روز آزادی نرم‌افزار

روز آزادی نرم‌افزار (به انگلیسی: Software Freedom Day) (به اختصار SFD) یک جشن سالانه در سراسر جهان در ارتباط با نرم‌افزار آزاد است که توسط بنیاد آزادی دیجیتال (DFF) برگزار می‌شود. SFD تلاشی برای آموزش عمومی با هدف افزایش آگاهی دربارهٔ نرم‌افزار آزاد، فضیلت‌های آن و ترغیب به استفاده از آن است.

لوگوی روز آزادی نرم‌افزار
دانشجویان برای ثبت نام در رویداد روز آزادی نرم‌افزار ۲۰۱۱ در دانشگاه سانتو توماس، مانیل، فیلیپین ثبت نام کردند

SFD از سال ۲۰۰۴ آغاز شد و نخستین بار در ۲۸ اوت همان سال برگزار شد. حدود ۱۲ تیم در نخستین روز آزادی نرم‌افزار شرکت کردند.

از سال ۲۰۰۶ به‌طور رسمی سومین شنبه ماه سپتامبر به عنوان «روز آزادی نرم‌افزار» تعیین شده‌است. با این حال، بنا به مقتضیات محلی، گروه‌ها می‌توانند در روزهای دیگری برنامه‌های خود را برگزار کنند.

سازمان ویرایش

برگزاری هر رویداد به تیم‌های محلی در سراسر جهان محول شده‌است. تیم‌هایی که از پیش ثبت نام کرده‌اند (حداقل ۲ ماه پیش از تاریخ برگزاری) اقلام تبلیغاتی ارسالی از بنیاد آزادی‌های دیجیتال را به رایگان دریافت می‌کنند تا در رویداد استفاده کنند. ویکی SFD شامل صفحاتی برای تیم‌های مختلف است که در آن، برنامه‌های خود را منتشر می‌کنند. خود رویدادها دارای بخش‌ها و اشکال مختلفی می‌توانند باشند؛ شامل کنفرانس‌هایی دربارهٔ مزایای نرم‌افزار آزاد و متن‌باز، کارگاه‌ها، ارائه‌ها، بازی‌ها، مراسم درخت‌کاری، بحث‌ها و جشن نصب.

 
کنفرانس پروفسور رودریگو گاستن مانرا در رویداد نرم‌افزار آزادی روز ۲۰۱۶ در انستیتوی برتر ژنرال مانوئل بلگرانو ۶۰۰۱، سالتا، آرژانتین

رویدادهای گذشته ویرایش

زمان تیم‌ها کشورها منبع
۲۸ اوت، ۲۰۰۴ ۶۴ نامشخص linux.com SFD 2004 map
۱۰ سپتامبر، ۲۰۰۵ ۱۳۸ ۶۰ linux.com SFD 2005 map
۱۶ سپتامبر، ۲۰۰۶ ۸۶ ۷۰ SFD 2006 map
۱۵ سپتامبر، ۲۰۰۷ ۲۸۶ ۸۰ SFD 2007 map
۲۰ سپتامبر، ۲۰۰۸ ۵۶۳ ۹۰ SFD 2008 map
۱۹ سپتامبر، ۲۰۰۹ ۵۶۲ ۹۰ SFD 2009 map
۱۸ سپتامبر، ۲۰۱۰ ۳۹۷ ۹۰ SFD 2010 map
۱۷ سپتامبر، ۲۰۱۱ ۴۴۲ ۸۷ SFD 2011 map
۱۵ سپتامبر، ۲۰۱۲ ۳۰۱ ۷۳ SFD 2012 map
۲۱ سپتامبر، ۲۰۱۳ ۷۹ ۳۱۶ SFD 2013 map
۲۰ سپتامبر، ۲۰۱۴ ۱۹۸ ۶۶ SFD 2014 map
۱۹ سپتامبر، ۲۰۱۵ ۱۴۱ ۵۲ SFD 2015 map
۱۷ سپتامبر، ۲۰۱۶ ۱۲۸ ۵۰ SFD 2016 map
۱۶ سپتامبر، ۲۰۱۷ ۸۸ ۴۹ SFD 2017 map
۱۵ سپتامبر، ۲۰۱۸ ۷۱ ۳۹ SFD 2018 map
۲۱ سپتامبر، ۲۰۱۹ نامشخص نامشخص SFD 2019 map
۱۹ سپتامبر، ۲۰۲۰ نامشخص ۱۸ SFD 2020 wiki
۱۸ سپتامبر، ۲۰۲۱ ۳۹ ۲۸ SFD 2021 wiki و نقشه
۱۷ سپتامبر، ۲۰۲۲ ۲۹ ۲۰ SFD 2022 wiki و نقشه

