رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی

رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی (به انگلیسی: Radio Free Europe/Radio Liberty، مخفف: RFE/RL) یک سازمان خبررسانی مستقل است که توسط کنگره ایالات متحده از طریق هیئت مدیران شورای اطلاع‌رسانی بین‌المللی آمریکا یا «بی.بی.جی» حمایت می شود و برای کشورهای واقع در اروپای شرقی، آسیای میانه، و خاورمیانه «که گردش آزاد اطلاعات در آنها یا توسط مقامات دولتی ممنوع شده یا کاملاً توسعه نیافته» خبر، اطلاعات و تحلیل ارائه می‌دهد.[۱][۲] آژانس رسانه‌های جهانی ایالات متحده بر رادیو آزادی نظارت می‌کند.[۳]

رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی
کوته‌نوشتRFE/RL
شعاررسانه آزاد در جوامع غیر آزاد
بنیان‌گذاری1949 (Radio Free Europe), 1953 (Radio Liberty), 1976 (merger)
گونهسازمان ۵۰۱ (سی)
هدفانتشار اخبار و گزارش‌های دقيق و عينی و بی‌طرفانه را با هدف گردش آزاد اطلاعات در چارچوب اصول روزنامه‌نگاری
ستادPrague Broadcast Center
مکان
زبان رسمی
انگلیسی, آلبانیایی، ارمنی، عربی، آذربایجانی، بوسنیایی، چچنی، دری، قزاقی، مراکشی، پشتو، فارسی، روسی، تاجیکی، ترکمنی، اوکراینی و رومانیایی
President
Thomas Kent (since June 27, 2016); Kenneth Weinstein, the Acting Chairman of the Broadcasting Board of Governors, is Chairman of RFE/RL's corporate board (since January 2017).
سازمان مادر
آژانس رسانه‌های جهانی ایالات متحده
بودجه
$۱۰۸٬۴۱۴٬۰۰۰ (سال مالی ۱۶)
کارمندان
487
وبگاه
ساختمان دفتر مرکزی رادیو اروپای آزاد در پراگ

رادیو اروپای آزاد/ رادیوآزادی برپایه قوانین ایالات متحده ملزم شده است با خبرنگاری حرفه‌ای،بی‌طرفانه و مبتنی بر واقعیات به مخاطبانش خدمات‌رسانی کند. مقام‌های ایالات متحده، از جمله مدیر ارشد اجرایی «بی.بی.جی.»، از دخالت در نحوه گزارشگری اخبار از سوی رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی منع شده‌اند. ماموریت این سازمان گسترش ارزش‌ها و نهادهای دمکراتیک است برای ارائه آنچه که بسیاری از مخاطبان در محل زندگی خود به آن دسترسی ندارند، یعنی اخبار سانسور نشده،گفتگوی مسئولانه و بحث آزاد.[۴]

این رسانه به عنوان منبعی خبری برای جریان پروپاگاندا در ۱۹۴۹ توسط کمیته ملی، برای اروپا تأسیس شد و تا ۱۹۷۲ از سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) تأمین بودجه می‌شد.[۵][۶] در جریان اولین سال‌های حیات رادیو اروپای آزاد، سیا و وزارت امور خارجه آمریکا رهنمودهای سیاستی وسیعی صادر کردند و سیستمی توسعه یافت که در آن سیاست سخن پراکنی از طریق مذاکرات بین سیا، وزارت امور خارجه و کارکنان این رادیو تعیین می‌شد.[۷]

رادیو اروپای آزاد هنوز در اروپا و خاورمیانه حضور فعال دارد و برنامه‌های خود را به مدت هزار ساعت در هفته، روی امواج کوتاه، AM، FM رادیویی و یک وب‌گاه و به ۲۸ زبان زنده دنیا از جمله آلبانیایی، ارمنی، عربی، آذربایجانی، بوسنیایی، چچنی، دری، قزاقی، مراکشی، پشتو، فارسی، روسی، تاجیکی، ترکمنی، اوکراینی و رومانیایی ارائه می‌کند.

