رضا امیرخانی
رضا امیرخانی (زاده ۱۳۵۲) نویسنده و منتقد ادبی ایرانی است. او مدتی رئیس هیئت مدیره انجمن قلم ایران بود.[۲] او تاکنون آثار مختلف رمان، داستان بلند، مجموعه داستان کوتاه، سفرنامه و مقالات بلند تحلیلی اجتماعی را نگارش کرده‌است. برخی از آثار وی به زبان‌های روسی، اندونزیایی، عربی، اردو و ترکی ترجمه شده‌است. [۳] [۴]
رضا امیرخانی | |
|---|---|
 | |
| زاده | ۲۷ اردیبهشت ۱۳۵۲[۱] تهران |
| لقب | جوان‌ترین خلبان ایران در سال ۱۳۷۱[نیازمند منبع] |
| پیشه | نویسنده، منتقد، دبیر |
| زمینه کاری | رمان‌نویسی |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | مهندسی مکانیک |
| دانشگاه | دانشگاه صنعتی شریف |
| سبک نوشتاری | رمان |
| کتاب‌ها | ارمیا، من او، ازبه، نشت نشا، داستان سیستان، بیوتن، قیدار، جانستان کابلستان، نفحات نفت، ره ش، ناصر ارمنی، نیم دانگ پیونگ یانگ |
| فرزند(ان) | علی و حنیف[نیازمند منبع] |
| پدر و مادر | محمدعلی |
| وبگاه | |
زندگی ویرایش
رضا امیرخانی در سال ۱۳۵۲ در تهران متولد شد. پدرش محمدعلی کارخانه‌دار بود.[۵][۶] کودکیش را در محله بیست و پنج شهریور تهران سپری کرد. دوره ابتدایی را در دبستان بهرستگان و دوره راهنمایی و دبیرستان را در دبیرستان سمپاد علامه حلی تهران گذراند و در سال ۱۳۷۰ وارد دانشگاه صنعتی شریف شد و موفق به اخذ مدرک مهندسی مکانیک شد.[۷] او در سال ۱۳۷۱ زمانی که کمتر از بیست سال داشت موفق به دریافت گواهینامه خلبانی شد وجوانترین خلبان ایرانی لقب گرفته‌است. او در همین سال‌ها بر روی یک پروژهٔ هواپیمایی دونفره آموزشی کار کرد و در هیئت مدیرهٔ مؤسسه خصوصی هواپویان عضو شد. اما پروژهٔ او در یک مزایده داخلی و دولتی رد شد و دولت با یک شرکت خارجی همکاری خود را آغاز کرد. این اتفاق رضا امیرخانی را به شدت تحت تأثیر قرار داد و او را در دام افسردگی انداخت. به این ترتیب او به فعالیت‌های فرهنگی در دبیرستان علامه حلی روی آورد.[۱][۸]
علاقه‌مندی ادبیش از شب‌های شعر انقلاب اسلامی در دبیرستان علامه حلی شروع شد و از همان اواخر دوران دبیرستان نوشتن را آغاز کرد. حاصل این قلم‌زدن‌ها اولین رمان امیرخانی به نام ارمیا بود که در سال ۱۳۷۴ منتشر شد.[۹]
وی در این رمان سعی داشت به نقد دوران سازندگی بپردازد. علی‌رغم آن که رمان بدون طرح قبلی بود و ضعف‌های تکنیکی داشت، ولی توانست رمان برگزیده جشنواره آثار ۲۰ سال دفاع مقدس شود.[۱۰]
دیگر اثر رضا امیرخانی در سال ۱۳۷۸ با نام من او منتشر شد. وی برای نوشتن من او نزدیک دو سال از عمرش را وقف مطالعه آثاری دربارهٔ تهران قدیم کرد این رمان از پر خواننده‌ترین رمان‌های دههٔ هشتاد ایران بود.
از سال ۱۳۸۱ سردبیری سایت لوح ارگان نویسندگان ادبیات پایداری را بر عهده داشت و در پاییز ۱۳۸۴ از این مقام استعفا داد. وی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ رئیس هیئت مدیره انجمن قلم ایران بود. سرلوحه‌ها گزیده‌ای از یادداشت‌های پراکنده سال‌های ۸۱–۸۴ در سایت لوح؛ نوشته شده و توسط انتشارات سپیده باوران اسفند ماه ۱۳۸۷به چاپ رسیده‌است.
