راز (راز و جرگلان)

راز یکی از شهرهای استان خراسان شمالی است که از توابع شهرستان راز و جرگلان محسوب شده[۱] و در سال ۱۳۹۵، تعداد ۵٫۰۲۹ نفر جمعیت داشته‌ است.[۲]

راز
کشور ایران
استانخراسان شمالی
شهرستانراز و جرگلان
سال شهرشدن۱۳۸۷
مردم
جمعیت۵۰۲۹ (سال ۱۳۹۵)
اطلاعات شهری
شهردارسجاد فخرنبی
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۵۸
وبگاه
راز بر ایران واقع شده‌است
راز
روی نقشه ایران
۳۷°۵۶′۰۱″شمالی ۵۷°۰۶′۴۰″شرقی / ۳۷٫۹۳۳۵°شمالی ۵۷٫۱۱۱°شرقی / 37.9335; 57.111

منطقه راز در حدود ۴۵ کیلومتری مرز ایران و ترکمنستان و به مسافت ۱۲۰ کیلومتری شمال بجنورد قرار دارد.

تاریخچه ویرایش

وجه تسمیه ویرایش

راز در زمانهای قدیم جزء سرزمین نساو ابیورد بوده ‌است و وجه تسمیه راز نیز به خاطر وجود انگورهای رز بوده[نیازمند منبع] که در دره‌ای که در حال حاضر وجود دارد و به گویش محلی به دره رزندر معروف می‌باشد.

گویش ویرایش

مردم شهر راز به زبان رازی (پهلوی اشکانی، زبان قوم پارت) سخن می‌گویند.[۳][۴]

جغرافیا ویرایش

راز دارای آب و هوای کوهستانی می‌باشد و مردم این شهر در محیطی با درآمد کافی که از دامداری و کشاورزی و باغات موجود در ابیدر و کشکیدر و ناحیه جنوب غربی که در زبان رازی به جلگه معروف است زندگی می‌کنند.

از لحاظ تاریخی این شهر در دوران مختلف با عوامل طبیعی دچار تغییرات زیادی شده و هر از گاهی عواملی مثل سیل و زلزله بافت شهری و روستایی آن را به هم ریخته و گاهی جمعیت آن در طول تاریخ به ۵۰۰۰۰ هزار نفر هم رسیده‌است.[نیازمند منبع]

بیشتر شغل افراد در این منطقه دامداری، کشاورزی و باغداری می‌باشد.

در سال‌های اخیر و با توجه زیادی که به این شهر شده است ادارات و سازمان‌هایی مانند هنگ مرزی نیروی انتظامی، بسیج، دانشگاه پیام نور، آتش‌نشانی، بانک‌های کشاورزی، صادرات و ملی، آموزش و پرورش منطقه بیمه‌های ایران و معلم نمایندگی‌های خود را در این شهر بنا کرده‌اند که این امر موجب شده است تعداد کارمندان در راز افزایش یابد.

کلینیک درمانی و حضور ۳ پزشک عمومی و نیز یک داروخانه جوابگوی بیمارانی است که از روستاهای اطراف جهت درمان مراجعه می‌کنند.

آداب و رسوم جالب در مراسم و عروسی‌های محلی که گاهی مشترک با سایر اقوام استان است نیز قابل توجه است.

موقعیت ویرایش

راز از شمال و شرق با ترکمنستان و از جنوب با مانه و جنوب غربی با بجنورد، از غرب با گلستان و مانه همسایه است. از مکانهای گردشگری شهرستان رازو جرگلان میتوان به چشمه و چنارهای زیبای روستای فرحدین اشاره نمود.

[۵]

منابع ویرایش

  1. خبرگزاری فارس - شهرستان راز و جرگلان به نقشه تقسیمات کشوری اضافه شد.
  2. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
  3. روزنامه خراسان، زبان و فرهنگ رازی در آستانه فراموشی، دوشنبه ۱۳ مهر ۱۳۸۸، شمارهٔ ۲۸۱.
  4. همان.
  5. «آشنایی با شهرستان بجنورد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۰ اوت ۲۰۱۳.