تاریخچه ویرایش

پس از تأسیس کمیته ملی اروپای آزاد در سال ۱۹۴۹ در نیویورک، نیاز به وجود یک ابزار رسانه‌ای احساس می‌شد. از این رو مدیران کمیته اقدام به راه اندازی دفتر مرکزی رادیو اروپای آزاد در مونیخ آلمان کردند. این رادیو نخستین برنامه خود را با موج کوتاه در تاریخ ۴ ژوئیه ۱۹۵۰ روی حوزه چک و اسلواکی مخابره کرد.

رادیو اروپای آزاد از همان ابتدا (تاکنون) بودجه خود را از کنگره آمریکا دریافت می‌کرد و تا سال ۱۹۷۱ کارکنان آن باید حتماً از سوی سازمان سیا گزینش می‌شدند. در حقیقت برنامه‌های این رادیو بخشی از پروژه جنگ روانی سیا را علیه پرده آهنین کمونیسم تشکیل می‌دادند.

موضوع تأمین هزینه‌های رادیو توسط سیا تا سال ۱۹۷۱ یعنی زمانی که اساسنامه سازمان تحت قوانین موسسه‌های غیرانتفاعی و غیردولتی بازنویسی شد، افشای عمومی نشده بود.

در سال ۱۹۷۶، رادیو اروپای آزاد با یک سازمان مشابه دیگر به نام رادیو آزادی که فعالیت‌های ضد کمونیستی داشت و بودجه‌اش توسط کنگره آمریکا تأمین می‌شد، ادغام و از آن پس، رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی (RFE/RL) نام گرفت. گفتنی است رادیو آزادی با ماهیتی کاملاً مشابه در سال ۱۹۵۱ و توسط کمیته آمریکایی موسوم به «آزادی مردم روسیه» تأسیس شده بود.

مقام‌های اتحاد جماهیر شوروی برای مقابله با برنامه‌های این رادیو از هیچ تلاشی فروگذار نبودند که از آن جمله می‌توان به پارازیت انداختن روی امواج اشاره کرد. به علاوه گوش کردن به برنامه‌های این رادیو در اغلب کشورهای کمونیستی شرق اروپا غیرقانونی و با دشواری همراه بود.

مجموعه این تدابیر و اقدام‌ها تا سال ۱۹۸۸ ادامه داشت. در مقابل، سازمان سیاست گسترش و توسعه فعالیت‌های خود را پیگیری می‌کرد که اجرای برنامه به زبان افغانی در قالب رادیو آزاد افغانستان بین سال‌های ۸۵ تا ۹۳ از آن جمله بود. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۹۰ به کاهش بودجه رادیو منجر شد. مقر مرکزی رادیو در سال ۹۵ به پراگ، پایتخت جمهوری چک منتقل و از حجم برنامه‌های اروپایی کاسته شد.

در مقابل، خاورمیانه به صدر دستور کار رادیو منتقل شد. به‌طوری‌که دو سرویس جدید رادیو عراق آزاد (به عربی) و بخش فارسی از سال 1382 شمسی آغاز به کار کردند.[۸] یک سال بعد سرویس رادیو کوزوو راه اندازی و در سال ۲۰۰۲ رادیو افغانستان آزاد مجدداً فعالیت خود را سر گرفت. هم‌زمان سرویس فارسی رادیو اروپای آزاد به رادیو فردا تغییر نام یافت.

موقعیت فعلی ویرایش

در حال حاضر، رادیو اروپای آزاد / رادیو آزادی به رغم دریافت بودجه از کنگره آمریکا، با هدف اشاعه و گسترش اصول دموکراسی، به‌طور مستقل و غیر دولتی و بدون وابستگی به طیف‌های خاص سیاسی برنامه‌های بین‌المللی خود را به مناطق شرق و جنوب شرق اروپا، روسیه، قزاقستان، آسیای میانه، خاورمیانه و جنوب غربی آسیا مخابره می‌کند.

این رادیو در ۱۹ کشور مختلف دنیا دفتر دارد و علاوه بر پرسنل ثابت و ژورنالیست‌هایی که در این دفترها استقرار یافته‌اند، از همکاری بیش از ۷۵۰ گزارشگر حق‌التحریری (غیر ثابت) محلی و بومی در کشورهای مختلف بهره می‌گیرد.

