'بُردِر کولی (به انگلیسی: Border Collie) یکی از نژادهای سگ پرورش‌یافته در اسکاتیش بوردرز است که برای نگهداری از گله، مخصوصاً گوسفندان، پرورش یافته‌است.[۱] این نژاد به‌طور خاص برای هوش و فرمان‌برداری پرورش داده شد.

بردر کولی
نام‌های دیگرسگ گله اسکاتلندی
(گاهی با سگ گله ولزی اشتباه گرفته می‌شود)
خاستگاهبریتانیا
اسکاتیش بوردرز
ویژگی‌ها
قد سگ‌ها ۴۸–۵۶ سانتیمتر (۱۹–۲۲ اینچ)
سگ ماده ۴۶–۵۳ سانتیمتر (۱۸–۲۱ اینچ)
وزن سگ‌ها ۱۴–۲۰ کیلوگرم (۳۱–۴۴ پوند)
سگ ماده ۱۲–۱۹ کیلوگرم (۲۶–۴۲ پوند)
پوشش پشم صاف یا ضخیم دو لایه
رنگ یک رنگ، دو رنگ یا سه رنگ و مرل آبی، مرل قرمز، مرل شکلاتی، جگری، مرل بنفش، شکلاتی، بنفش، آبی، مرل مشکی، مشکی، مشکی سایه‌دار، مشکی شکلاتی، سفید، قرمز، خال‌دار و نارنجی
طول عمر ۱۰–۱۷ سال، میانگین ۱۲ سال
استانداردهای باشگاه‌های سگ
FCI standard
نکته‌ها '
سگ (سگ)

این سگ‌ها با توجه به برخورداری از هوش بالا، انرژی بسیار و ساختار بدنی ورزیده، معمولاً در مسابقات سگ‌ها موفق عمل می‌کنند. از آن‌ها اغلب به عنوان باهوش‌ترین سگ‌های خانگی یاد می‌شود.[۲] امروزه هنوز هم از آن‌ها برای کار سنتی خود، یعنی گله‌داری، استفاده می‌شود.

ویژگی‌ها ویرایش

بردر کولی‌ها به‌طور کلی سگ‌هایی متوسط از لحاظ اندازه و دارای پشم متوسط هستند که معمولاً پرپشت است. پشم آن‌ها دولایه است و از صاف تا زمخت دیده می‌شود. گرچه سیاه و سفید معمول‌ترین الگوی رنگ دیده‌شده در بردر کولی‌ها است اما این سگ‌ها در هر رنگ دیگری نیز دیده می‌شوند. بعضی از بردر کولی‌ها ممکن است یک رنگ باشند.[۳]

رنگ چشم قهوه‌ای، آبی و گاهی رنگ‌های دیگر است.[۴]

قد نرها از جدوگاه ۴۸ تا ۵۶ سانتی‌متر و قد ماده‌ها ۴۶ تا ۵۳ سانتی‌متر است.

نیازها ویرایش

بردر کولی‌ها در مقایسه با دیگر نژادهای سگ، نیازمند ورزش فیزیکی و ذهنی روزانه بیشتری هستند.[۵] بردر کولی توسط بسیاری به عنوان باهوش‌ترین سگ در نظر گرفته می‌شود.[۲][۶] گرچه نقش اصلی این سگ گله‌داری است، اما محبوبیت آن به عنوان سگ‌خانگی رو به افزایش است.

سلامتی ویرایش

طول عمر ویرایش

طول عمر طبیعی بردر کولی چیزی بین ۱۰ تا ۱۴ سال است، با میانگین ۱۲ سال.[۷][۸]

علل اصلی مرگ عبارتند از: سرطان (۲۳/۶٪)، پیری (۱۷/۹٪) و آسیب‌های عروقی مغزی (۹/۴٪).[۷]

مشکلات متداول سلامتی ویرایش

ناهنجاری چشم کولی (CEA) و صرع از مهمترین بیماری‌های ژنتیکی در این نژاد هستند.[۹] CEA یک بیماری چشم مادرزادی و ارثی است که شبکیه، مشیمیه و صلیبیه را دربر می‌گیرد. این بیماری در بردر کولی‌ها به ندرت تأثیر منفی چشمگیری در دید می‌گذارد. گرچه بیماری PRA[۱۰] به آرامی شبکیه چشم را تجزیه می‌کند و می‌تواند باعث از دست دادن بینایی در شب شود و همچنین می‌تواند به نابینایی کامل در روز منجر شود.

تاریخچه ویرایش

بردر کولی از نژاد لندرس کولی پرورش پیدا کرده‌است، نژادی که به فراوانی در جزایر بریتانیا پیدا می‌شد. نام این نژاد احتمالاً از نام خاستگاه این سگ یعنی آنگلو-اسکاتیش بردر می‌آید.[۳]

در سال ۱۹۱۵، جیمز رید، دبیر انجمن بین‌المللی سگ گله (ISDS) در انگلستان برای نخستین بار از واژه بردر کولی استفاده کرد.[۱۱]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. The dog encyclopedia. Dennis-Bryan, Kim, Baggaley, Ann, John, Katie (First American ed.). New York: DK Publishing, Inc. pp. 49–51. ISBN 978-1-4654-2116-6. OCLC 859155647.{{cite book}}: نگهداری CS1: سایر موارد (link)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Coren, Stanley (1995). The Intelligence of Dogs: A Guide To The Thoughts, Emotions, And Inner Lives Of Our Canine Companions. Bantam Books. ISBN 978-0-553-37452-0. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «coren» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده‌است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "American Kennel Club - Border Collie". Akc.org. Retrieved 2010-09-13.
  4. "A Dog of a Different Color". Archived from the original on May 1, 2009.
  5. "A Border Collie Warning". Bcrescue.org. 2005-09-18. Archived from the original on 1997-05-30. Retrieved 2010-09-13.
  6. Coren, Stanley (2005). The Intelligence of Dogs: A Guide to the Thoughts, Emotions, and Inner Lives of Our Canine Companions (Paperback). The Free Press. ISBN 978-0-7432-8087-7.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ "Summary Results for Purebred Dog Health Survey for Border Collies" (PDF), Kennel Club/British Small Animal Veterinary Association Scientific Committee, 2004, retrieved 2010-04-03
  8. "How Long Will Your Dog Live". Retrieved 2019-02-28.
  9. Health and Genetics of Border Collies www.americanbordercollie.org. Retrieved 2018-01-02.
  10. "What To Know if You're Buying a Border Collie - Petplan Blog". www.petplan.com.au. Archived from the original on 4 April 2018. Retrieved 20 June 2019.
  11. Collie Breed History Lee Weston, www.barkbytes.com. Retrieved 2007-08-12.