بهادر یگانه

بهادر یگانه، متخلص به یگانه (زادهٔ بیستم بهمن ماه ۱۲۹۹ قزوین – درگذشتهٔ چهارم مهرماه ۱۳۶۳ تهران)، شاعر، ترانه‌سرا و حقوقدان ایرانی بود.

او از چهره‌های موسیقی ایران بود که با خلق ترانه‌هایی بی‌بدیل سهم بسزایی در شکوفایی موسیقی سنتی ایرانی داشته‌است. تصنیف‌های خاطره‌انگیز و زیبای «رسوای زمانه» و «راز دل» از جمله آثار ترانه‌سرایی او است که خوانندگان بسیاری تاکنون از آن الهام گرفته‌اند.

زندگی‌نامه

بهادر یگانه پس از پایان رساندن تحصیلات متوسطه در وزارت کشور استخدام شد و با ادامه تحصیل از دانشکده حقوق فارغ‌التحصیل گردید. وی پس از چندی به جهت عشق فراوان به ادبیات فارسی به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران رفته وتا مدارج عالی پیش رفت.

یگانه در استانداری استان فارس سالیانی مشغول به خدمت شد تا این که در سال ۱۳۴۳ از شیراز به تهران رهسپار شد . مدتی در شهرداری پایتخت مشغول به خدمت گردید تا سرانجام درسال ۱۳۵۳ درسمت دادستان اداری بازنشسته شد.او همچنین به عنوان اولین وآخرین کارشناس اشعارمسروقه مدتی در دادگستری مشغول فعالیت بود. زنده یاد یگانه سالها بصورت استادپروازی دردانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان به تدریس ادبیات فارسی اشتغال داشت.همزمان درکنارمشاغل حرفه ای به ادامه فعالیت هنری خود با ترانه‌سرایی به همکاری شورای موسیقی رادیو و برنامه رادیویی گل‌ها پرداخت، این فعالیت تا پایان دوره پهلوی در سال ۱۳۵۷ ادامه یافت .بعضا فیلمنامه هایی به مرحوم یگانه جهت ویرایش ارجاع می شد وفیلم دختر فال‌گیر به کارگردانی سیروس جراح‌زاده و با بازی سیروس شاندرمنی، با فیلمنامه‌نویسی بهادر یگانه بود که در سال ۱۳۵۱ ناتمام ماند و هرگز اکران نشد.

وی مقدمه‌ای نیز بر دیوان علی اشتری متخلص به «فرهاد» نگاشته‌است. وی پس ازانقلاب سال ۱۳۵۷ برای همیشه کارترانه سرایی راکنارگذاشت و با هیچ سازمان و نهاد فرهنگی تا واپسین دم زندگانی همکاری نداشت.

بهادر یگانه سال ۱۳۶۳ در ۶۳ سالگی براثر ایست قلبی در تهران درگذشت. همسران: مرحومه پوران حریری . مرحومه پریچهر سنندجی فرزندان:کورش . پیمانه . پیمان

آثار

اکثر ترانه‌ها و تصنیفهای بهادر یگانه به شهرت رسیده‌اند و جزو آثار ماندگار موسیقی کلاسیک ایران به‌شمار می‌آیند که توسط خوانندگان سرشناس آن دوران مانند زنده یاد شجریان( یاروفادار) زنده یاد قوامی (تصنیف ابوعطا) زنده یاد الهه (رسوای زمانه) زنده یاد محمودی خوانساری (میخانه ،لاله پرپر) زنده یاد ناهید (قسم به خدا) زنده یاد عبدالوهاب شهیدی( کعبه )زنده یادهایده( راز دل) زنده یاد مهستی (جدایی تو ) زنده یاد دلکش (ترک هوس) زنده یادمرضیه (قهر بیجا) با آهنگسازی آهنگسازانی چون همایون خرم، انوشیروان روحانی، عطاالله خرم، اسدالله ملک، جواد لشکری اکبرمحسنی و… اجرا شدند. یکی از آثار بهادر یگانه توسط احمد ظاهر، هنرمند اسطوره یی افغانستان، نیز اجرا شده‌است. آهنگ از برای غم من سینه دنیا تنگ است/ بهر این موج خروشان دل دریا تنگ است - از آثار جاویدانه احمد ظاهر به حساب می‌رود.

رسوای زمانه

تصنیف «رسوای زمانه» یکی از معروفترین ترانه‌های وی می‌باشد که الهه با اجرای آن به رادیو راه یافت و باعث مشهور شدن این خواننده و ترانه‌سرای آن گردید. این ترانه از شاهکارهای استاد همایون خرم آهنگساز و موسیقی دان ایرانی است. این ترانه تاکنون توسط خوانندگانی دیگر چون مرضیه، هایده، مهستی، شکیلا، جهان، علیرضا قربانی، بابک رادمنش و … بازخوانی شده‌است.

راز دل

متن تصنیف «راز دل» که در دستگاه همایون، با مایه بیات اصفهان و آهنگسازی همایون خرم نواخته شد و اولین بار توسط الهه اجرا گردید و سپس با صدای هایده و علیرضا قربانی بازخوانی شده‌است.

ایران من (تصنیف)، جهان گذران، لاله و گل، موج آتش، جدایی، سراب و… از دیگر آثار ماندگار بهادر یگانه هستند که توسط الهه، مهستی، شهلا سرشار، پروین، نسرین، ایرج و… اجرا شده‌اند.

جستارهای وابسته

• رسوای زمانه (آلبوم)
• ترانه‌شناسی الهه
• ترانه‌شناسی ایرج
• ماه‌بانو