به گواهی سایت شخصی وی، بیش از ششصد هزار نسخه از کتابهای او تا به حال به فروش رسیده‌است. [منبع خودچاپ‌کرده]
وی در سال ۱۳۷۹ راهی آمریکا شد و چند سالی در آنجا اقامت داشت.[۱][۸]
در سال ۱۳۸۷ اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رمان بیوتن را دارای اشکالات اساسی دانست و چاپ کتاب را منوط به اصلاح آن موارد کرد که با دخالت وزیر ارشاد وقت (محمدحسین صفار هرندی) و دستور مستقیم وی، مجوز کتاب بدون هیچ اصلاحیه‌ای در کمتر از یک هفته صادر شد.[۱۱]
رضا امیرخانی روابط حسنه‌ای با آیت‌الله خامنه‌ای و منسوبان وی دارد.[۱۲]
امیرخانی علاوه بر همراهی علی خامنه‌ای در سفر سیستان و انتشار خاطرات آن سفر در قالب کتاب داستان سیستان در بعضی ملاقات‌های فرهنگی آیت‌الله خامنه‌ای حضور دارد.[۱۳][۱۴][۱۵]
امیرخانی در ۳۲ سالگی ازدواج کرد. حاصل ازدواج او دو فرزند است که یکی از آنها علی نام دارد.[۱۶]
دیدگاه ویرایش
رضا امیرخانی خود را از نویسندگان متعهد به انقلاب و هواخواه جمهوری اسلامی می‌داند[۱۷][۱۸] امیرخانی به منظور نوشتن وقایع سفر سید علی خامنه‌ای در سال ۱۳۸۱ به استان سیستان و بلوچستان- که با نام داستان سیستان به چاپ رسیده‌است- یکی از همراهان وی بود.[۱۹] از وی و بخشی از نویسندگان به عنوان نویسندگان نزدیک به نظام فکری حکومت نام می‌برند.[۲۰]
امیرخانی در آثار خود انتقاداتی گاه صریح و گاه ضمنی نسبت به سیاست‌های مسئولان دولت‌های هر دو جناح اصول‌گرا و اصلاح‌طلب و همچنین دولت‌های دوران جنگ ایران و عراق و دولت سازندگی، ابراز داشته‌است.[۲۱] امیرخانی دو سفر به کشور کره شمالی داشته‌است و خاطرات و نظرات خود را در کتابی با نام نیم‌دانگ پیونگ یانگ منتشر کرده‌است. او در سفر اول با افراد مهمی از حزب خلق کره دیدار و گفتگو کرده‌است. رضا امیرخانی در مصاحبه تصویری با مجله اینترنتی دم خروس به انتقاد از نحوه اداره کشور از طریق رهبری مادام العمر پرداخته و لزوم «دوره‌ای شدن» رهبری و تغییر رویکرد در مجلس خبرگان رهبری را به عنوان برخی از مواردی که باید از سوی رهبری اصلاح شود؛ مطرح نموده‌است. وی همچنین در این مصاحبه پیشنهاد عضویت ایران در کنوانسیون برن را داد.[۲۲]
- ممیزی: همان‌طوری‌که دربارهٔ مواد غذایی انتظار داریم وزارت بهداشت به کنترل و بازرسی بپردازد، دربارهٔ محصولات فرهنگی هم باید این اتفاق بیفتد و در ضرورت عقلانی آن شکی نیست.[۲۳]
- حمایت دولتی از تألیف و نشر کتاب: امیرخانی در نفحات نفت و سرلوحه‌ها، مخالفت خود را با حمایت دولتی و مصنوعی از ادبیات به روشنی بیان کرده‌است.
- نظام فدرال اقتصادی: امیرخانی در کتاب نفحات نفت در تبیین فواید آنچه مرزبندی اقتصادی فدراتیو می‌خواند، آن را موجب یافتن منابع انرژی نوین در هر استان و بروز خلاقیت در تولید و ارتقای منزلت هر استان می‌داند.
