵]

رودخانه‌های مهم ویرایش

رودخانه‌های زرآباد که سهم بسزایی در تأمین آب کشاورزی دشت زرآباد دارند بدین شرح می‌باشند:

  • رودخانه رابچ کاریانی[۶]
  • رودخانه بندینی[۷]
  • رودخانه کاروان[۸]

جاذبه‌های گردشگری ویرایش

 
نمایی از ساحل زیبای درک
 
برداشت موز از موزستان زرآباد
 
نمایی از شهر زرآباد
 
ساحل بکر و چشم نواز درک
 
ساحل صدفی

صنایع دستی ویرایش

حصیربافی و سوزن دوزی[۱۴] از صنایع دستی شاخص این شهر می‌باشد، کار بیشتر زنان این شهر سوزن دوزی است.

تقسیمات کشوری ویرایش

شهرستان زرآباد دارای ۲ بخش، ۴ دهستان و ۱ شهر به شرح زیر است:

شهرستان زرآباد ویرایش

بخش مرکز بخش جمعیت بخش ۱۳۹۵ نام دهستان مرکز دهستان جمعیت دهستان ۱۳۹۵ شهر جمعیت شهر ۱۳۹۵
مرکزی زرآباد ۱۱٬۰۱۷ نفر زرآباد شرقی زرآباد ۳٬۶۶۶ نفر زرآباد ۴٬۰۰۳ نفر
اسماعیل‌چات اسماعیل‌چات ۳٬۳۴۸ نفر
کاروان سورو ۸٬۹۸۳ نفر زرآباد غربی اسلام‌آباد لاش ۴٬۵۰۳ نفر ****************
تنبلان تنبلان ۴٬۴۸۰ نفر

جمعیت ویرایش

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان زرآباد برابر با ۲۰٬۰۰۰ نفر بوده است.[۱۵]

پانویس ویرایش

  1. ایرنا (4 اسفند 1401). «سالانه 120 هزارتن موز در زر آباد تولید میشود». ایرنا. دریافت‌شده در 2024. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  2. سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران (۲۰۲۱-۰۷-۰۷). «تصویب‌نامه در خصوص تقسیمات کشوری در شهرستان‌های دشتیاری، چابهار و کنارک در استان سیستان و بلوچستان مصوب ۱۴۰۰/۰۴/۱۳ هیئت وزیران». Qavanin.ir.
  3. «کشت بیش از ۵۰۰۰ هکتار موزستان در زرآباد پایتخت موز ایران». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۸ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در 17/02/2023. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  4. 10 (۲۰۱۶-۰۵-۲۵). «راه اندازی گمرک درگالک زرآباد کنارک رونق منطقه را به همراه دارد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  5. «صادرات محصولات کشاورزی از دشت زرخیز زرآباد کنارک به خارج از کشور - سفرزون». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  6. 10 (۲۰۱۳-۱۲-۱۵). «عملیات احداث دیوار حفاظتی رودخانه رابچ کاریانی در زرآباد پایان یافت». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۳.
  7. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (۱۳۹۸/۱۰/۲۱–۲۰:۱۸). «تخلیه ۴ روستا زرآباد در جنوب سیستان و بلوچستان». fa. دریافت‌شده در 2021-08-03. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  8. «آغاز لایروبی رودخانه کاروان زرآباد غربی- اخبار استانها تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۳.
  9. «هور هرگی - گوگل مپ». www.google.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  10. «زرآباد قطب تولید موز سیستان و بلوچستان - فارس». www.isna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  11. «روستای جد - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  12. «روستای درک زرآباد - سفرزون». www.safarzon.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  13. «نخلستان و چشمه چکه - گوگل مپ». www.google.com/maps. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  14. «سوزن دوزی بارزترین هنر بلوچستان است/ لزوم توجه به زنان سوزن‌دوز». mayarjal.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  15. «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۷.