این رادیو از سال ۹۶ به این سو، فعالیت خود را براساس همکاری و مشارکت با ۲۴۰ سازمان مختلف بین‌المللی پایه نهاده و با بهره‌گیری از ابزارهای جدید رسانه‌ای و فناوری، بر دامنه مخاطبان خود افزوده است.

براساس نظرسنجی رادیو از مخاطبان، ۵۸ درصد از مجموع شنوندگان از ۱۸ کشور تحت پوشش، به‌طور مستمر و همیشگی، شنونده این رادیو هستند. تارنمای اینترنتی رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی با ارائه برنامه‌های چند زبانه و چند رسانه‌ای (متن و تصویر و صدا) در افزایش مخاطبان آن تأثیر چشمگیری داشته، به‌طوری‌که تنها در ماه مارس ۲۰۰۷ صفحات خبری سایت به تقریب ۵/۲۰ میلیون بازدیدکننده داشته‌اند.

در حال حاضر ریاست رادیو بر عهده دکتر «جفری جدمین» است که از ۲ فوریه ۲۰۰۷ به این سمت منصوب شده‌است. وی پیش از آن به عنوان کارشناس امور سیاسی و بین‌الملل در انستیتو امریکن اینتر پرایز فعالیت می‌کرد.

اصول ویرایش

تمام گزارشگران و خبرنگاران رادیو اروپای آزاد – رادیو آزادی ملزم به رعایت اصول زیر هستند[۹]:

دقت در نشر اخبار ویرایش

گزارشگران و خبرنگاران رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، تمام تلاش خود را می‌کنند تا مطالب و اخباری که در بخش‌های مختلف این رسانه منتشر می‌شود بر پایه واقعیات و اطلاعات دقیق باشد. در مواردی که تردید یا اختلاف نظری هست، مطالب خبری باید با استناد به حداقل دو منبع مستقل تهیه شود.

گزارشگران و خبرنگاران رادیو اروپای آزاد - رادیوآزادی، اخبار و مطالبی را که منبع آن شایعات و اطلاعات غیرقابل تأیید باشد، منتشر نمی‌کنند.

هر گونه اشتباه در انتشار وقایع و اخبار به‌سرعت تصحیح خواهد شد.[۱۰]

اصل بی‌طرفی ویرایش

اطلاعات و اخبار بر اساس چارچوب‌هایی واقعی منتشر می‌شوند که به درک وقایع و موضوعات خبری کمک کنند، بدون آنکه هیچ خدشه‌ای در انتشار واقعیات یا جانب‌داری درآنها وجود داشته باشد.[۱۱]

گزارشگران و خبرنگاران ما دیدگاه‌های مختلف و متضاد را با دقت و رعایت اصل احترام به تعادل در نشر اطلاعات منتشر می‌کنند. در مواردی که یکی از طرف‌های درگیر در موضوعی از اظهار نظر خودداری می‌کند، این نکته باید در خبر یا گزارش مربوطه گنجانده شود.

رادیو اروپای آزاد – رادیو آزادی، از احزاب یا گروه‌های سیاسی حاکم یا مخالف دولت استقلال کامل دارد و به منافع و گروه‌های اقتصادی یا مذهبی در داخل یا خارج از کشورهایی که در پوشش برنامه‌های این رسانه هستند وابسته نیست. این رسانه از دیدگاه‌ها یا منافع ویژه هیچ گروه سیاسی،اقتصادی یا مذهبی دفاع نمی‌کند.

تحلیل، تفسیر، سرمقاله ویرایش

تمام مطالب این رسانه، باید دربردارنده توضیحات کافی و سوابق موضوع باشد تا به مخاطبان برای درک اهمیت انتشار هر خبر و عواقب وقایعی که مورد پوشش قرار می‌گیرند کمک کند. روزنامه‌نگاران نباید دیدگاه‌ها یا قضاوت‌های شخصی خود را در گزارش‌های خبری بگنجانند. در مجموع باید از تفسیر پرهیز کرد.[۱۲]

رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، برای تحلیل و تفسیر موضوعات به دیدگاه‌های فردی کارشناسان بیرون از این رسانه تکیه می‌کند. مفسران و تحلیل‌گران این رسانه فقط در مواردی بسیار استثنایی مطالب تحلیلی منتشر می‌کنند که آن هم باید با تأیید سردبیر یا یکی از معاونان او منتشر شود.