- فرمانده نیروی هوایی نویسندگان: امیرخانی در یادداشتی سرگشاده خود را «فرمانده نیروی هوایی نویسندگان» خواند. چون «آخر هفته‌ها بی‌کار شوم، می‌روم و با چتربال از کوه پایین می‌پرم. به همین جهت قطعاً می‌توانم خود را طی حکمی به عنوان فرمانده نیروی هوایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب نمایم.»[۲۴]
جوایز ویرایش
- کتاب اِرمیا برگزیده جشنواره آثار ۲۰ سال دفاع مقدس و مورد تقدیر در اولین دوره جشنواره مهر و دومین جشنواره دفاع مقدس
- کتاب من او که در دومین جشنواره مهر مورد تقدیر قرار گرفته و یکی از سه کتاب برگزیده منتقدان مطبوعات و سه کتاب برگزیده سال ۱۳۷۹
- کتاب قیدار برگزیدهٔ بخشِ داستانِ بیست‌ویکمین دورهٔ جایزهٔ کتاب فصل
- کتاب نفحات نفت اثر شایستهٔ تقدیر دهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی جلال آل احمد در بخش ویژه[۲۵]
- کتاب ره‌ش اثر برگزیده یازدهمین دورهٔ جایزه ادبی جلال آل احمد در بخش رمان و داستان بلند[۲۶]
کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ویرایش
امیرخانی در در سال ۱۳۹۷ برای نگارش کتاب ره‌ش برنده جایزه سی‌وششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ادبیات شد.[۲۷]
کتاب‌شناسی ویرایش
| سال | عنوان کتاب | نوع | ناشر | توضیحات |
|---|---|---|---|---|
| ۱۳۷۴ | اِرمیا | داستان | نشر افق | |
| ۱۳۷۸ | ناصر ارمنی | مجموعه داستانک | انتشارات کتاب نیستان | |
| ۱۳۷۸ | مَنِ او | داستان | نشر افق | |
| ۱۳۸۰ | اَزبه | داستان | انتشارات کتاب نیستان | |
| ۱۳۸۲ | داستان سیستان؛ ده روز با رهبر | سفرنامه سیستان و بلوچستان | انتشارات قدیانی | |
| ۱۳۸۴ | نَشتِ نِشا | مقاله بلند | انتشارات قدیانی | جُستاری در پدیده فرار مغزها |
| ۱۳۸۷ | بیوَتَن | داستان | انتشارات علم | دنباله رمان ارمیا |
| ۱۳۸۸ | سرلوحه‌ها | مجموعه یادداشت سال‌های ۸۱–۸۴ | انتشارات سپیده‌باوران | |
| ۱۳۸۹ | نَفَحاتِ نفت | مقاله بلند | نشر افق | جستاری در فرهنگ نفتی و مدیریت دولتی |
| ۱۳۹۰ | جانِستان کابُلِستان | سفرنامه افغانستان | نشر افق | |
| ۱۳۹۱ | قِیدار | داستان | نشر افق | |
| ۱۳۹۶ | رَهِ‌ش | داستان | نشر افق | |
| ۱۳۹۸ | نیم‌دانگ پیونگ‌یانگ | سفرنامه کره شمالی | نشر افق |
پانویس ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «وب سایت رسمی رضا امیرخانی».
- ↑ «انجمن قلم ایران AnjomanGhalam.ir». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۰۸.
- ↑ «ترجمه «من او» رضا امیرخانی به زبان اندونزیایی». خبرگزاری مهر. ۶ دی ۱۳۹۳.
- ↑ «رضا امیرخانی در مسکو از موضوع رمان جدید خود پرده برداشت». خبرگزاری مهر. ۲۳ شهریور ۱۳۹۲.
- ↑ «اهالی قلم و سیاست در مراسم ترحیم پدر رضا امیرخانی شرکت کردند/ حضور فرزند رهبر انقلاب». خبرگزاری مهر. ۷ دی ۱۳۹۲.
- ↑ «من عمیقاً یک آنارشیستم - گفت وشنودی با رضا امیرخانی». پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ رضا امیرخانی (مهر ۱۳۸۰). «بزرگترین معلم من». مجله رشد معلم - شماره ۱۵۹.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «زندگینامه و دانلود کتابهای رضا امیرخانی». fidibo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۲.
- ↑ محمد ملاحسینی (۶ بهمن ۱۳۹۱). «زندگینامه: رضا امیرخانی». همشهری آنلاین.
- ↑ محمدرضا رهگذز (مهر و آبان ۱۳۸۲). «این نام را باید به خاطرها سپرد». مجله ادبیات داستانی شماره ۷۳.
- ↑ «ا دستور مستقیم وزیر ارشاد-پرش «بی وتن» امیرخانی به نمایشگاه کتاب». ۴ اردیبهشت ۱۳۸۷.
- ↑ «حضور فرزند رهبر انقلاب در مراسم ترحیم پدر رضا امیرخانی». خبرگزاری مهر. ۷ دی ۱۳۹۲.
- ↑ «حاشیه‌نگاری دیدار هنرمندان با رهبر انقلاب». وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار سیدعلی خامنه‌ای. ۲۴ شهریور ۱۳۸۸.
