رصدخانه خورشیدی و هورسپهری


رصدخانهٔ خورشیدی و هورسپهری (به انگلیسی: Solar and Heliospheric Observatory SOHO)، یا سوهو یک فضاپیمای ساخته شده توسط یک کنسرسیوم صنعتی اروپا است که رهبری آن را ماترا مارکونی فضا (که اکنون آستریوم نامیده می‌شود) بر عهده دارد. این کاوشگر فضایی در ۲ دسامبر ۱۹۹۵ بر روی یک موشک لاکهید مارتین اتلس ۲ به عنوان وسیلهٔ راه‌اندازی به منظور پژوهش‌گری خورشید به فضا پرتاب شده و تاکنون منجر به کشف بیش از ۳۰۰۰ دنباله‌دار شده‌است.[۲] سوهو عملیات عادی خود را از مه ۱۹۹۶ آغاز کرده‌است. این یک پروژه مشترک همکاری‌های بین‌المللی بین آژانس فضایی اروپا (ایسا) و ناسا است که در اصل به عنوان یک مأموریت دو سال برنامه‌ریزی شده بود. سوهو بیش از ۲۰ سال است که در فضا به کار گرفته شده‌است. در ماه ژوئن سال ۲۰۱۳، تمدید مأموریت سوهو به تا دسامبر ۲۰۱۶ به تصویب رسید. در نوامبر ۲۰۱۶ نیز تمدید مأموریت دیگری که کار سوهو را تا دسامبر ۲۰۱۸ ادامه می‌دهد تصویب و اعلام شد.[۳]

رصدخانهٔ خورشیدی و هورسپهری (سوهو)
گونه مأموریترصدگری خورشیدی
اپراتورایسا / ناسا
شناسهٔ کوسپار1995-065A
شماره ستکات۲۳۷۲۶
وبگاه
مدت مأموریتبرنامه‌ریزی برای ۳ سال
۲۸ سال، ۳ ماه و ۲۷ روز گذشته
ویژگی‌های فضاپیما
سازندهMatra Marconi Space
جرم پرتاب۱٬۸۵۰ کیلوگرم (۴٬۰۸۰ پوند)[۱]
جرم بار مفید۶۱۰ کیلوگرم (۱٬۳۴۰ پوند)[۱]
ابعاد۴٫۳ در ۲٫۷ در ۳٫۷ متر (۱۴٫۱ در ۸٫۹ در ۱۲٫۱ فوت)[۱]
توان1500 watts[۱]
آغاز مأموریت
تاریخ راه‌اندازی۲ دسامبر ۱۹۹۵، ساعت ۰۸:۰۸:ss  (۱۹۹۵-12-۰۲T08:08:ss)
موشکاتلس ۲ IIAS AC-121
سایت پرتابپایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال LC-36B
مشخصات مداری
سامانه مرجعSun–Earth L1
رژیم مأموریتمدار هاله
حضیض apsis۲۰۶٬۴۴۸ کیلومتر (۱۲۸٬۲۸۱ مایل)
اوج apsis۶۶۸٬۶۷۲ کیلومتر (۴۱۵٬۴۹۴ مایل)
مبدأplanned
ابزار و تجهیزات
 

علاوه بر مأموریت علمی، سوهو خود منبع اصلی داده‌های خورشیدی (نزدیک به زمان واقعی) برای پیش‌بینی آب و هوای فضایی است. همراه با ماه‌واره (علوم زمین‌شناسی جهانی GGS) ویند، ترکیب پیشرفته اکسپلورر (ACE) و DSCOVR, SOHO یکی از چهار فضاپیما در نزدیکی نقطه زمین-خورشید L1 است.

دستاوردها ویرایش

به خاطر مأموریت این ماهواره ما اکنون تقریباً می‌دانیم که خورشید با چه عملکردی می‌سوزد و به زمین انرژی می‌بخشد.

آژانس فضانوردی اروپا فهرستی از دستاوردهای این ماهواره را ارائه کرده که در آن می‌توان به جریانات پیچیده گازی در زیر سطح قابل رؤیت خورشید و همچنین ردیابی تغییرات همیشگی در میدان‌های مغناطیسی این ستاره اشاره کرد.

یکی از چالش‌های این مأموریت به سال ۱۹۹۸ مربوط می‌شد. در ژوئن آن سال دانشمندان فاصله زیادی تا از دست دادن ماهواره سوهو نداشتند. درحالی که کمتر از سه سال از پرتاب این ماهواره گذشته بود و کالیبره کردن چرخش‌نما (ژیروسکوپ) آن نیز به تازگی انجام شده بود دانشمندان متوجه شدند که ماهواره در موقعیت نادرستی قرار گرفته و به همین دلیل ارتباط مناسبی با زمین برقرار نمی‌کرد و به تبع آن پاسخی به فرمان‌های صادر شده از مرکز کنترل زمینی نمی‌داد. نجات ماهواره سوهو پس از سه ماه تلاش مستمر در نهایت به نتیجه نشست.

این ماهواره به عنوان ابزاری قدرتمند در کشف دنباله‌دارها نیز به کار گرفته می‌شود هرچند اصولاً برای این منظور طراحی نشده‌است.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "SOHO (Solar and Heliospheric Observatory)". ESA eoPortal. Retrieved 2016-04-12.
  2. http://www.nasa.gov/image-feature/3000th-comet-spotted-by-solar-and-heliospheric-observatory-soho/ ^ Jump up to: a b "3,000th Comet Spotted by Solar and Heliospheric Observatory (SOHO)". NASA. Retrieved 2015-09-15. (2,703 discoveries as of 21 April 2014)
  3. Two-year extensions confirmed for ESA's science missions, ESA, 22 November 2016