بطری لِیدِن (یا لایدن) یک قطعه الکتریکی ابتدایی است که بار الکتریکی را در ولتاژ بالا (از یک منبع خارجی) روی هادی‌های الکتریکی داخل و خارج بطری شیشه‌ای ذخیره می‌کند. این وسیله شبیه یک خازن است.[۱][۲]

نمونه پیشین بطری لیدن پر از آب که از بطری و میله‌ای که از درب بطری وارد شده و اتصال با آب را فراهم می‌کند
شکل رایج‌تر بعدی، که از برگه‌های فلزی استفاده می‌کند، ۱۹۱۹

اختراع آن به روحانی آلمانی کلایست در ۱۱ اکتبر ۱۷۴۵ و متخصص هلندی پیتر فن موسخنبروک از لیدن در ۱۷۴۵–۱۷۴۶ نسبت داده شده‌است.[۳] این اختراع، برای کوشش در ساخت آن، به نام دانشگاه لیدن نام‌گذاری شده‌است.

بطری لیدن برای بسیاری از آزمایش‌های اولیه در برق به کار می‌رفت و ساخت آن در مطالعه الکترواستاتیک مهم بود، چرا که نخستین وسیله برای جمع‌آوری و نگه‌داری بار الکتریکی زیاد بود.[۴]

ساختار ویرایش

این ویسله از یک بطری شیشه ای ساخته شده که سطح درونی و بیرونی ان با ورق نازک قلع پوشیده شده است. ورقه درونی توسط سیم یا زنجیر فلزی به فلزی ثابت داخل بطری اتصال دارد. امروزه برای برای باردار کردن بطری لیدن، روی بدنه فلزی و سر میله فلزه سوکت هایی نصب می کنند که از طریق آنها خازن توسط مولد وان دو گراف باردار می شود .

منابع ویرایش

  1. Dummer, G. W. A. (1997). Electronic Inventions and Discoveries, 4th Ed. Institute of Physics Publishing. p. 1. ISBN 978-0-7503-0376-7.
  2. Carman, A.P. (1916). Duff, A.W. (ed.). Electricity and magnetism (4th ed.). Philadelphia: Blakiston's Son. p. 361.
  3. Heilbron, J.L. (1979). Electricity in the 17th and 18th Centuries: A Study of Early Modern Physics. University of California Press. p. 309. ISBN 978-0-520-03478-5. "Pieter (Petrus) van Musschenbroek". Compilation of biographies about Musschenbroek available from the Internet. 22 May 2004. Archived from the original on 26 March 2009. Retrieved 4 June 2019.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  4. Baigrie, B. (2007). Electricity and Magnetism: A Historical Perspective. Greenwood Press. p. 29. ISBN 978-0-313-33358-3.