جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۷۴–۱۷۶۸)

جنگ روسیه و عثمانی (انگلیسی: Russo-Turkish War) یک درگیری نظامی بزرگ بود که به غلبهٔ امپراتوری روسیه بر امپراتوری عثمانی منجر شد. با پیروزی روسیه کاباردیا، بخشی از مولداوی، ناحیهٔ یدیسان بین رودهای بوگ جنوبی و دنیپر، و شبه‌جزیره کریمه به منطقه نفوذ روسیه افزوده شد. اگر چه در نتیجهٔ سلسله پیروزی‌های امپراتوری روسیه قلمروهای قابل توجهی از جمله جلگه پنتی-خزری به تصرف روسیه درآمد، به دلیل کشمکش درون سیستم دیپلماتیک اروپا برای حفظ موازنه قدرت و جلوگیری از هژمونی روسیه بر اروپای غربی، وسعت مناطق ضمیمه شده به خاک روسیه تا حدی محدود شد.

جنگ روسیه و عثمانی (۱۷۶۸-۱۷۷۴)

تمثیل پیروزی کاترین بر ترک‌ها (۱۷۷۲) اثری از استفانو تورلی.
تاریخ۱۷۶۸–۱۷۷۴
موقعیت
نتایج پیروزی قاطع روسیه
عهدنامه کوچوک قینارجه
تغییرات
قلمرو
امپراتوری عثمانی کرچ، انیکال، کاباردینو-بالکاریا و بخشی از یدیسان را به روسیه واگذار کرد.
خانات کریمه به یک دولت متکی روسی تبدیل شد.
طرف‌های درگیر

 امپراتوری روسیه

شورشیان یونانی
پادشاهی کارتلی-کاختی
پادشاهی ایمرتی
ایالت مصر

 امپراتوری عثمانی

فرماندهان و رهبران

روسیه کاترین دوم روسیه
روسیه پيوتر روميانتسف
روسیه گریگوری پوتمکین
روسیه الکسی اورلوف
روسیه الکساندر سوورف
روسیه فئودور اوشاکوف

روسیه هاینریش توتلبن
پترو کالنیشفسکی
پاناگیوتیس بناکیس
ایراکلی دوم
سلیمان یکم
علی بیک

امپراتوری عثمانی مصطفی سوم
امپراتوری عثمانی عبدالحمید یکم
امپراتوری عثمانی خلیل پاشا عیوض‌زاده
امپراتوری عثمانی کاپودان پاشا

جمهوری خودمختار کریمه کاپلان دوم
قوا
روسیه ۱۲۵٬۰۰۰[۱] امپراتوری عثمانی ۲۰۰٬۰۰۰[۲]
جمهوری خودمختار کریمه ۱۰۰٬۰۰۰

با این وجود، روسیه توانست از ضعف امپراتوری عثمانی، پایان جنگ هفت‌ساله، و عقب نشینی پادشاهی فرانسه از لهستان استفاده کرده و موقعیت خود را به عنوان یکی از ابر قدرت‌های اروپا تثبیت کند.[۳] جنگ روسیه را در موقعیتی تقویت شده برای توسعهٔ قلمرو خود و حفظ هژمونی بر مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی قرار داد، که در نهایت منجر به اولین تجزیه لهستان شد. شکست ترک‌ها همچنین شامل از دست دادن کنترل انحصاری بر ملت، و آغاز کشمکش بین کشورهای اروپایی بر سر موانع برقراری توازن قوا و در نهایت منجر به سرنگونی امپراتوری عثمانی پس از جنگ جهانی اول شد.

منابع ویرایش

  1. История войн (Энциклопедия для детей); M. Avanta, 2007; p. 277
  2. Petrov, Andrei Nikolaevich (1893). Влияние турецких войн с половины прошлого столетия на развитие русского военного искусства / The Influence of The Turkish Wars from half the last century on the development of Russian Military Art. Russian Military Printing House, St. Petersburg. p. 32.
  3. Schroeder, Paul W. (1994). The Transformation of European Politics 1763–1848. New York: Oxford University Press. p. 35. ISBN 0198221193.

پیوند به بیرون ویرایش