در تفاسیر یا تحلیل‌هایی که توسط مفسران خارج از کادر این رسانه تهیه می‌شوند باید اصول و استانداردهای حرفه‌ای رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی رعایت شود.

لحن، زبان متعادل، اصل احترام ویرایش

تمام مطالب این رسانه باید با لحن و زبانی ملایم و میانه‌رو تهیه شده و منعکس‌کننده روشی متمدنانه، مباحثه بر پایه استدلال‌های منطقی و رعایت اصل احترام به حقوق انسانی تمام افراد مورد بحث باشد. در مطالب این رسانه به هیچ وجه نباید موارد توهین‌آمیز به اعتقادات دینی، فرهنگی یا قومی افراد و گروه‌ها وجود داشته باشد و موازین عمومی احترام و ادب باید رعایت شوند.[۱۳]

در مطالب این رسانه نباید نکات تحریک‌آمیز یا موضوعاتی باشد که می‌توانند تشویق به خشونت تعبیر شوند. حوادث خشونت‌بار یا موضوعات حساسی نظیر آنها باید با رعایت اصل بی‌طرفی، تعادل و تکیه بر واقعیات گزارش شوند.

پرهیز از تهییج ویرایش

رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، از دموکراسی و اصول حقوق بشر رایج در نظام‌های دموکراتیک دفاع می‌کند، اما مبلغ سیاست خاص یا مدافع نظام سیاسی یا قانونی خاص نیست و مطالب و جهت‌گیری آن در پوشش خبری نباید در تأیید یا مخالفت با یک نامزد یا گروه انتخاباتی خاص باشد.[۱۴]

رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، از حق تمامی مردم برای تعیین سرنوشت سیاسی خویش آن طور که در منشور هلسینکی، مصوب شورای همکاری و امنیت اروپا، قید شده دفاع می‌کند. با این حال در مطالب خود نباید از جدایی‌طلبی دفاع کند.

رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، از حق تمامی مردم برای سفر و مهاجرت بر اساس موازین پذیرفته بین‌المللی حمایت می‌کند، اما مجاز نیست فرار از نظام‌های سیاسی یا مهاجرت را تشویق کند.

موازین اخلاقی ویرایش

کارکنان و همکاران رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، باید عالی‌ترین موازین اخلاقی را در رفتار و کار حرفه‌ای خود رعایت کنند. آنها باید در مناسبات خود با گروه‌های سیاسی و اقتصادی یا افراد چه در داخل و چه در خارج از حریم کار خود، به ویژه اصل پرهیز از تداخل منافع شخصی با کار حرفه‌ای را محترم بشمارند.[۱۵]

کارکنان و همکاران رادیو اروپای آزاد - رادیو آزادی، به هیچ وجه نباید از موقعیت حرفه‌ای یا نام و اعتبار این رسانه برای پیشبرد منافع شخصی خود سوءاستفاده کنند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «درباره ما».
  2. «About RFE/RL - FAQs». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ مارس ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۳.
  3. Broadcasting Board of Governors (official site)
  4. «درباره ما».
  5. Broadcasting Board of Governors' Annual Congressional Budget Submission Reports http://www.bbg.gov/reports/budget.html بایگانی‌شده در ۲۷ مه ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
  6. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۳.
  7. (Mickelson 1983، ص. 126)
  8. «درباره ما».
  9. «درباره ما».
  10. «درباره ما».
  11. «درباره ما».
  12. «درباره ما».
  13. «درباره ما».
  14. «درباره ما».
  15. «درباره ما».

Wikipedia contributors، "Radio Free Europe/Radio Liberty،" Wikipedia، The Free Encyclopedia، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Radio_Free_Europe/Radio_Liberty&oldid=204830767

پیوند به بیرون ویرایش