در مورد ارقام فوق توجه داشته باشید: یافتن ارقام سال‌های اولیه و حتی یافتن منابع بسیار دشوار است. نقشه‌های موجود در وبگاه SFD فقط پس از ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) قابل اتکاست، با این وجود، دربرخی سال‌ها مانند سال ۲۰۰۹ شاهد تعداد تیم‌های بیشتری هستیم که دلیلش، وجود دو منبع شامل تیم‌هایی بود که به‌طور رسمی از طریق DFF ثبت‌نام نکرده بودند. حدود ۸۰ تیم از چین و صد نفر از جامعه Sun (OSUM) حضور داشتند که به شدت اقدام به توزیع اقلام یارانه‌ای بین تیم‌های‌شان کردند. در سال‌های اولیه SFD، نقشه جزء اختیاری و فاقد ارتباط با اسکریپت ثبت‌نام بود و بنابراین برخی از تیم‌ها دردسر گذراندن این مراحل دشوار را به خودشان ندادند.

حامیان مالی ویرایش

حامی اصلی از ابتدا شرکت کنونیکال و حامی توزیع گنو/لینوکس اوبونتو است. بعد از آن آی‌بی‌ام، سان مایکروسیستمز، DKUUG، گوگل، ردهت، Linode، نوکیا و هم‌اکنون MakerBot و البته بنیاد نرم‌افزار آزاد و بنیاد نرم‌افزار آزاد اروپا به حمایت از این روز پرداختند. در حال حاضر آی‌بی‌ام و سان مایکروسیستمز حامی مالی این رویداد نیستند. از نظر پوشش رسانه‌ای، DFF با مجله لینوکس، «لینوکس ژورنال» و «اوبونتو کاربر» همکاری می‌کند. هر تیم محلی می‌تواند به‌طور مستقل از حامیان مالی به خصوص سازمان‌های محلی حامل نرم‌افزارهای آزاد استفاده کند و اغلب، فعالیت‌هایشان در رسانه‌های محلی مانند روزنامه‌ها و تلویزیون پوشش داده می‌شود.

 
جشن روز آزادی نرم‌افزار ۱۳۹۹ در دانشگاه کابل

ایران ویرایش

این رویداد چندین سال است که در ایران برگزار می‌شود و طی سال‌های گذشته در تهران، اصفهان، مشهد، کرج، شاهین‌شهر، رشت و ساری برگزار شده‌است. در طی دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران این رویداد به‌صورت مجازی برگزار می‌شود.

سال ۱۳۹۸ ویرایش

در این سال جشن روز آزادی نرم‌افزار در باغ کتاب برگزار شد. افرادی در خصوص «بلندر»، «اوپن‌استریت‌مپ»، «فدیورس»، «گوگل‌زدایی» و ... ارائه دادند و به معرفی آن‌ها پرداختند.[۱]

سال ۱۳۹۹ ویرایش

در این سال تنها یک رویداد توسط لاگ ایلام به صورت مجازی برگزار شد.

سال ۱۴۰۰ ویرایش

در این سال، ۵ رویداد مجازی برگزار شد:[۲]

  • گردهمایی روز آزادی نرم‌افزار ۱۴۰۰ مشهد [۳]
  • دورهمی گنو [۴]
  • خانه بلندر ایران
  • فرانت چپتر
  • آزادان [۵]

سال ۱۴۰۱ ویرایش

در این سال ۲ تیم به‌صورت مجزا و مجازی اقدام به برگزاری رویداد کردند:[۶]

  • فرانت چپتر
  • لاگ دانشگاه فردوسی مشهد

افغانستان ویرایش

سال ۱۳۹۹ رویداد روز آزادی در دانشگاه کابل در افغانستان برگزار شده‌است.[۱] از برگزاری رویدادهای دیگر اطلاعی در دست نیست.

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. «جشن روز آزادی نرم‌افزار – Software Freedom Day». tehransfd.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۷.
  2. «2021/Iran/Online - Software Freedom Day Wiki». wiki.softwarefreedomday.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۸.
  3. "گردهمایی روز آزادی نرم افزار - پنج‌شنبه ۲۵ شهریور ۰۰". ایوند (به انگلیسی). Retrieved 2021-09-26.
  4. نرم‌افزار، جشن روز آزادی. «جشن روز آزادی نرم‌افزار». sfd.gnumeetup.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۶.
  5. «آزادان - روز آزادی نرم‌افزار ۱۴۰۰». sfd1400.azad-on.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۹-۲۶.
  6. «2022/Iran/Online - Software Freedom Day Wiki». wiki.softwarefreedomday.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۸.

پیوند به بیرون ویرایش

روز آزادی نرم افزار