- ↑ «در دیدار هنرمندان با رهبر انقلاب چه گذشت؟». خبرگزاری فارس. ۲۲ شهریور ۱۳۹۳.
- ↑ «خاطرهٔ زیبای رضا امیرخانی از آیت‌الله خامنه‌ای». عقیق. ۱۸ فروردین ۱۳۹۳.
- ↑ محمد مهدی شیخ صراف. «رو در رو با رضا امیرخانی در باب ازدواج و زندگی مشترک». پارامتر
|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «رضا امیرخانی: منتقد دولت احمدی‌نژادم، اما متعهد به انقلابم». انتخاب. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ «رضا امیرخانی: آرمان‌خواهانه هواخواه اصل نظام جمهوری اسلامی هستم». فردانیوز. ۲۶ مرداد ۱۳۹۰.
- ↑ «گفتگو با رضا امیرخانی در مورد «داستان سیستان»». دفتر حفظ و نشر آثار سیدعلی خامنه‌ای. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۷.
- ↑ «آیت‌الله خامنه‌ای، یک زندگی ممنوع». رادیو فرانسه. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۱۶.
- ↑ به موارد سوم تا نُهم از بخش منابع مراجعه شود.
- ↑ «آپارات - سرویس اشتراک ویدیو». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۶.
- ↑ «کتاب و کلیک: در میان جمع». مجله: رواق هنر و اندیشه، شماره ۲۱. فروردین ۱۳۸۷. پارامتر
|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ 10 (۲۰۱۸-۰۹-۰۲). «به عنوان فرماندهی محترم نیروی هوایی نویسندگان اعلام می‌کنم». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۹.
- ↑ فردا، پایگاه خبری تحلیلی (۲۰۱۸-۰۱-۰۶). «رضا امیرخانی سکه‌های جلال را نگرفت». پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۱۱.
- ↑ «خبرگزاری فارس - برگزیدگان جایزه ادبی جلال آل‌احمد/ جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی به رضا امیرخانی رسید». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۱۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۰۸.
- ↑ «کتاب سال برگزیدگان خود را شناخت». ایبنا. ۱۶ بهمن ۱۳۹۷.
منابع ویرایش
- وبگاه رسمی
- «رضا امیر خانی و سفرنامه افغانستان». دنیای اقتصاد. ۴ آذر ۱۳۸۸.
- بخش‌های متعددی در آثار تحلیلی و سفرنامهٔ رضا امیرخانی، از جمله، بخش‌هایی از کتابهای زیر:
- نفحات نفت، رضا امیرخانی، نشر افق، چاپ دهم، ۱۳۹۲، تهران. شابک: ۸-۵۵۳-۳۶۹-۹۶۴-۹۷۸.
- نشت نشا، رضا امیرخانی، تهران: قدیانی، چاپ بیست و دوم، ۱۳۹۱، شابک: ۰-۶۰۳-۵۳۶-۹۶۴-۹۷۸.
- جانستان کابلستان، رضا امیرخانی، تهران: نشر افق، چاپ هفتم، ۱۳۹۱، شابک: ۲-۷۳۷-۳۶۹-۹۶۴-۹۷۸.
- داستان سیستان، رضا امیرخانی، تهران: قدیانی، چاپ بیست و چهارم، ۱۳۹۱، شابک: ۴-۷۰۶-۴۱۷-۹۶۴-۹۷۸.
- سرلوحه‌ها، یادداشت‌های پراکندهٔ سال‌های ۸۴–۸۱؛ رضا امیرخانی، تهران: سپیده‌باوران، چاپ چهارم: ۱۳۹۱، شابک: ۷-۲-۹۰۱۸۷-۶۰۰-۹۸۷.
- سرلوحهٔ هفتاد و یکم: دو تا به نعل و دو تا به میخ!. رضا امیرخانی. وبگاه رسمی رضا امیرخانی.
- نویسنده‌ی انقلابی: رهبری باید دوره‌ای شود. انصاف‌نیوز. بازبینی در تاریخ بیست‌ونهم آوریل ۲۰۲۱
- نویسنده انقلابی: رهبری باید دوره‌ای شود/ اعضای مجلس خبرگان به دَرد کار حکمرانی نمی‌خورند بایگانی‌شده در ۲۹ آوریل ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine. مدارا. بازبینی در تاریخ بیست‌ونهم آوریل ۲۰۲۱
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ رضا امیرخانی موجود است. |
| مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به رضا امیرخانی در ویکیگفتاورد موجود است. |