تلخاب (فراهان)
تَلخاب شهری از توابع بخش مرکزی شهرستان فراهان در استان مرکزی است. زبان اکثریت مردم تلخاب زبان خلجی می‌باشد.[۱] تلخاب براساس مصوبهٔ هیئت وزیران در ۱۳ آبان ۱۳۹۷ از روستا به شهر تبدیل شد.[۲]
| تلخاب | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | مرکزی |
| شهرستان | فراهان |
| بخش | بخش مرکزی |
| مردم | |
| جمعیت | ۳،۶۸۱ نفر (۱۳۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۳۵۰ کیلومتر مربع |
| ارتفاع | ۱۹۷۶ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۴۰۰ م‌م |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۸۶۵۸۲۳ |
  تلخاب | |
جمعیت ویرایش
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳،۶۸۱ نفر (۱۱۶۲ خانوار) بوده‌است؛ که از این میان ۱۸۶۰ نفر مرد و ۱۸۲۱ نفر زن هستند.[۳]
موقعیت جغرافیایی و آب‌وهوا ویرایش
تلخاب تا شهر فرمهین ۳۱، تا اراک ۷۶ و تا تفرش ۷۶ کیلومتر فاصله دارد. ارتفاع شهر تلخاب از سطح دریا ۱۹۶۵ متر و آب‌وهوای آن معتدل مایل به سرد است. وسعت این شهر حدود ۲۰۰ کیلومتر مربع است.
همسایه‌ها ویرایش
تلخاب از شمال با روستای آرزومند و از جنوب با روستای شیرین‌آباد و شتریه، از شرق با روستای چاقر، فشک و کاظم‌آباد و از غرب با شهر خنجین و روستای رکین و ضیاآباد همسایه است.
زبان ویرایش
زبان اصلی این شهر زبان خلجی است و به علت همجواری با روستاهای ترک دیگر، زبان ترکی آذربایجانی نیز در این منطقه رواج دارد.
خاندان ویرایش
جمعیت این شهر از چندین طایفه تشکیل شده است. از جمله: نظری، جعفری، حاتم‌خانی، تمرچی، تکنه‌ای، عابدینی، شیرخوان، علی‌حسینی.
کوه‌ها ویرایش
از کوه‌های این شهر می‌توان به کوه پریز (فیروز) و پیرک در شمال تلخاب، کوه یلان تپه در جنوب غربی، کوه یوزلیک تپه در شرق و کوه دربند چسبیده به شهر و کوه قارشو، تپه دونه و قوش قیه سی اشاره کرد.
غارها ویرایش
در غرب تلخاب دو غار با نام‌های بالا دام دام (دام دام کوچک) و یکه دام دام (دام دام بزرگ) وجود دارد که حدود ۱۵۰۰ متر از هم فاصله دارند و پیشینیان معتقد بودند این دو به هم متصل هستند. برخی دیگر از اهالی معتقدند که زیر این شهر غار بزرگی وجود دارد که دهانه آن هنوز پیدا نشده‌است. برای اثبات این مدعا می‌توان به چاه‌هایی که اهالی کنده‌اند و زیر آن‌ها خالی شده و به دالان‌های بزرگی رسیده‌است، اشاره کرد.
گسل معروف تلخاب نیز با همین نام معروف است.
مزارع ویرایش
این شهر تعداد ۸۵ مزرعه دارد. از جمله: مکینه، تکنه، یوسف‌آباد، کیت کمر، قاراکمر و گاداملوق.
آب معدنی ویرایش
چشمه آب معدنی گازدار این شهر که در مرکز آن قرار دارد. آب این چشمه در تمام فصول سال جاری است و مردم شهر از گذشته‌های دور از آن برای آشامیدن استفاده می‌کرده‌اند. با وجود ایجاد شبکه آب لوله‌کشی، بسیاری از مردم شهر هنوز هم از آب این چشمه برای آشامیدن و تهیه دوغ سنتی استفاده می‌کنند. نام تلخاب نیز به دلیل ته‌مزهٔ تلخی است که آب این چشمه دارد.
منابع ویرایش
- ↑ «زبان «ترکی خلجی» ثبت ملی شد». اطلاع ما.
- ↑ «تصویب نامه در خصوص تبدیل روستای تلخاب شهرستان فراهان در استان مرکزی به شهر». سامانهٔ ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران. ۱۳ آبان ۱۳۹۷.
- ↑ «جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران. دریافت‌شده در ۱۸ مهر ۱۴۰۱.