بی‌آروارگان (Agnatha) بالارده‌ای از ماهیان بدون آرواره در شاخه طنابداران از زیرشاخه مهره‌داران هستند.

بی‌آروارگان
محدودهٔ زمانی: صفر تا ۵۳۰ میلیون سال
دهان‌گردماهی رودخانه‌ای اروپایی[۱]
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
زیرشاخه: مهره‌داران
بالارده: بی‌آروارگان
ادوارد درینکر کوپ، ۱۸۸۹

بی‌آروارگان نخستین بار در سنگواره‌های اواخر دورهٔ کامبرین به‌دست آمدند. بی‌آروارگان تا میانه‌های دوران دیرین‌زیستی گروه موفقی بودند، ولی گوناگونی آن‌ها چنان زیاد نبود. در مقطعی از دورهٔ دونین، دو پیشرفت، ماهی‌ها را متحول ساخت. از زوج قدامی شکاف‌های آبشش، آرواره‌ها تکامل یافتند و تعداد باله‌ها زوج گردید. گرچه هنوز هم ممکن است جانورانی نظیر مارماهی نمایندهٔ بی‌آروارگان باشند، ولی خود آن‌ها نابود شده‌اند.

ماهی‌های آرواره‌دار از نظر انتخاب نوع غذا گسترش بسیار زیادی یافتند و تعادلشان به هنگام شنا بهتر شد و در نتیجه بطرز چشم‌گیری تنوع یافتند و شاخه-شاخه شدند.

منابع و پانویس‌ها ویرایش

  • والنتین، جیمز: تکامل گیاهان و جانوران پرسلولی، مترجم: وحید موحد. در: مجله «هدهد». دی ۱۳۶۰ - شماره ۲۸. (۱۷ صفحه - از ۷۰۰ تا ۷۱۶).
  1. Lampetra fluviatilis