برف و بوران ۱۳۵۰ ایران

کولاک و بورانی در اواسط بهمن ۱۳۵۰ در ایران

برف و بوران ۱۳۵۰ ایران کولاک و بورانی بود که در اواسط بهمن، بخش وسیعی از ایران را به گونه‌ای در برف و یخبندان فروبرد که سرانجام منجر به مرگ بیش از ۴۰۰۰ نفر شد و به خشکسالی سیزده ساله کشور پایان داد. برخی معتقدند، این رویداد به عنوان سخت‌ترین و مصیبت‌بارترین بوران در تاریخ نوشته‌شدهٔ بشر بوده‌است. همچنین در این مدت برخی از شهرهای کشور به دمای منفی ۳۷ درجه رسید (سرد تر از کمترین دمای قطب شمال) که این حادثه در کتاب گینس نیز ثبت شده‌است. به گزارش روزنامه های آن سال، محمد رضا پهلوی در آن هنگام، در کشور های خارجی مشغول تفریح و تفرج بوده و حاضر به برگشت نشد. [۴] [۵]

برف و بوران ۱۳۵۰ ایران
عده‌ای از مردم در حال کمک رسانی به یک خودروی حادثه دیده در جریان برف و بوران ۱۳۵۰ در ایران
تاریخبهمن ۱۳۵۰
مدت۱۴ روز
مکانایران[۱]
کشته‌هابیش از ۴۰۰۰ نفر[۲]
آسیب مالیمدفون شدن ۲۰۰ روستا زیر برف[۳]

آغاز و گسترش ویرایش

دوره‌ای از سرمای خیلی شدید و یخبندان گسترده بود که از چهاردهم بهمن سال ۱۳۵۰ آغاز شد.[۴] تلفات جانی یا مرگ ناشی از گرسنگی دیده نشد و در بعضی شهرها تا ۳۶ ساعت بارید و در تمامی مناطق روستایی شمال غرب تا مرکز ایران به ارتفاع ۳ متر و در برخی نقاط جنوبی‌تر ارتفاع آن به ۸ متر رسید. دمای فیروزکوه به منفی ۳۶ و خراسان نیز به منفی ۳۷ درجه رسید. سه شنبه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۵۰ وضع کشور به شکل کاملاً بحرانی درآمد و در بسیاری از شهرها وضع فوق‌العاده اعلام شد.[۶]

تلفات و خسارت ویرایش

در آن روز تعداد زیادی از نواحی جغرافیایی که به عنوان روستا یا دهستان از آنها یاد می‌شد، به‌طور کامل از بین رفتند به طوری که بعضی از محققان می‌گویند نزدیک به ۲۰۰ روستا به‌طور کامل از روی نقشه پاک شدند. طبق گزارش‌هایی که در سایت‌های خارجی، ایرانی و روزنامه‌های قدیمی دیده می‌شود، مصیبت بارترین حوادث اینها بودند؛ مدفون شدن ۱۲ روستا در منطقه سمیرم، مرگ بیش از هزار نفر در ارتفاعات گیلان، ۴۰ خانوار در یکی از روستاهای کشور، مدفون شدن یک قطار بزرگ با تمام سرنشینانش. بنابر گزارش‌های روزنامهٔ اطلاعات در همان روزها، شهر اردکان در استان فارس و روستاهای اطراف آن از جمله مناطقی بودند که بیشترین تأثیر را بر اثر بوران متحمل شدند. همچنین در روستاهای کاکان یاسوج و کمهر سپیدان فارس هیچ فرد زنده‌ای باقی نماند. در شمال غرب نیز، در نزدیکی مرز ایران و ترکیه، روستای شکلاب به‌همراه صد نفری که در آن ساکن بودند در زیر انبوه برف دفن شد.[۷][۸]

هشت روز از کولاک شدیدی که در ایران شروع شده بود می‌گذشت و اغلب جاده‌های کشور بسته شده بودند. کامیون دارهایی که در راه مانده بودند و می‌دیدند مردم گرسنه هستند قید مال شان را زدند و خوراکی‌هایی که بار زده بودند را با مردم تقسیم کردند. گاهی اوقات سرما آنقدر در جاده‌ها شدت می‌گرفت که مردم مجبور می‌شدند هر چیزی را که دم دست شان است بسوزانند و خودشان را گرم کنند. در این میان بار کامیون‌های زیادی هم سوزانده شد تا مردم از سرما یخ نزنند. حیوانات وحشی هم که دیگر خوراکی برای تغذیه نداشتند، از پناهگاه‌های خودشان به شهرها آمدند و به ترس مردم افزودند.[۷]

پایان ویرایش

تقریباً از ۲۴ بهمن ماه ۱۳۵۰ دمای هوا کم‌کم افزایش پیدا کرد و بوران شدید و سهمگین به کار خود در کشور پایان داد اما تبعات آن همچنان ادامه یافت. پس از آن بیماری‌های آنفولانزا و سرماخوردگی‌های شدید به سراغ مردم آمد و عده ای دیگر نیز به این دلیل جان سپردند.[۹]

جستارهای وابسته ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

  1. Joanne O'Sullivan (1 February 2013). Bizarre Weather: Howling Winds, Pouring Rain, Blazing Heat, Freezing Cold, Hurricanes, Earthquakes, Tsunamis, Tornadoes, and More of Nature's Fury. Charlesbridge. pp. 136–. ISBN 978-1-60734-536-7.
  2. "TOP GLOBAL WEATHER, WATER AND CLIMATE EVENTS OF THE 20 TH CENTURY" (به انگلیسی). NOAA. Archived from the original on 19 October 2011. Retrieved 23 January 2016.
  3. Jack Goldstein; Frankie Taylor (21 July 2015). 101 Amazing Facts about Natural Disasters. Andrews UK Limited. pp. 32–. ISBN 978-1-78538-209-3.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ بوران ۱۳۵۰ :شدیدترین بوران تاریخ معاصر ایران و جهان | شبکه هوا و فضا
  5. «آخرین خبر | برگی از تاریخ/ برف و بوران مرگبار سال ۱۳۵۰ و سفر تفریحی که لغو نشد!». آخرین خبر. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۱۲.
  6. «Missing Put at 6,000 in Iranian Blizzard» (به انگلیسی). The New York Times. ۱۹۷۲-۰۲-۱۱. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۶.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/517848/سهمگین-ترین-بوران-دنیا-در-گینس-به-نام-ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۶. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  8. "40 Years Ago, Iran Was Hit by the Deadliest Blizzard in History" (به انگلیسی). Mental Floss. Retrieved 23 January 2016.
  9. «(تصاویر) وحشتناک‌ترین بوران دنیا در گینس به نام ایران». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۶.